اسانس
کلمه «اسانس» در زبان فارسی معادل‌هایی همچون «عطرمایه»، «عصاره»، و «جوهر» دارد.[۱]
اسانس روغنی (نام واژه از زبان فرانسوی (به فرانسوی: Huile essentielle)) و با نام انگلیسی essential oil یا عطرمایه یک مایع روغنی آبگریز غلیظ حاوی ترکیبات شیمیایی فرار از گیاهان است (در دماهای معمولی به راحتی تبخیر می‌شود). عطرمایه‌ها که به عنوان روغن‌های فرار نیز شناخته می‌شوند.[۲][۳]
عطرمایه‌ها به‌طور کلی با استفاده از تقطیر، و غالباً با استفاده از بخار، استخراج می‌شوند. فرآیندهای دیگر شامل چلاندن با پرس، استخراج با حلال، اسفوماتورا (Sfumatura)، استخراج روغن خالص، صمغ‌گیری، جاسازی در موم و پرس سرد است. از اسانس‌ها (عطر مایه‌ها), فلاونوئیدها، رنگ‌ها در ساخت عطرها، مواد آرایشی، صابون و شامپو و خوشبوکننده‌های هوا، مواد بهداشتی و سایر محصولات، از اسانس خوراکی برای طعم دادن به غذا و نوشیدنی‌ها و افزودن رایحه به محصولات تمیز کننده خانگی و عود استفاده می‌شود. عطرمایه‌ها را نباید با عطرها و خوشبوکننده‌ها اشتباه گرفت زیرا خوشبوکننده‌ها معمولاً کاملا شیمیایی هستند در حالی که اسانس‌ها از گیاهان گرفته می‌شوند.[۴][۵][۶]
از گیاهانی که معمولاً در این صنایع و تهیه اسانس می‌توان استفاده کرد مثل گل رز، اسطوخودوس، کالندولا که در صنایع آرایشی استفاده می‌شود. گیاهانی چون جنسینگ، حنزل، گشنیز، ارگانو در که صنایع دارویی استفاده می‌شود[۷][۸]
از اسانس‌ها اغلب برای رایحه درمانی استفاده می‌شود. اسانس‌ها نوعیداروی جایگزین هستند که در آن اثرات درمانی به ترکیبات معطر نسبت داده می‌شود. رایحه درمانی ممکن است برای ایجاد آرامش مفید باشد، اما شواهد کافی وجود ندارد که عطرمایه‌ها بتوانند به‌طور مؤثری یک بیماری خاص را درمان کنند.[۹] استفاده نادرست از اسانس‌ها می‌تواند آسیب‌هایی از جمله واکنش‌های آلرژیک و تحریک پوستی ایجاد کند و کودکان نیز به ویژه در معرض اثرات سمی استفاده نادرست قرار دارند.[۱۰][۱۱]
همهٔ اسانس‌ها معطر و روغنی هستند
تاریخچه
[ویرایش]در طول تاریخ از اسانس‌های روغنی در طب عامیانه استفاده می‌شده است. اعتقاد بر این است که اولین مورد ذکر شده در مورد تکنیک‌ها و روش‌های تولید اسانس‌های روغنی، مربوط به ابن بیطار (۱۲۸۸–۱۸۸۸)، پزشک، داروساز و شیمی‌دان آندلسی (اسپانیای دوره مسلمان) است.[۱۲][۱۳]
در کارهای مدرن به جای اشاره به خود اسانس‌های روغنی، در مورد ترکیبات شیمیایی خاصی که اسانس روغنی از آن تشکیل شده است بحث می‌شود، برای مثال به جای عبارت «روغن گالتریا» از متیل سالیسیلات استفاده می‌شود.[۱۴][۱۵][۱۶][۱۷][۱۸]
علاقه به اسانس‌های روغنی در دهه‌های اخیر با محبوبیت رایحه درمانی، که شاخه ای از طب جایگزین است و از اسانس‌های روغنی و سایر ترکیبات معطر استفاده می‌کند، احیا شده است.[۱۹]
کاربرد در غذاها
[ویرایش]در رابطه با کاربردهای غذایی آنها، اگرچه این روغن‌ها در طول تاریخ به عنوان مواد نگهدارنده غذا استفاده می‌شده است، اما در قرن بیستم بود که اسانس‌ها توسط سازمان غذا و داروی آمریکا (FDA) به عنوان ایمن در حالت عمومی (GRAS) پذیرفته شدند.
