Nalětna adonisowa rožycka
| |
| Nalětna adonisowa rožycka (Adonis vernalis) | |
| systematika | |
|---|---|
| Domena | Eukaryoty |
| Swět | Rostlinstwo |
| pórěd: | (Ranunculales) |
| swójźba: | Górkacowe rostliny (Ranunculaceae) |
| pódswójźba: | Ranunculoideae |
| tribus: | Adonideae |
| rod: | Adonisowa rožycka[1] (Adonis) |
| družyna: | Nalětna adonisowa rožycka |
| wědomnostne mě | |
| Adonis vernalis | |
| L. | |
Nalětna adonisowa rožycka (Adonis vernalis) jo rostlina ze swójźby górkacowych rostlinow (Ranunculaceae).
Wopis
[wobźěłaś | žrědłowy tekst wobźěłaś]Nalětna adonisowe rožycka jo trajne zele, kótarež dośěgnjo wusokosć wót 10 až 40 (50) cm. Rostlina jo pśeśiwo mrozoju njecuśniwa.
Kijašk jo zrownany a njaso jadnu kwiśonku.
Łopjena
[wobźěłaś | žrědłowy tekst wobźěłaś]Łopjena su wjelgin śańko rozdźělone a měnjate, pśi comž wóni wjelgin gusto stoje. Wótrězki su linealne a dośěgnu šyrokosć wót něźi 1 mm. Wóni su pśisamem njewogonkate.
Kwiśonki
[wobźěłaś | žrědłowy tekst wobźěłaś]Kwiśo wót apryla až do maja. kwiśonki dośěgnu wjelikosć wót 4 až 6 (7-8) cm a stoje pó jadnom. 10/12-20 kronowych łopjeńkow jo błyšćece a złotožołte. Proškowe łopjeńka su wjelgin młogolicbne. Kwiśonki se pśi słyńcku puknu a slěduju za cas dnja stawk słyńca.
Płody
[wobźěłaś | žrědłowy tekst wobźěłaś]Płody su wórješki, kótarež dośěgnu wjelikosć wót až do 5 mm. Wóni su seśonerwne, kósmate a njasu kokulkojty cypk.
Stojnišćo
[wobźěłaś | žrědłowy tekst wobźěłaś]Družyna jo pódzajtšnoeuropejska a sibiriska stepowa rostlina. W našom teritoriju na suchych błomjenjach, łucnych stepach, na suchośopłych, krickatych górkach. Ma lubjej w lěśe śopłe, suche abo w pšawem měrje suche, zwětšego kalkate glinjane zemje.
Rozšyrjenje
[wobźěłaś | žrědłowy tekst wobźěłaś]Rostlina jo w górach srjejźneje a pódpołdnjoweje Europy rozšyrjona, pśi comž wót Špańskeje až do Šwedskeje wustupujo. W srjejźnej Europje jo rědka.
Nožki
[wobźěłaś | žrědłowy tekst wobźěłaś]Žrědła
[wobźěłaś | žrědłowy tekst wobźěłaś]- Botanica, Einjährige und mehrjährige Pflanzen, Über 2000 Pflanzenporträts, ISBN 978-3-8331-4469-1, bok 55 (nim.)
- GU Naturführer Blumen, ISBN=3-7742-1507-3, bok 38 (nim.)
- Schauer - Caspari: Pflanzenführer für unterwegs, ISBN=978-3-8354-0354-3, 2. nakład, 2008, bok 128 (nim.)
- Spohn, Aichele, Golte-Bechtle, Spohn: Was blüht denn da? Kosmos Naturführer (2008), ISBN=978-3-440-11379-0, bok 290 (nim.)
