Maansverduistering
’n Maansverduistering vind plaas wanneer die maan direk agter die Aarde in sy skaduwee inbeweeg. Dit kan net gebeur as die son, Aarde en maan in ’n reguit of byna reguit lyn lê met die Aarde in die middel – dus net met volmaan. Die soort en duur van die verduistering hang af van die maan se ligging in verhouding met sy wentelbaanknoop.
Anders as ’n sonsverduistering, wat net in ’n redelik klein deel van die wêreld gesien kan word, kan ’n maansverduistering gesien word vanaf enige plek aan die nagkant van die Aarde. ’n Maansverduistering duur ’n paar uur, terwyl ’n sonsverduistering net ’n paar minute op enige gegewe plek duur vanweë die kleiner grootte van die maan se skaduwee. ’n Maansverduistering kan ook met die blote oog bekyk word, aangesien dit nooit helderder as ’n gewone volmaan word nie (of eintlik altyd dowwer is).
Soorte maansverduisterings
[wysig | wysig bron]
Die Aarde se skaduwee kan in twee dele verdeel word: die volskadu (umbra) en die halfskadu (penumbra). In die volskadu is geen sonweerkaatsing nie, maar weens die son se grootte word die weerkaatsing net gedeeltelik geblokkeer in die buitenste deel van die skaduwee, en daarom word dit die halfskadu genoem.
’n Halfverduistering vind plaas wanneer die maan deur die Aarde se halfskadu beweeg. Die halfskadu veroorsaak ’n effens verdonkering van die maan se oppervlak. ’n Spesiale soort halfverduistering vind plaas wanneer die maan presies binne die Aarde sa halfskadu lê, maar dit gebeur selde.
’n Gedeeltelike maansverduistering vind plaas as net ’n deel van die maan binne die volskadu lê. As die maan heeltemal in die volskadu inbeweeg, word dit ’n algehele maansverduistering genoem.
Die maan se snelheid deur die skaduwee is sowat 1 km/s en kan sowat 107 minute lank heeltemal verduister wees. Van die maan se eerste kontak met die skadu tot die laaste kontak kan egter tot vier uur duur.[1] Die relatiewe afstand van die maan van die Aarde af tydens die verduistering kan ook die duur daarvan beïnvloed. Veral as die maan naby sy apogeum is (die verste punt van die Aarde af in sy wentelbaan), is sy wentelspoed die stadigste. Die deursnee van die volskadu verander nie noemenswaardig tydens die veranderinge in die afstand tussen die Aarde en die maan nie, en daarom sal ’n verduistering naby die maan se apogeum langer duur.
Galery
[wysig | wysig bron]-
Die begin van die maansverduistering in November 2003. -
In Desember 2010.
Verwysings
[wysig | wysig bron]- ↑ Hannu Karttunen. Fundamental Astronomy. Springer.
Verdere leestof
[wysig | wysig bron]- Bao-Lin Liu, Canon of Lunar Eclipses 1500 B.C.-A.D. 3000, 1992
- Jean Meeus en Hermann Mucke, Canon of Lunar Eclipses. Astronomisches Büro, Wene, 1983
- Espenak, F., Fifty Year Canon of Lunar Eclipses: 1986-2035. Nasa-publikasie 1216, 1989
Eksterne skakels
[wysig | wysig bron] |
Wikimedia Commons bevat media in verband met Maansverduistering. |