افزودنی‌های مجاز بر اساس سازمان غذا و دارو آمریکا:[۲۰]
| نام متداول | نام گیاه‌شناسی منبع گیاهی |
|---|---|
| یونجه | Medicago sativa L |
| فلفل فرنگی | Pimenta officinalis Lindl |
| بادام، تلخ (از اسید پروسیک خالص) | Prunnus amygdalus Batsch, Prussun armeniaca L , or Prunnus persica (L) Batsch |
| آمبرت (دانه) | Hibiscus moschatus Moench |
| ریشه سنبل ختایی | Angelica archangelica L |
| دانه سنبل ختایی | Angelica archangelica L |
| ساقه سنبل ختایی | Angelica archangelica L |
| آنگوستورا (پوست کوسپاریا) | Galipea officinalis Hancock, Angostura trifoliata |
| بادیان رومی | Pimpinella anisum L |
| آنقوزه | Ferula assa-foetida L and related spp of Ferula |
| فرنجمشک | Melissa officinalis L |
| بلسان پرو | Myroxylon pereirae Klotzsch |
| ریحان | Ocimum basilicum L |
| برگ بو | Laurus nobilis L |
| خلیج (روغن میرسیا) | Pimenta racemosa (Mill) J W Moore |
| ترنج | Citrus aurantium L subsp bergamia Wright et Arn |
| بادام تلخ (فاقد اسید پروسیک) | Prunus amygdalus Batsch, Prunus armeniaca L , or Prunus persica (L) Batsch |
| بوی د رز | Aniba rosaeodora Ducke |
| درخت کاکائو | Theobroma cacao L |
| بابونه آلمانی, مجارستانی | Matricaria chamomilla L |
| بابونه رومی | Anthemis nobilis L |
| درخت کانانگا | Cananga odorata Hook f and Thoms |
| فلفل دلمه | Capsicum frutescens L and Capsicum annuum L |
| زیره | Carum carvi L |
| دانه هل | Elettaria cardamomum Maton |
| خرنوب | Ceratonia siliqua L |
| هویج | Daucus carota L |
| پوست کاسکاریلا | Croton eluteria Benn |
| دارچین چینی | Cinnamomum cassia Blume |
| پوست کاسیا، پادانگ یا باتاویا | Cinnamomum burmanni Blume |
| دارچین سایگون | Cinnamomum loureirii Nees |
| دانه کرفس | Apium graveolens L |
| پوست درخت گیلاس سیاه | Prunus serotina Ehrh |
| جعفری فرنگی | Anthriscus cerefolium (L) Hoffm |
| کاسنی | Cichorium intybus L |
| پوست درخت دارچین، سیلان | Cinnamomum zeylanicum Nees |
| پوست درخت دارچین چینی، چینی | Cinnamomum cassia Blume |
| پوست درخت دارچین چینی، سایگونی | Cinnamomum loureirii Nees |
| برگ دارچین، سیلان[۲۱] | Cinnamomum zeylanicum Nees |
| برگ دارچین، چینی | Cinnamomum cassia Blume |
| برگ دارچین، سایگون | Cinnamomum loureirii Nees |
| سیترونلا | Cymbopogon nardus Rendle |
| پوست مرکبات | Citrus spp |
| مریم‌گلی مرموک | Salvia sclarea L |
| شبدر | Trifolium spp |
| کوکا (جوشانده شده) | Erythroxylum coca Lam and other spp of Erythroxylum |
| قهوه | Coffea spp |
| هسته کولا | Cola acuminata Schott and Endl , and other spp of Cola |
| گشنیز | Coriandrum sativum L |
| زیره سبز | Cuminum cyminum L |
| نارنج (پوست نارنج) | Citrus aurantium L |
| پوست کوسپاریا | Galipea officinalis Hancock |
| قاصدک | Taraxacum officinale Weber and T laevigatum DC |
| ریشه قاصدک | Taraxacum officinale Weber and T laevigatum DC |
| علف سگ (کواک گراس، تریتیکوم) | Agropyron repens (L) Beauv |
| گل‌های پیر | Sambucus canadensis L and S nigra I |
