Dortmund
 Dortmund | |||||
|---|---|---|---|---|---|
 | |||||
| |||||
| Alministración | |||||
| País |  Alemaña | ||||
| Estáu federáu |  Renania del Norte-Westfalia | ||||
Government region of North Rhine-Westphalia (en)  | Arnsberg (es) | ||||
| Tipu d'entidá |
urban district of North Rhine-Westphalia (en) | ||||
| Cabezaleru/a del gobiernu | Thomas Westphal | ||||
| Nome oficial | Dortmund (de) | ||||
| Nome llocal | Dortmund (de) | ||||
| Códigu postal |
44135–44388 | ||||
| Xeografía | |||||
| Coordenaes | 51°30′50″N 7°27′55″E / 51.5139°N 7.4653°E | ||||
  Dortmund Dortmund (Alemaña)  | |||||
| Superficie | 280.71 km² | ||||
| Altitú | 103 m[1] | ||||
| Llenda con |
Hagen, Bochum, Distrito de Recklinghausen (es) , Distrito de Unna (es) , Ennepe-Ruhr-Kreis, Witten, Lünen, Castrop-Rauxel, Unna, Schwerte, Kamen, Holzwickede, Herdecke y Waltrop
| ||||
| Demografía | |||||
| Población |
595 471 hab. (31 avientu 2023) - 289 096 homes (30 setiembre 2021) - 298 600 muyeres (30 setiembre 2021) | ||||
| Porcentaxe |
100% de Arnsberg (es) | ||||
| Densidá | 2121,3 hab/km² | ||||
| Más información | |||||
| Fundación | 882 | ||||
| Prefixu telefónicu |
0231 y 02304 | ||||
| Estaya horaria |
UTC+01:00 (horariu estándar) UTC+02:00 (horariu de branu) | ||||
| Llocalidaes hermaniaes | |||||
| dortmund.de | |||||
 | |||||
Dortmund (
[ˈdɔɐ̯tmʊnt] (?·i); en baxu alemán: Düörpm; en llatín: Tremonia, nome hispánicu tradicional) ye una ciudá d'Alemaña alcontrada nel estáu federáu de Renania del Norte-Westfalia, ta asitiada na Rexón del Ruhr y ye la octava más grande d'Alemaña, con una población de 587 830 habitantes (30 de xunu de 2005). El ríu Ruhr flúi al sur de la ciudá, y el pequeñu ríu Emscher traviesa'l términu municipal. La canal Dortmund-Ems tamién acaba nel puertu de Dortmund, que ye'l mayor puertu de canal europea, y tien enllaces de Dortmund hasta'l mar del Norte. Dortmund conozse como la "metrópolis verde" de Westfalia.
Cuasi la metá del territoriu municipal componer de cursos d'agua, montes, agricultura y espacios verdes con amplios parques como Westfalenpark y el Rombergpark. Esto oldea colos cuasi cien años de ciudá del carbón, d'estensa minería y de fábriques d'aceru qu'hubo dientro de les llendes de la ciudá. Históricamente falando, Dortmund ye una parte de Westfalia. Anguaño ye una parte de la rexón europea Rin-Ruhr, rexón metropolitana, que s'atopa al norte federáu de Renania-Westfalia. Dortmund ye una ciudá independiente dientro de les llendes del gobiernu del distritu de Arnsberg. Dortmund ta formáu por 12 conceyos, de los cualos trés (Oeste, Norte y Ost) cubren l'área de la ciudá. Los otros 9 conceyos son - va escontra la izquierda y empezando nel norte - Eving, Scharnhorst, Brackel, Aplerbeck, Hörde, Hombruch, Lütgendortmund, Huckarde y Mengede.
Historia
[editar | editar la fonte]
A empiezos del sieglu XIX, de resultes de les guerres Napoleóniques, el territoriu qu'entiende esti estáu pasó a formar parte de la Confederación del Rin.
Mientres el Primer Imperiu francés la parte de la rexón al oeste del ríu Rin foi designada como Departamentu del Rucar. En 1807 Jerónimo Bonaparte ye nomáu rei de Westfalia.
Tres la Segunda Guerra Mundial l'estáu de Renania del Norte-Westfalia foi establecíu por iniciativa de la ocupación militar británica'l 24 d'agostu de 1946. Orixinalmente consistía en Westfalia y el norte de la provincia del Rin, qu'antes pertenecieron a Prusia. En 1947 l'antiguu estáu de Lippe fundir col de Renania del Norte-Westfalia, lo que condució a les fronteres actuales del Estáu. De siguío, foi ratificáu por aciu un plebiscitu la Constitución de Renania del Norte-Westfalia. A diferencia d'otros estaos alemanes Renania del Norte-Westfalia nun tenía antecesores históricos. L'atención centróse sobremanera nel deséu de los aliaos pa integrar un territoriu común, na rica rexón del Ruhr.
