Rodano

Rodano
	...en Lyon (Liono)
almara rivero
Bazaj informoj
Longeco	812 km
Akvokolekta areo	95 500 km²
Averaĝa trafluo	1 820 m³/s
Fluo
- Alteco super marnivelo	1 853 m
Enfluejo	Mediteranea Maro
- Alteco	0 m
Geografio
Alfluantoj	Ain, Ardèche, Arve, ; Drôme, Durance, Eyrieux, ; Gard, Isère, Ouvèze, Saono
	Rivero en Eŭropo
	v • d • r

Vidu ankaŭ la artikolon Rodano (Italio) pri komunumo en Italio.

Rodano (france Rhône, germane Rhone) estas rivero longa je 812 kilometroj (el kiuj 290 km en Svislando), kiu fontas ĉe la Rodan-Glaĉero en Svislando, trafluas Valezon, trairas la lagon Lemano, trafluas la sudorientan Francion. En Arles ĝi disforkiĝas en du brakojn. La ĉefbrako alfluas kiel Granda Rodano (Grand Rhône) en Marseille al Mediteraneo, kaj la alia brako kiel Eta Rodano (Petit Rhône) almariĝas ĉe Saintes-Maries-de-la-Mer.

El ĉiuj riveroj, kiuj alfluas al Mediteraneo, Rodano havas la due plej grandan debiton post Nilo.

La mita rivero Eridano estas identigita ĉu kiel Rodano, ĉu kiel Pado.

Etimologio

Laŭ kelta etimologio, la nomo venus de "Rhôdan" (rapide turniĝi), sed Plinio la pli maljuna en sia "Naturalis Historia", opiniis ke la nomo venas de urbo Rhoda aŭ Rhodanusia, kolonio de rodisanoj, apud la nuna Aigues-Mortes.

En Kantono Valezo, ĝia germana nomo estas Rotten.

Geografio

La Rodana fonto estas en Kantono Valezo, (Svislando), el la Rodan-Glaĉero en la montarmasivo Sankt-Gotardo ^[1], ĝi trafluas Valezon. Apud la svisa urbo Martigny, Rodano turniĝas norden en la tiel nomata Rodana Kubuto kaj enfluas en la lagon Lemano inter la svisaj urboj Port-Valais kaj Noville, formante malgrandan riverdelton. Ĝi elfluas el Lemano apud Ĝenevo, kie ĝi ricevas la riveron Arve.

Ĝi eniras Francujon, sekvante la landlimon inter la urbetoj Gaillardin kaj Pougny. Ĝia fluejo sinuas ĝis Liono, tie ĝi ricevas ĝian pli longan alfluanton: rivero Saône. De tie, ĝi fluas suden inter Alpoj kaj la Centra Masivo en la Rodana Sulko. En Arles ĝi disforkiĝas en du brakojn. La ĉefbrako alfluas kiel Granda Rodano (Grand Rhône) en Marseille al la Mediteraneo, kaj la alia brako kiel Eta Rodano (Petit Rhône) almariĝas ĉe Saintes-Maries-de-la-Mer. Inter tiuj brakoj estas la riverdelto Kamargo.

Gravaj alfluantoj

Svisaj alfluantoj

- Alfluantoj en la Lago Lemano (svisa bordo)
  - Veveyse
  - Venoge
  - Morges
  - Aubonne
  - Promenthouse
  - Versoix

Francaj alfluantoj

- Alfluantoj en la Lago Lemano (franca bordo)
  - Morge
  - Dranse

Valserine
Dorches
Les Usses
Fier
Canal de Savières La ununura reversebla akvofluo de Eŭropo
Séran
Furans
Guiers
Perna
Bourbe
Ain
Saono (riversistemo Saono-Doubs)
Yzeron
Gier
Gère
Varèze
Cance
Ay
Galaure
Doŭ
Izero
Mialan
Véore
Eyrieux
Drôme
Ouvèze en Vaucluse
Payre
Lavezon
Roubion
Escoutay
Lez
Ardèche
Cèze
Eygues
Ouvèze en Ardèche
Durance
Gard

La rivero Saono ĉe la alfluo al Rodano en Liono jam pasis plian longecon la Rodano mem kaj se oni aldonas la ĉefan alfluanton de Saono, la riveron Doubs, tiam la riversistemo Doubs-Saono-Rodano havas totalan longecon de 1025 km.

Urboj laŭlonge de Rodano

Vidu ankaŭ la urbojn de Lago Lemano

Rodano kiel trafikvojo

Granda parto de la rivero estas utiligebla kiel akvovojo sub la nomo Voies Navigables le Rhône kaj estas prizorgata de la ŝtata kompanio Compagnie Nationale du Rhône. Oni ŝuldas al ĝi la konstruon de akvobaraĵoj kiuj reguligas la altakvojn kaj donas hidroelektran energion (15 miliardoj da kWh en 2007).

Estas du sendependaj partoj

La supera parto Haute Rhône
La parto de Lyon ĝis la Mediteranea maro

La rivero ne taŭgas por senspertuloj. La akvofluo estas forta kaj de tempo al tempo aldoniĝas la forta verto (france Mistral)

En Lyon alfluas la rivero Saône, laŭ kiu eblas vojaĝi pli norden. En Chalon-sur-Saône renkontiĝas akvovojoj al la river' Rejno kaj al la meza kaj norda partoj de Francio.