کوه اتنا
| اتنا | |
|---|---|
 | |
 | |
| مرتفعترین نقطه | |
| ارتفاع | ۳۳۳۰ متر[۱] |
| برجستگی | ۳٬۳۵۷ متر (۱۱٬۰۱۴ فوت)  |
| ایزولاسیون | ۹۹۸٫۷۹ کیلومتر (۶۲۰٫۶۲ مایل) |
| جغرافیا | |
| موقعیت | ایتالیا |
اتنا (به ایتالیایی: Etna) کوه آتشفشانی است در شمال شرقی جزیره سیسیل که از مرتفعترین کوه‌های اروپا و ۳۳۵۰ متر ارتفاع آن از سطح دریا است. کوه اتنا که در جزیره سیسیل ایتالیا واقع شده نه تنها فعال‌ترین آتشفشان اروپا بلکه یکی از فعال‌ترین آتشفشان‌های جهان محسوب می‌شود که سابقه فوران گدازه‌های مذاب از آن به ۳۵۰۰ سال پیش برمی‌گردد.[۲]
اتنا تا کنون بیش از صد بار طغیان نموده، نخستین آتشفشانی اتنا در زمان فیثاغورس بوده‌است. این کوه در سال ۱۱۸۳ میلادی بار دیگر آتشفشانی کرد و موجب مرگ ۵۱۰۰۰ نفر شد و از یازدهم مارس تا یازده ژوئیهٔ سال (۱۶۶۹ میلادی)، نیز بر اثر فوران آن ۲۰۰۰ تن و در (۱۶۹۳ میلادی)، ۱۸۰۰۰ تن کشته شدند. طغیان‌های اتنا هر سه تا پنج سال تکرار می‌شود. بر اثر آتشفشانی‌های مزبور اغلب کرانه‌های کاتان دچار ویرانی شده‌است. بر حسب روایات اساطیری، غول‌های انسلاد و تایفون درون آن زندگی می‌کنند که تنفس آن‌ها باعث طغیان اتنا می‌شود. قطر قاعدهٔ این آتشفشان ۴۵ کیلومتر و قلهٔ آن حدود ده‌ماه در سال، پوشیده از برف است. قطر دهانه اصلی آن ۵۰۰ متر می‌باشد. از عوارض جنبی آتشفشان‌ها، زمین‌لرزه‌های شدید می‌باشد که وقوع آن در سال (۱۹۰۸ میلادی) در آبراه مسینا*[۲] تعداد ۸۳۰۰۰ تن کشته به‌همراه داشت. جدیدترین فوران آن در سال ۲۰۲۳ به‌وقوع پیوست.[۳]
رویداد امپدوکلس و اتنا
[ویرایش]امپدوکلس فیلسوف پیشاسقراطی بنا بر روایتی خود را به دهانه آتشفشان اتنا افکند تا مردم تصور کنند که به آسمان رفته‌است و او را همچون یک خدا بشمارند. وی لنگه کفش خود را کنار دهانه جا گذاشت، و چون عادت داشت که کفشهایی با تخت برنجین بپوشد، به آسانی شناخته شد.[۴]
یادداشت
[ویرایش]۱- ^ به بحث اتنا مراجعه شود.
۲- ^ غول‌های افسانه‌ای Encelade و Typhon تایفوئیوس (Typhoeus)
۳- ^ تنگه‌ای است میان جزیره سیسیل و کشور ایتالیا به طول ۲۴ و پهنای ۳ تا ۱۸ کیلومتر.
جستارهای وابسته
[ویرایش]منابع
[ویرایش]- ↑ ۱٫۰ ۱٫۱ ۱٫۲ «Etna». Global Volcanism Program - Smithsonian Institution. دریافت‌شده در ۱۷ اکتبر ۲۰۱۱.
- ↑ "کوه اتنا؛ فعال‌ترین آتشفشان اروپا". 2017. خبرگزاری مهر | اخبار ایران و جهان | Mehr News Agency. Accessed October 24 2017. [۱].
- ↑ "Volcano tourism: Can you visit Sicily's Mount Etna during an eruption?". euronews (به انگلیسی). 2023-11-13. Retrieved 2023-11-14.
- ↑ تاریخ فلسفه کاپلستون جلد اول فصل هشتم ترجمه جلال الدین مجتبوی
- Bibliographisches Institut & F. A. Brockhaus AG, ۲۰۰۵
| عمومی | |
|---|---|
| کتابخانه‌های ملی | |
| سایر | |
- آتشفشان‌ها با نمایه انفجارپذیری ۵
- آتشفشان‌ها با نمایه انفجارپذیری ۶
- آتشفشان‌های ایتالیا
- آتشفشان‌های پلیستوسن
- آتشفشان‌های چینهای
- آتشفشان‌های چینهای ایتالیا
- آتشفشان‌های دریای مدیترانه
- آتشفشان‌های فعال
- آتشفشان‌های فعال ایتالیا
- آتشفشان‌های فرورانش
- رشتهکوههای سیسیل
- رویدادهای آتشفشانی سده ۱۷ (میلادی)
- کوه‌های سه هزار متری
- کوه‌های سیسیل
- مکانها در اسطورهشناسی یونانی
- میراث جهانی یونسکو در ایتالیا