Bikarbonato

Bikarbonata jono

Kalia bikarbonato

Bikarbonato aŭ hidrogena karbonato estas jona salo de la karbonata acido kiu formiĝas per senprotonigo de la karbonata acido. En la naturo bikarbonatoj ĉeestas sub la minerala formo kaj en la maroj kie ĝi abundas kaj sub la tero. La vorto bikarbonato estis kreitas en la 1814-a de la angla kemiisto William Hyde Wollaston. Multaj bikarbonatoj estas akvosolveblaj ĉe norma temperaturo kaj premo. Aparte natria bikarbonato kontribuas por la totalaj dissolvitaj solidaĵoj, ofta parametro por taksi akvokvaliton.

Bikarbonato estas la ĉefa formo de dissolvita neorganika karbono en marakvo, kaj en la plejmulto el la dolĉakvoj. Kiel tia ĝi estas grava defluejo en la karbona ciklo. Kelkaj plantoj kiel Chara globularis utilas karbonaton kaj produktas kalcian karbonaton (CaCO₃) kiel rezulto de la biologia metabolo.

En dolĉakva ekologio, forta fotosinteza agado de dolĉakvaj plantoj en taglumo liberigas gasan oksigenon en la akvon kaj samtempe produktas bikarbonatajn jonojn. Tiuj ŝanĝas la pH supren ĝis en certaj cirkonstancoj la grado da alkaleco povas iĝi toksa al kelkaj organismoj aŭ povas igi toksaj aliajn kemiajn komponantojn kiel ekzemple la amoniako. En mallumo, kiam neniu fotosintezo okazas, spiradprocezoj liberigas karbonan duoksidon, kaj novaj bikarbonataj jonoj ne estas produktataj, rezultigante rapidan falon de pH.

La fluo de bikarbonataj jonoj el ŝtonoj eroditaj de la karbonata acido en pluvakvo estas grava parto de la karbona ciklo.

Proprecoj

Bikarbonato estas simpla ununura karbona molekulo, kiu ludas surprize gravajn rolojn en diversaj biologiaj procezoj. Ĝi estas anjono kiu konsistas el unu centra karbonatomo ĉirkaŭita de tri oksigenatomoj en trigonala ebena aranĝo, kun hidrogenatomo alkroĉita al unu el la oksigenoj.

La bikarbonata jono portas negativan formalan ŝargon kaj estas la konjugacia bazo de la karbonata acido, H₂CO₃. La karbonata radikalo estas kompleksa kaj forte unu-elektrona oksidanto. Bikarbonato en ekvilibro kun karbona duoksido konsistigas la ĉefan fiziologian bufron en ĉeloj. La bikarbonata-karbona duoksida paro stimulas la oksigenadon, peroksidadon kaj nitradon de pluraj biologiaj celoj.

La karbonata radikalo ankaŭ estis proponita kaŭzi la stimulajn efikojn de la bikarbonata-karbona duoksida paro sur oksigenadoj kontrolataj per hidrogena peroksido/transigmetalaj jonoj. La finfina antaŭaĵo de la karbonata radikala anjono estante bikarbonato, karbona duoksido, peroksimonokarbonato aŭ kompleksoj de transigmetalaj jonoj kun bikarbonata-derivitaj specioj restas demando pri debato.

Kelkaj bikarbonatoj

Kemia Nomo	CAS-numero	Formulo	Molmaso (gramoj)	Fandopunkto °C	Bolpunkto °C	Ekflama temperaturo °C	Denseco g/ml	Refrakta indico
Alila bikarbonato	10953437	C4H6O3	102,08984	38	164,9	1,1	1,1	1.4340
Aminoguanidina bikarbonato	2582-30-1	C2H8N4O3	136,11068	171	422,4	1,56	1,56	1.6700
Amonia bikarbonato	1066-33-7	CH5NO3	79,05564	105	169,8	1,586	1,586	1.4164
Baria bikarbonato	513-77-9	BaH2C2O6	259,36128	811	1450	169,8	4,43	1.4400
Benzila bikarbonato	39608-52-1	C8H8O3	152,14972	126	282,6	1,2	1,2	1.5470
Butila bikarbonato	10411-26-4	C5H10O3	118,1326	-18,8	177,2	1,05	1,05	1.4230
t-Butila bikarbonato	51300-90-4	C5H10O3	118,1326	-4,82	160,1	1,053	1,053	1.4220
Cezia bikarbonato	29703-01-3	CsHCO3	193,92257	175	...	...	...	...
Etila bikarbonato	13932-53-1	C3H6O3	90,07884	-61	136,9	1,14	1,14	1.4020
Fenila bikarbonato	13932-55-3	C7H6O3	138,12284	87	250,7	1,278	1,278	1.5520
Fera (II) bikarbonato	6013-77-0	C2H2FeO6	177,88128	...	...	...	...	...
Kalcia bikarbonato	3983-19-5	C2H2CaO6	162,11228	140	333,6	1,67	1,67	1.4400
kalia bikarbonato	298-14-6	CHKO3	100,11544	292	333,6	2,17	2,17	1.4400
Kolina bikarbonato	78-73-9	C6H15NO4	165,18944	61,9	144	1,152	1,152	1.4400
Litia bikarbonato	5006-97-3	LiHCO3	67,95814	110	316	170	1,67	...
Magnezia bikarbonato	2090-64-4	C2H2MgO6	146,33928	110	333,6	169,8	1,67	...
Metila bikarbonato	7456-87-3	C2H4O3	76,05196	...	...	...	...	...
Natria bikarbonato	144-55-8	NaHCO3	84,006908	50	300	2,16	2,16	1.3770
Propila bikarbonato	37226-36-1	C4H8O3	104,10572	39,7	156,9	63,8	1,089	1.4140
Trimetilamonia bikarbonato	34408-21-4	C4H11NO3	121,13628	...	...	...	...	...
Tetrametilamonia bikarbonato	58345-96-3	C5H13NO3	135,16316	38	50	1,029	1,029	...
Trietilamonia bikarbonato	15715-58-9	C7H17NO3	163,21692	38	90.5	1,02	1,02	1.3550
Tetraetilamonia bikarbonato	17351-61-0	C9H21NO3	191,27068	40	134	1,071	1,071	...
Vinila bikarbonato	8009648	C3H4O3	88,06296	27,4	135,9	1,2	1,2	1.4260
Zinka bikarbonato	5970-47-8	C2H2O6Zn	187,42428	...	...	4,42	4,42	...