Atopar una identidá común de Lippe, Westfalia y Renania foi un gran desafíu nos primeros años del país. Los mayores retos na posguerra fueron la reconstrucción y l'establecimientu d'un Estáu democráticu. De siguío, debió rediseñar la estructura económica desenvuelta como resultancia del cayente de la industria minero que foi tema central de la política nacional.
Les eleiciones de Renania del Norte-Westfalia del 22 de mayu de 2005 concedieron a la CDU una victoria inesperada. El so principal candidatu Jürgen Rüttgers construyó un nuevu gobiernu de coalición formáu pola CDU y el FDP que sustituyó al anterior gobiernu encabezáu por Peer Steinbrück. Rüttgers foi escoyíu nuevu Primer Ministru (n'alemán: Ministerpräsident) del estáu federal el 22 de xunu de 2005.
Ente 1905 y 1979 Dortmund incorporó a dellos conceyos; por casu Körne, Deusen, Eving, Huckarde, Hörde, Aplerbeck y Holzen.
Xeografía
[editar | editar la fonte]
Llinda: al N, E y SE con Unna (distritu) (al N cola ciudá de Lünen, al E coles ciudaes de Kamen y Unna, al SE cola municipalidá de Holzwickede y la ciudá de Schwerte ), al S cola ciudá llibre de Hagen, al SO col Distritu de Ennepe-Ruhr, al O cola ciudá llibre de Bochum, y al NO col distritu de Recklinghausen (ciudaes de Herten, Recklinghausen y Castrop-Rauxel).
Códigu Postal: 44001 hasta 44388. Códigu telefónicu 0231.
Clima
[editar | editar la fonte]Dortmund ta asitiáu na zona de clima templáu. Los iviernos son relativamente nidios, los branos son más bien frescos. La temperatura medio añal atopar n'aprosimao de 9 a 10 °C. El total de la cantidá media añal de precipitación atópase aproximao en 800 mm. Precipitación uniforme cai mientres tol añu, l'agua constante que prevalez nel iviernu, bastios aisllaos apoderen la temporada de branu. Dortmund tien carauterístiques de zones densamente poblaes, como ye típicu l'apaición d'islles de calor urbano.
 Parámetros climáticos permediu de Dortmund 
| |||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Mes | Xin | Feb | Mar | Abr | May | Xun | Xnt | Ago | Set | Och | Pay | Avi | añal |
| Temperatura máxima media (°C) | 4 | 5 | 9 | 13 | 18 | 21 | 22 | 22 | 19 | 15 | 9 | 5 | 13.5 |
| Temperatura mínima media (°C) | −1 | −1 | 2 | 4 | 8 | 11 | 13 | 13 | 10 | 7 | 3 | 1 | 5.8 |
| Lluvia (mm) | 65 | 56 | 53 | 57 | 68 | 78 | 93 | 93 | 67 | 60 | 71 | 77 | 838 |
| Díes de lluvia (≥ 1 mm) | 19 | 17 | 14 | 16 | 14 | 14 | 17 | 16 | 15 | 17 | 19 | 19 | 197 |
| Fonte: Wetter Kontor[2] | |||||||||||||
Demografía
[editar | editar la fonte]
En Dortmund la población creció rápido en tiempos de la industrialización del sieglu XIX, cuando empezó'l carbón, la minería y el procesamientu d'aceru. Per primer vegada en 1904 más de 100.000 persones vivíen en Dortmund. Les cifres de población aumentaren constantemente hasta los 657.804 en 1965. Darréu, les cifres de población cayeron a aproximao 580.000 en 2011; les proyeiciones preven un descensu a 550.000 habitantes en 2030. A diferencia de les proyeiciones de les cifres de población fueron llixeramente ascendente nos años anteriores, que ye por cuenta de los beneficios netos de migración. Especialmente persones más nueves (18 a 25 años d'edá) lleguen a establecese en Dortmund principalmente poles sos universidaes o otres actividaes rellacionaes cola educación.[3] A partir de 2012, Dortmund tenía una población de 579.012 habitantes de los cualos unos 177.000 (30%) yeren d'orixe non alemán.[4]
Economía
[editar | editar la fonte]Dortmund foi históricamente una zona industrial. Dortmund ye agora'l llar d'un númberu de pequeñes y medianes empreses de teunoloxía de la información, munches d'elles venceyaes al programa llocal de la universidá TechnologieZentrumDortmund. La ciudá trabaya n'estrecha collaboración colos institutos d'investigación, les universidaes privaes y les empreses pa collaborar nes iniciatives de comercialización de la ciencia.En 2012, les cámares de comerciu de Zaragoza y Dortmund roblaron un alcuerdu pa impulsar la collaboración ente pymes aragoneses y alemanes[5]
Dortmund tien un Aeropuertu a nivel internacional y un puertu interior al Dortmunder-Ems-Canal.