| استراگول (اسدراگول، اسدراگون، ترخون) | Artemisia dracunculus L |
| استراگول (ترخون) | Artemisia dracunculus L |
| رازیانه، شیرین | Foeniculum vulgare Mill |
| شنبلیله[۲۲] | Trigonella foenum-graecum L |
| خسرودار (گالانگال) | Alpinia officinarum Hance |
| شمعدانی | Pelargonium spp |
| شمعدانی، هند شرقی | Cymbopogon martini Stapf |
| شمعدانی، گل سرخ | Pelargonium graveolens L'Her |
| زنجبیل | Zingiber officinale Rosc |
| گریپ‌فروت | Citrus paradisi Macf |
| گواوا | Psidium spp |
| پوست درخت گردوی گرمسیری[۲۳] | Carya spp |
| هورهوند (هارهوند) | Marrubium vulgare L |
| رازک | Humulus lupulus L |
| پونه کوهی | Monarda punctata L |
| زوفا | Hyssopus officinalis L |
| گل بی‌مرگ | Helichrysum augustifolium DC |
| یاس | Jasminum officinale L and other spp of Jasminum |
| ارس (حبه) | Juniperus communis L |
| دانه کولا | Cola acuminata Schott and Endl , and other spp of Cola |
| توت لورل | Laurus nobilis L |
| برگ لورل | Laurus spp |
| اسطوخودوس | Lavandula officinalis Chaix |
| اسطوخودوس، شاخه | Lavandula latifolia Vill |
| لاوندین | Hybrids between Lavandula officinalis Chaix and Lavandula latifolin Vill |
| لیموترش | Citrus limon (L) Burm f |
| بادرنجبویه | Melissa officinalis L |
| علف لیمو | Cymbopogon citratus DC and Cymbopogon lexuosus Stapf |
| پوست لیموترش | Citrus limon (L) Burm f |
| لیمو شیرازی | Citrus aurantifolia Swingle |
| گل‌های نمدار برگ‌ریز | Tilia spp |
| لوبیای خرنوب | Ceratonia siliqua L, |
| رازک | Humulus lupulus L |
| جوز هندی | Myristica fragrans Houtt |
| ماندارین | Citrus reticulata Blanco |
| مرزنگوش، شیرین | Majorana hortensis Moench |
| یربا ماته | Ilex paraguariensis St Hil |
| Melissa (see balm) | |
| جوهر نعنا | Mentha spp |
| منتیل استات | Do |
| ملاس (عصاره) | Saccarum officinarum L |
| خردل | Brassica spp |
| نارینژین | Citrus paradisi Macf |
| نرولی، بیگاراد | Citrus aurantium L |
| جوز هندی | Myristica fragrans Houtt |
| پیاز | Allium cepa L |
| پرتقال، تلخ، گل | Citrus aurantium L |
| پرتقال، تلخ، پوست | Do |
| برگ پرتقال | Citrus sinensis (L) Osbeck |
| پرتقال، شیرین | Do |
| پرتقال، شیرین، گل | Do |
| پرتقال، شیرین، پوست | Do |
| مرزنگوش[۲۴] | Origanum spp |
| پالماروسا | Cymbopogon martini Stapf |
| پاپریکا | Capsicum annuum L |
| جعفری | Petroselinum crispum (Mill) Mansf |
| فلفل سیاه | Piper nigrum L |
| فلفل، سفید | Do |
| سوسنبر | Mentha piperita L |
| بلسان پرو | Myroxylon pereirae Klotzsch |
| پتی گرین | Citrus aurantium L |
| لیمو پتی گرین | Citrus limon (L) Burm f |
| نارنگی یا نارنگی پتیگرین | Citrus reticulata Blanco |
| پیمنتا | Pimenta officinalis Lindl |
| برگ پیمنتا | Pimenta officinalis Lindl |
| کاج شاهزاده | Chimaphila umbellata Nutt |
| انار | Punica granatum L |
| زردچوب‌ها | Xanthoxylum (or Zanthoxylum) Americanum Mill or Xanthoxylum clava-herculis L |
