Zerrenda:Ipar Euskal Herriko idazleak
(«Ipar Euskal Herriko idazleak» orritik birbideratua)
Ipar Euskal Herriak idazle garrantzitsuak eman ditu. Lapurterak literatur hizkera propia garatu zuen XVI-XVII mendeetan eta autore garrantzitsu ugari eman zituen, horien artean Bernat Etxepare edota Axular.
Euskal idazleak
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Klasikoak
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- Bernat Etxepare (Sarasketa?, 1480?-?), sortzez Nafarra Garaikoa.
- Joannes Leizarraga (Beskoitze, Lapurdi, 1506 - 1601).
- Axular (Urdazubi, 1556- Sara, 1644).
- Joanes Ezponda (Maule, 1557- Bordele, 1595)
- Jacques Bela (Maule, 1586-1667).
- Oihenart (Maule, 1592- Donapaleu, 1667).
- Juan Tartas (1610-?): Onsa hilceco bidia (1666).
- Pierre Urte (Donibane Lohizune, 1664- Londres, 1725?).
- Jean Robin (Donibane Lohizune, 1738 - Donibane Lohizune, 1821).
- Pierre Topet (Barkoxe, 1786-1862).
- Jean Pier Duvoisin (Ainhoa, 1810- Ziburu, 1891).
- Juan Martin Hiribarren (Azkaine, 1810 - Baiona, 1866)
- Agosti Xaho (Atharratze, 1811-1858).
- Joan Batista Artxu (Altzürükü, 1811-1881).
- Emmanuel Intxauspe (Atharratze, 1815-1902).
- Jean Dominique Julien Salaberri (Maule, 1873-?).
- Jean Baptiste Kamusarri (Ziburu, 1815- Ziburu, 1842).
- Joan Batista Azkonagerre (Baiona, 1815- Londres, 1899).
- Gratien Adema "Zaldubi" (Senpere, 1828- Baiona, 1907).
- Jean Baptiste Elizanburu (Sara, 1828 - ib.,1891).
- Pierre Loti (Itsas Charente, 1850- Hendaia, 1923)
- Madeleine Jauregiberri (Aloze, 1884-1977).
- Mayi Ariztia (Sara, 1887-1972).
Gure garaikoak
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- Piarres Lafitte (Luhuso, 1901 - Baiona,1983).
- Madeleine Jauregiberri (Aloze, 1884 -1977).
- Pierre Bordazarre (Iruri, 1908-1979).
- Marzelin Hegiapal (Sohüta, 1910-1996).
- Gilen Eppherre (Altzürükü, 1911-1974).
- Piarres Lartzabal (Azkaine, 1915- Zokoa, 1988).
- Jean Mari Ihartza, “Iratzeder” (Donibane Lohizune, 1920 - Beloke, 2008).
- Fernando Aire Etxart «Xalbador» (Urepele, 1920-1976)
- Piarres Xarriton (Hazparne, 1921).
- Ernest Bidegain (Aldude, 1922).
- Junes Casenave (Santa Grazi, 1924-2018).
- Jon Mirande (1925-1972).
- Xipri Arbelbide (Heleta, 1934-).
- Manex Erdozaintzi-Etxart (Oztibarre, 1934-1984).
- Txomin Peillen (Paris, 1932 - Kanbo, 2022).
- Daniela Albizu (Urruña, 1936 - Baiona, 2015).
- Eñaut Etxamendi (Ezterenzubi, 1935): Aurora (1985, Maiatz)
- Jean Louis Davant (Ürrüstoi-Larrabile, 1935-).
- Daniela Albizu (Urruña, 1936-).
- Pierre Mestrot (Donapaleu, 1940-): Saiaren mendekua (2011, Maiatz)
- Henriette Aire Etxebarren (Urepele, 1943).Egiaren egarriz (1989, Maiatz).
- Auxtin Zamora (Senpere, 1943-).
- Lucien Etxezaharreta (Hazparne, 1946-).
- Mayi Pelot (Talence,1947 - Biarritz, 2016).
- Aurelia Arkotxa (Baigorri, 1953-): Septentrio (2001).
- Xabier Soubelet (Ziburu, 1953-).
- Itxaro Borda (Baiona, 1959-): %100 basque (2001).
- Gerard Urrutia (Urruña, 1959-).
- Antton Luku (San Francisco, 1959), antzerkigilea.
- Ixabel Etxeberria (Urruña, 1960).
- Maddi Zubeldia (Donostia, 1961-): Deserria haurtzaro (2017).
- Mattin Irigoien (Ainhize,1963), antzerkigilea.
- Marie Darrieussecq (Baiona, 1969).
- Ur Apalategi (Paris, 1972-): Gauak eta hiriak (1997).
- Eneko Bidegain (Baiona,1975-): Ambroxio (2002).
- Béatrice Urruspil (Donapaleu,1975-): Gizaki bakartiak (2010).
- Bea Salaberri (Donamartiri,1979-): Baionak ez daki (2015).
- Peio Jorajuria (Donibane Lohizune, 1979-): Jaun Martin (2012).
- Katixa Dolhare-Çaldumbide (Ezpeleta, 1982-): Biribilgune (2014).
- Egoitz Zelaia (Hendaia,1982-): Eta galtzen bagara, zer? (2016).
- Maialen Hegi-Luku (Baiona, 1987-): Girgileri anderea (2018).
Erdal idazleak
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- Joanes Ezponda. (Maule, 1557-1595).
- Pierre Loti. (Itsas Charente, 1850- Hendaia, 1923).
- Marie Darrieussecq (Baiona, 1969-).