Atlasko zedro
Atlasko zedro | |
---|---|
Iraute egoera | |
Invalid status (IUCN 3.1) | |
Sailkapen zientifikoa | |
Erreinua | Plantae |
Klasea | Pinopsida |
Ordena | Pinales |
Familia | Pinaceae |
Generoa | Cedrus |
Espeziea | Cedrus atlantica Carrière, 1855 |
Banaketa mapa | |
Datu orokorrak | |
Gizakiak ateratzen dizkion produktuak | cedar oil (en) eta cedar wood (en) |
Basionimoa | Pinus atlantica |
Atlasko zedroa (Cedrus atlantica) cedrus generoko zuhaitz espezie bat da, jatorria Atlas mendietan duena (Aljerian eta Marokon). Iturri moderno gehienek[1][2][3][4][5][6][7][8] espezie bakartzat hartzen dute, baina badira batzuk[9][10] Libanoko zedroaren azpiespezietzat hartzen dutena (C. libani subsp. atlantica).
Ezaugarriak
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Hosto iraunkorreko zuhaitz handia da, 40 m garai izan daiteke. Gaztea denean, kono itxura du, eta forma irregularra hartzen du adinarekin.
Zurtoina – Azala
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Azala grisa eta ezkatatsua du Atlasko zedroak.
Hostoak
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Azikulak (orratz formako hostoak) berdeak edo urdinxkak dira, eta multzotan sortzen dira.
Loreak
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Irailetik azarora loratzen da zedroa.
Kono arrek 3-5cm luze dira, eta forma konikoa; emeek, berriz, zapala dute muturra. Ernaldu ondoren, haziak sortzen dira kono emeetan. Zedroak landare gimnospermoak dira, eta haziak ez daude fruitu baten barruan.
Habitata
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Afrikako iparraldeko mendialdean du jatorria Atlasko zedroak. Europako mendebaldean, basogintzan erabiltzen da. Euskal Herrian, parkeetan bakarrik ikusten ditugu Atlasko zedroak, apaingarri gisa.
Erabilera
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Lorategi eta parkeetan apaingarri gisa erabiltzen da.
Zedroaren zura erretxinaduna eta usaintsua da, eta oso estimatua eraikuntzan eta zurgintzan. Atlasko zedrotik ateratzen den olio-esentzia farmazian eta lurringintzan erabiltzen da.
Erreferentziak
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- Artikulu honen edukiaren zati bat Botanika.wikispaces.com webgunetik hartu da, CC BY-SA 3.0 lizentziapean.
- ↑ Gymnosperm database Cedrus.
- ↑ GRIN Taxonomy for Plants Cedrus.
- ↑ NCBI Taxonomy Browser Cedrus.
- ↑ Flora of China vol. 4
- ↑ Qiao, C.-Y., Jin-Hua Ran, Yan Li and Xiao-Quan Wang (2007): Phylogeny and Biogeography of Cedrus (Pinaceae) Inferred from Sequences of Seven Paternal Chloroplast and Maternal Mitochondrial DNA Regions. Annals of Botany 100(3):573-580. Available online
- ↑ Farjon, A. (1990). Pinaceae. Drawings and Descriptions of the Genera. Koeltz Scientific Books ISBN 3-87429-298-3.
- ↑ Farjon, A. (2008). A Natural History of Conifers. Timber Press ISBN 0-88192-869-0.
- ↑ Christou, K. A. (1991). The genetic and taxonomic status of Cyprus Cedar, Cedrus brevifolia (Hook.) Henry. Mediterranean Agronomic Institute of Chania, Greece.
- ↑ Güner, A., Özhatay, N., Ekim, T., & Başer, K. H. C. (ed.). 2000. Flora of Turkey and the East Aegean Islands 11 (Supplement 2): 5–6. Edinburgh University Press. ISBN 0-7486-1409-5
- ↑ Eckenwalder, J. E. (2009). Conifers of the World: The Complete Reference. Timber Press ISBN 0-88192-974-3.