| رز خالص | Rosa alba L , Rosa centifolia L , Rosa damascena Mill , Rosa gallica L , and vars of these spp |
| گل رز (اتو گل رز، عطار گل رز) | Do |
| جوانه‌های گل سرخ | Do |
| گل‌های رز | Do |
| میوه گل رز (hips) | Do |
| گل شمعدانی رز | Pelargonium graveolens L'Her |
| برگ‌های گل رز | Rosa spp |
| رومارن | Rosmarinus officinalis L |
| زعفران | Crocus sativus L |
| مریم‌گلی | Salvia officinalis L |
| مریم، یونانی | Salvia triloba L |
| سیج، اسپانیایی | Salvia lavandulaefolia Vahl |
| نان سنت جان | Ceratonia siliqua L |
| مرزه، تابستان | Satureia hortensis L |
| مرزه، زمستان | Satureia montana L |
| فلفل پروئی | Schinus molle L |
| آلو بخارائی (توت‌ها) | Prunus spinosa L |
| نعنای دشتی | Mentha spicata L |
| اسطوخودوس تیری | Lavandula latifolia Vill |
| تمر هندی | Tamarindus indica L |
| نارنگی | Citrus reticulata Blanco |
| ترخون | Artemisia dracunculus L |
| چای | Thea sinensis L |
| مازریونیان | Thymus vulgaris L and Thymus zygis var gracilis Boiss |
| آویشن، سفید | Do |
| آویشن، وحشی | Thymus serpyllum L |
| بید گیاه | Elymus repens |
| گل مریم | Polianthes tuberosa L |
| زردچوبه | Curcuma longa L |
| وانیل | Vanilla planifolia Andr or Vanilla tahitensis J W Moore |
| گل‌های بنفشه | Viola odorata L |
| برگ‌های بنفشه | Viola odorata L |
| برگ‌های بنفشه خالص | Viola odorata L |
| پوست درخت گیلاس سیاه | Prunus serotina Ehrh |
| درخت کانانگا | Cananga odorata Hook f and Thoms |
| جدوار | Curcuma zedoaria Rosc |
منابع
[ویرایش]- ↑ https://www.vajehyab.com/moein/اسانس. Moein Dictionary (online ed.). Retrieved 2021-08-26.
{{cite book}}:|chapter-url=missing title (help); Cite has empty unknown parameter:|1=(help)نگهداری CS1: url-status (link) - ↑ "essential oil". Oxford English Dictionary (online, American English ed.). Archived from the original on 2014-08-09. Retrieved 2014-07-21.
- ↑ Reeds, P. J. (2000). "Dispensable and indispensable amino acids for humans". The Journal of Nutrition. 130 (7): 1835S–40S. doi:10.1093/jn/130.7.1835S. PMID 10867060.
- ↑ Lee, Myeong Soo; Choi, Jiae Choi (2012). "Aromatherapy for health care: an overview of systematic reviews". Maturitas. 3 (71): 257–260. doi:10.1016/j.maturitas.2011.12.018. PMID 22285469.
- ↑ Posadzki, P; Alotaibi, A; Ernst, E (2012). "Adverse effects of aromatherapy: A systematic review of case reports and case series". The International Journal of Risk & Safety in Medicine. 24 (3): 147–61. doi:10.3233/JRS-2012-0568. PMID 22936057.
- ↑ "Essential oils: Poisonous when misused" (به انگلیسی). US National Capital Poison Center. Retrieved 2017-12-01.
- ↑ Regnault-Roger, Catherine; Vincent, Charles; Arnason, John Thor (2012-01-07). "Essential Oils in Insect Control: Low-Risk Products in a High-Stakes World". Annual Review of Entomology. 57 (1): 405–424. doi:10.1146/annurev-ento-120710-100554. ISSN 0066-4170. PMID 21942843.