Pasa'l ríu Ruhr y el Dortmunder-Ems-Canal.
Dortmund ye famosa pola so cerveza (Export) y el so club de fútbol Borussia Dortmund (BVB 09).
Tresporte
[editar | editar la fonte]L'aeropuertu de Dortmund atopar a 13 km al este del centru, bien próximu a la ciudá de Holzwickede. Próximu a la Dortmund tamién ta'l aeropuertu internacional de Düsseldorf,terceru d'Alemaña por númberu de pasaxeros namái por detrás de los de Múnich y Frankfurt del Main. Dende l'añu 2000 l'aeropuertu de Dortmund foi esperimentando una medría del tráficu aereu gracies a les compañíes de baxu costu.
Cultura
[editar | editar la fonte]La ciudá tien una llarga tradición na música y el teatru. La orquesta foi fundada en 1887 y agora llámase Dortmunder Philharmoniker. La primer casa d'ópera foi construyida en 1904, destruyida na Segunda Guerra Mundial y abrióse de nuevu en 1966 como Opernhaus Dortmund. Ye operada pol teatru Dortmund xunto con otros llugares, incluyendo (dende 2002), el Konzerthaus de Dortmund. El Dortmund O-Tower, qu'una vegada foi una fábrica de cerveza, ye agora'l centru de les industries creatives y el Ostwall Museum am. La ciudá toma'l so nome de la cerveza Dortmunder estilu y ye'l llar de la fábrica de cerveza Dortmunder actio.
Alministración
[editar | editar la fonte]Dortmund ye estructurado en doce distritos municipales:
- Centru urbanu-occidental
- Centru urbanu-oriental
- Centru urbanu-norte
- Eving
- Scharnhorst
- Brackel
- Aplerbeck
- Hörde
- Hombruch
- Lütgendortmund
- Huckarde
- Mengede
Ciudaes hermaniaes
[editar | editar la fonte]Dortmund ta hermaniáu con:[6]
|
Referencies
[editar | editar la fonte]- ↑ URL de la referencia: https://it-ch.topographic-map.com/map-w3spnx/Dortmund/?zoom=19¢er=51.51134%2C7.46537&popup=51.51147%2C7.46521.
- ↑ «Klima Deutschland, Dortmund - Klimadiagramm, Klimatabelle - WetterKontor». Wetterkontor.d'idioma alemán. Consultáu'l 12 de marzu de 2013.
- ↑ Dortmund 2012: Mehr Einwohner, mehr Studierende, mehr Übernachtungen - Nachrichtenportal - Leben in Dortmund - Stadtportal dortmund.de
- ↑ http://dev.statistik.dortmund.de/project/assets/template1.jsp?col=2&content=me&smi=10.2.4&tid=66334 (enllaz rotu disponible n'Internet Archive; ver l'historial y la última versión).
- ↑ http://www.aragondigital.com/noticia.asp?notid=98431&secid=6
- ↑ 6,0 6,1 6,2 6,3 6,4 6,5 6,6 6,7 «List of Twin Towns in the Ruhr District». © 2009 Twins2010.com. Archiváu dende l'orixinal, el 28 de payares de 2009. Consultáu'l 28 d'ochobre de 2009.
- ↑ «Leeds - Dortmund partnership». Leeds.gov.uk. Archiváu dende l'orixinal, el 4 d'avientu de 2008. Consultáu'l 14 d'ochobre de 2008.
- ↑ «Netanya - Twin Cities». Netanya Municipality. Archiváu dende l'orixinal, el 1 de febreru de 2013. Consultáu'l 1 d'agostu de 2013.
Enllaces esternos
[editar | editar la fonte]
Wikimedia Commons acueye conteníu multimedia sobre Dortmund.
Sitiu web oficial (n'alemán)
