Txitxirio

Txitxirio
Irudi gehiago
Sailkapen zientifikoa
Erreinua	Plantae
Ordena	Fabales
Familia	Fabaceae
Leinua	Cicereae
Generoa	Cicer
Espeziea	Cicer arietinum L.
Datu orokorrak
Gizakiak ateratzen dizkion produktuak	txitxirio

Txitxirioa (Cicer arietinum), barbantzu edo garbantzu izenaz ere ezaguna, Fabaceae familiako landare belarkara jangarria da. Era berean, Euskal Herrian asko jaten den lekalea da.

Etimologia

Txitxirio hitzaren jatorria frantsesezko chiche da, eta azken hori latinezko cicer hitzetik dator. Txitxirio hitza Ipar Euskal Herrian eta Nafarroan dago hedatuen, Sakanaraino. Garbantzu eta barabantzu hitzak, berriz, espainierazko garbanzo hitzetik datoz, eta erabiliena da Bizkai-Gipuzkoetan.

Deskribapena

Cicer arietinum noir

Txitxirio-landarea 20-50 cm arteko altueraraino hazten da eta luma-formako hosto txikiak dauzka zurtoinaren albo bietan. Haziak zorroetan ekoizten ditu, eta zorro bakoitzak bizpahiru ale ditu. Lore zuri edo gorri urdinxkak ditu. Klima tropikal edo azpitropikaletan hazten da ondoen, 400 mm baino gehiagoko prezipitazioak dituzten eskualdeetan; klima epeletan ere haz daiteke, baina ekoizpena askoz txikiagoa da.

Kanpo estekak

• Datuak: Q81375
• Multimedia: Cicer arietinum / Q81375
• Espezieak: Cicer arietinum