- ↑ Dweck, AC (September 2009). "Toxicology of essential oils reviewed" (PDF). Personal Care. Archived from the original (PDF) on 2011-07-18. Retrieved 2011-01-05.
- ↑ Lee, Myeong Soo; Choi, Jiae Choi (2012). "Aromatherapy for health care: an overview of systematic reviews". Maturitas. 3 (71): 257–260. doi:10.1016/j.maturitas.2011.12.018. PMID 22285469.
- ↑ Posadzki, P; Alotaibi, A; Ernst, E (2012). "Adverse effects of aromatherapy: A systematic review of case reports and case series". The International Journal of Risk & Safety in Medicine. 24 (3): 147–61. doi:10.3233/JRS-2012-0568. PMID 22936057.
- ↑ "Essential Oils: Poisonous when Misused". www.poison.org (به انگلیسی). Retrieved 2017-12-01.
{{cite web}}: نگهداری CS1: url-status (link) - ↑ Houtsma, M.Th. (1993). E. J. Brill's First Encyclopaedia of Islam, 1913–1936. Vol. 4. Brill. pp. 1011–. ISBN 978-90-04-09790-2.
- ↑ Ryman, Daniele (1984). The Aromatherapy Handbook: The Secret Healing Power Of Essential Oils. Century Publishing CO. Ltd. pp. Chapter 3. ISBN 978-0-85207-215-8.
- ↑ Gilman, A. G.; Rall, T. W.; Nies, Alan S.; Taylor, Palmer, eds. (1990). Goodman & Gilman's The Pharmacological Basis of Therapeutics (8th ed.). New York: Pergamon. ISBN 978-0-08-040296-3. [کدام صفحه؟]
- ↑ Klaassen, Curtis D.; Amdur, Mary O.; Casarett, Louis J.; Doull, John (1991). Casarett and Doull's Toxicology: The Basic Science of Poisons. New York: McGraw-Hill. ISBN 978-0-07-105239-9.[کدام صفحه؟]
- ↑ Handbook of Essential Oils: Science, Technology, and Applications. CRC Press. 28 December 2009. ISBN 978-1-4200-6316-5.
- ↑ تاریخچهٔ انواع اسانس‌های روغنی. «اسانس». دریافت‌شده در ۲۰۲۳-۱۱-۲۸.
- ↑ Jordan Rubin (17 January 2017). Essential Oils: Ancient Medicine for a Modern World. Destiny Image Publishers. ISBN 978-0-7684-1188-1.
- ↑ https://books.google.com.tr/books?id=WMvVBi5EbhMC&q=attar+perfume+muslim&pg=PA70&redir_esc=y#v=snippet&q=attar%20perfume%20muslim&f=false
- ↑ "CFR - Code of Federal Regulations Title 21". www.accessdata.fda.gov. Retrieved 2018-12-08.
This article incorporates text from this source, which is in the public domain.
- ↑ Rao, Jiajia; Chen, Bingcan; McClements, David Julian (2019-03-25). "Improving the Efficacy of Essential Oils as Antimicrobials in Foods: Mechanisms of Action". Annual Review of Food Science and Technology. 10 (1): 365–387. doi:10.1146/annurev-food-032818-121727. ISSN 1941-1413. PMID 30653350. S2CID 58656780.
- ↑ "Balsam of Peru". go.drugbank.com (به انگلیسی). Retrieved 2024-05-15.
- ↑ Linskens, H.F.; Adams, R.P.; Crespo, M.E.; Jackson, J.F.; Deans, S.G.; Dobson, H.E.M.; Dunlop, P.; Erdelmeier, C.A.J.; Ghosh, A.; Hammond, E.G. (2012). Essential Oils and Waxes. Molecular Methods of Plant Analysis. Springer Berlin Heidelberg. p. 105. ISBN 978-3-642-84023-4. Retrieved December 29, 2017.
- ↑ Kaddu, Steven; Kerl, Helmut; Wolf, Peter (2001). "Accidental bullous phototoxic reactions to bergamot aromatherapy oil". Journal of the American Academy of Dermatology. 45 (3): 458–61. doi:10.1067/mjd.2001.116226. PMID 11511848.
