Amazoni

Amazoni
Melumato şexsi
Cınsiyet	Cêniye

Amazoni (Yunanki: Ἀμαζόνες) mitolociya Yunanan de şarê kıhanê ke pêro cêniyan ra ameyê pêra. Tarixnuştoğanê zey Herodotos, Diodorus, Apollonius, Justinus, Pliny, Virgil, Aeschylus, Stephanos, Hesiod, Lysias, Pausanias vanê ke Pontus (hetê Terme) welatê Amazonano. Cayê Amazonan hıdudê Sarmatya u İskıtya miyan de mendo.

Şarê Amazoni tenya cêniyan ra vıraziyo. Amazonan miyan camêrd nêkewto, inan miyan ameyışê camêrdan hewl nêvêniyayo, qedexe (yesax) biyo. Cêniyanê Amazonan her serre şiyêne hıdud u uca de be camêrdan kewtêne mınasebetê cınsi u eke tût beno se kıştêne, pıte bena se cıwinayêne.

Amazon Farski ra hama-zan, "heme cêniyan" areze keno, ra yeno, ya zi reyna Farski ra ha-mazan, "leckerdoğ" areze keno, ra yeno. Yew zi Yunanıcanê klasikan miyan de a- (ἀ-) u mazos (μαζός) "bêçıçe" areze kerdêne. Vaciyêne ki cêniyanê amazoni yew çıçeyê xo bırnayêne u wına deha rehat lec kerdêne.