1,2-dikloroetano

1,2-dikloroetano
Formula kimikoa	C2H4Cl2
SMILES kanonikoa	2D eredua
MolView	3D eredua
Konposizioa	karbono eta kloro
Mota	konposatu kimiko
Ezaugarriak
Dentsitatea	1,24 g/cm³ (20 °C)
Disolbagarritasuna	0,9 g/100 g (ur, 20 °C)
Momentu dipolarra	1,8 D
Fusio-puntua	−36 °C ; −35 °C ; −35,5 °C
Irakite-puntua	83 °C (760 Torr); 83,5 °C (101,325 kPa)
Fusio-entalpia	1,8 D
Formazio entalpia estandarra	−166,8 kJ/mol
Lurrun-presioa	64 mmHg (20 °C)
Masa molekularra	97,969 Da
Erabilera
Rola	occupational carcinogen (en) eta kantzerigeno
Arriskuak
NFPA 704	3 3 0
Lehergarritasunaren beheko muga	6,2 vol%
Lehergarritasunaren goiko muga	16 vol%
Denboran ponderatutako esposizio muga	4 mg/m³ (10 h, baliorik ez); 202,5 mg/m³ (8 h, Ameriketako Estatu Batuak)
Denbora laburreko esposizio muga	8 mg/m³ (baliorik ez)
Gehienezko esposizio muga	810 mg/m³ (Ameriketako Estatu Batuak)
Esposizioaren goiko muga	405 mg/m³ (Ameriketako Estatu Batuak)
Flash-puntua	13 °C
IDLH	202,5 mg/m³
Berokuntza globalerako gaitasuna	1
Eragin dezake	1,2-dichloroethane exposure (en)
Identifikatzaileak
InChlKey	WSLDOOZREJYCGB-UHFFFAOYSA-N
CAS zenbakia	107-06-2
ChemSpider	13837650
PubChem	11
Reaxys	605264
Gmelin	27789
ChEMBL	CHEMBL16370
RTECS zenbakia	KI0525000
ZVG	10500
DSSTox zenbakia	KI0525000
EC zenbakia	203-458-1
ECHA	100.003.145
MeSH	D005025
Human Metabolome Database	HMDB0029571
UNII	55163IJI47
KEGG	C06752
PDB Ligand	DCE

1,2-dikloroetanoa edo etilen dikloruroa konposatu organikoa da CH₂ClCH₂Cl formula duena organokloratuen familiakoa. Likido kolorge, toxikoa eta sukoia da kloroformoaren antzeko usaina duena. Binil kloruroa sintetizatzeko lehengai gisa baliatzen da, hots, poli(binil kloruro) (PVC) plastikoa lortzeko baliatzen den monomeroa prestatzeko^[1]^[2].

Sintesia

Bi molde nagusi daude etilen dikloruroa sintetizatzeko. Etilenoa kloroz tratatuz burdina(III) kloruroa katalizatzaile moduan usatuz,

${\ce {CH2=CH2 (g) + Cl2(g) -> CH2ClCH2Cl (l)}}$

edo, etilenoaren oxiklorazioaz kobre(II) kloruroa katalizatzailea delarik.

${\ce {H2C=CH2 + 2 HCl + 1/2 O2 -> ClCH2CH2Cl + H2O}}$

Erabilera

1,2-dikloroetanoaren mundu-produkzioaren % 95aren bueltan binil kloruroa ekoizteko baliatzen da, gero PVC produzitzeko monomero gisa usatuko dena^[3].

Etilen dikloruroa garai batean koipea edo pinturak kentzeko erabii izan da, baina bere toxikotasuna medio egun debekatuta dago. Bestetik, hainbat sintesi organikotan erreaktibo gisa baliatzen da, etilendiaminaren produkzioan adibidez.

Segurtasuna

1,2-dikloroetanoa oso sukoia da eta gainera azido klorhidrikoa libratzen du erretzea, korrosiboa dena,

Gainera toxikoa da irentsita, inhalazioz edo azalean zehar hartuta. Inhalazioz oso erraz har daiteke lurrin-presio handia baitauka. Kartzinogenotzat jotzen da.

Rotterdamgo Konbentzioko zerrenda agertzen den konposatu kimiko toxikoetako bat da.

Erreferentziak

↑ dikloroetano. https://zthiztegia.elhuyar.eus/terminoa/eu/dikloroetano.
↑ (Ingelesez) PubChem. «1,2-Dichloroethane» pubchem.ncbi.nlm.nih.gov (Noiz kontsultatua: 2022-12-18).
↑ Ethylene dichloride. https://www.spglobal.com/commodityinsights/en/ci/products/ethylene-dichloride-chemical-economics-handbook.html.

Kanpo estekak

Datuak: Q161480
Multimedia: 1,2-Dichloroethane / Q161480

[1] dikloroetano. https://zthiztegia.elhuyar.eus/terminoa/eu/dikloroetano.

[2] (Ingelesez) PubChem. «1,2-Dichloroethane» pubchem.ncbi.nlm.nih.gov (Noiz kontsultatua: 2022-12-18).

[3] Ethylene dichloride. https://www.spglobal.com/commodityinsights/en/ci/products/ethylene-dichloride-chemical-economics-handbook.html.

[1]

[2]

[3]