Культура Грузіі

Культура Грузіі стваралася на працягу шматвяковай гісторыі і ўяўляе сёння багатую нацыянальную культуру і літаратуру, якая грунтуецца на нацыянальных мове і пісьме. Моцнае пачуццё нацыянальнай ідэнтычнасці дапамагло захаваць адметнасць грузінскай культуры, нягледзячы на неаднаразовыя перыяды замежнай акупацыі.

Культура старажытнай Грузіі

Традыцыйна лічыцца, што грузінскі алфавіт быў вынайдзены ў III стагоддзі да н. э. і рэфармаваны каралём Іберыі Парнавазам I у 284 да н. э. Некаторыя сучасныя навукоўцы лічаць, што алфавіт быў створаны пазней, у пачатку 5 стагоддзя нашай эры, таму што менавіта гэтым часам датуюцца самыя раннія прыклады грузінскага пісьма.

На сярэднявечную культура Грузіі моцна ўплывала праваслаўнае хрысціянства і Грузінская праваслаўная апостальскай царква, замаўлялі і спансавалі стварэнне рэлігійных твораў мастацтва. Акрамя таго, было напісана таксама шмат свецкіх прац нацыянальнай гісторыі, міфалогіі і агіяграфіі.

Царкоўнае выяўленчае мастацтва

• Ікона Зарзмскага манастыра 886 г.
• Ікона Цылкані 9-а ст;
• Іверская ікона 10-а ст.;
• Ікона Божай Маці з Хакулі, 12-е. ст;

Архітэктурныя помнікі

• Грузінская царква ў Віфлееме 4-га ст.;
• Манастыр у Ікальта 4-е ст.;
• Манастыр Некрэсі, 4-9-е ст.;
• Манастыр Шыомгвіме, 6-е ст.;
• Комплекс пячорных манастыроў Давід Гарэджа, 6-е ст.;
• Манастыр Джвары, 6-е ст.
• Царква Анчысхаці, 6-е ст.;
• Манастыр у Бачкава, 6-е ст.;
• Манастыр Атэнскі Сіон, 7-е ст.;
• Іверскі Манастыр на гары Афон, 10-е ст.;
• Манастыр Даліскана, 10-е ст.;
• Храм Светыцхавелі, 11-е ст.;
• Хірскі манастыр, 11-е ст.;
• Гелацкі манастыр, 12-е ст.;
• Комплекс пячорных манастыроў Вардзіа, 12-е ст.

Літаратурныя творы

Сярод сярэднявечных перыядаў вядомыя грузінскія пісьмовыя працы:

• Пакутніцтва каралевы Шушанік — помнік літаратуры, датуецца паміж 476 і 483 гадамі б жыцці і смерці армянскай прынцэсы Шушанік;
• Шен хар венахі — гімн Дзеве Марыі, 12-е ст.;
• Віцязь у тыгравай шкуры — гераічны эпас 12-га ст.;
• Картліс Цхаўрэба — летапісы з 12 да 19-га стагоддзя;