Gaan na inhoud

Mossi

in Wikipedia, die vrye ensiklopedie
Hierdie artikel handel oor die taal. Vir die etniese groep, sien Mossi (volk).
Mossi
Mooré
Gepraat in: Vlag van Burkina Faso Burkina Faso
Vlag van Mali Mali
Vlag van Togo Togo 
Gebied: Wes-Afrika
Totale sprekers: 7 829 300[1]
Taalfamilie: Niger-Kongo
 Atlanties-Kongo
  Gur
   Noordelike Gur
    Oti-Volta
     Westelike Oti-Volta
      Noordwestelike Oti-Volta
       Mossi 
Skrifstelsel: Latynse alfabet 
Amptelike status
Amptelike taal in: Vlag van Burkina Faso Burkina Faso (nasionale taal)[2]
Gereguleer deur: geen
Taalkodes
ISO 639-1: geen
ISO 639-2: mos
ISO 639-3: mos 
Verspreiding van Mossi

Mossi (Mooré; ook Mòoré, Mõõré, Moré, Moshi, Moore, More) is 'n Niger-Kongo-taal wat deur sowat 7,8 miljoen mense in die Wes-Afrikaanse land Burkina Faso gepraat word, veral in die Voltarivierbekken. Dit word deur die Mossi-volk gepraat en is nou verwant aan Frafra verder suid net oorkant die grens met Ghana. Daarnaas is dit minder verwant aan Dagbani en Mampruli, wat nog verder suid gepraat word.

Kaart van tale in Burkina Faso met Mossi in pers
Die Onse Vader in Mossi

Mossi word in Burkina Faso deur sowat 7,6 miljoen mense gebesig, met 'n bykomende 60 000 in Mali en Togo. Die bekendste woord is waarskynlik die naam van die land Burkina Faso self, wat in Mossi en Dyula "die land van die regop mense" (of "regop land") beteken. Dit vorm saam met Dyula en Fula die nasionale tale van dié land, naas die amptelike taal Frans.

Mossi is nes baie Afrikatale tonaal met 'n onderwerp-werkwoord-voorwerp-volgorde. Dit word in die Latynse alfabet geskryf. In 1976 is op 'n konferensie in Burkina Faso – die destydse Bo-Volta – 'n eie weergawe van die Latynse alfabet, gebaseer op l'Alphabet national burkinabè ("Nasionale Burkinese alfabet") vir al die tale in dié land ten einde van harmonisering ontwikkel. Dit is in 1979 amptelik goedgekeur.

Ortografie

[wysig | wysig bron]

In Burkina Faso gebruik die Mossi-alfabet die letters wat in die Nasionale Burkinese alfabet gespesifiseer is.

Burkinese Mossi-alfabet
A ʼ B D E Ɛ F G H I Ɩ K L M N O P R S T U Ʋ V W Y Z
a ʼ b d e ɛ f g h i ɩ k l m n o p r s t u ʋ v w y z
Fonetiese waardes
ä ʔ b d e ɛ f ɡ h i ɪ k l m n o p r s t u ʊ v w j z

Verwysings

[wysig | wysig bron]
  1. "Ethnologue: Languages of the World, Seventeenth edition, Mòoré" (in Engels). Ethnologue. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 26 September 2019. Besoek op 16 Augustus 2019.
  2. (fr) André, Géraldine (31 Mei 2007). "École, langues, cultures et développement". Cahiers d'études africaines. 47 (186): 221–247. doi:10.4000/etudesafricaines.6960. ISSN 0008-0055. Besoek op 16 Augustus 2019.

Eksterne skakels

[wysig | wysig bron]