Julia Kristeva

Julia Kristeva in 2008

Julia Kristeva (Bulgaars: Юлия Кръстева) (Sliven, 24 Junie 1941) is 'n Franse taalkundige, psigoanalis, skrywer, filosoof en feminis van Bulgaarse oorsprong.

Lewensloop

Kristeva studeer taalkunde aan die Universiteit van Sofia. Op 23-jarige ouderdom het sy Bulgarye verlaat om na Parys te verhuis. In Parys het sy beland in die onstuimige ontwikkelinge van die sestigerjare. In 1965 was sy een van die stigters van die taalkundige en avant-garde-tydskrif Tel Quel. Hier het sy haar toekomstige man, Philippe Sollers, ontmoet. In 1974 behaal sy haar doktorsgraad met as tema La révolution du langage poétique. Nadat sy psigoanalise by Jacques Lacan bestudeer het, het sy haar eie psigoanalitiese praktyk begin.

Haar taalkundige en psigoanalitiese agtergrond kom bymekaar in die onderskeid wat Julia Kristeva tussen die semiotiese en die simboliese maak. Die simboliese is geassosieer met die orde, die wette, terwyl die semiotiese staan vir verwerping, rewolusie en verandering. Kristeva brei hierdie onderskeid uit op die gebiede van die sielkunde, die taal en die kultuur. Julia Kristeva noem die semiotiese ook die vroulike en die simboliese die manlike. Dit het te make met die feit dat in die eerste lewensjare fisiese kontak met die moeder belangrik is, terwyl in die simboliese volgorde waar mans dominant is, en die wil van die vader wet is. Volgens Kristeva word minder aandag aan die semiotiese in die tradisionele taalkunde en psigoanalise gegee, of dit word selfs verdring. Volgens haar is dit parallel met die algemene posisie van vroue in die Westerse kultuur. Sy probeer dit deur middel van haar werke verander.

Aan die einde van 1997 het Kristeva hewige kritiek ontlok in die boek Intellektuele Misleiding - Postmodernisme, Wetenskap en Anti-Wetenskap van die fisici Alan Sokal en Jean Bricmont. Daarin ontleed hulle die tekste van veral Franse postmoderne intellektuele "keisers", wat volgens hulle naak is agter hul indrukwekkende jargon (sien ook: die Sokal-affêre).

Kristeva is professor by verskeie universiteite in die Verenigde State. In 2004 was sy die eerste wenner van die gesogte Holbergprys.

In 2018 het 'n spesiale regeringskomitee in Bulgarye tot die gevolgtrekking gekom dat Kristeva in die vroeë sewentigerjare as agent vir die Bulgaarse geheime diens gewerk het. Sy was onder die kode naam 'Sabina' geregistreer.

Werk

• 1969 - Semeiotike, recherche pour une sémanalyse

• 1970 - La texte du roman

• 1972 - L'espace de Giotto (Nederlandse vertaling, De vreugde van Giotto, 1984);

• 1974 - La révolution du langage poétique

• 1974 - Des Chinoises

• 1975 - La traversée des signes

• 1977 - Polylogue

• 1980 - Pouvoirs de l'horreur. Essai sur l'abjection

• 1982 - Semiologie en grammatologie. In: Krisis Tijdschrift voor actuele filosofie, 1982, issue 2.

• 1983 - Histoires d'amour (Nederlandse vertaling, 1991)

• 1985 - Au commencement était l'amour. Psychanalyse et foi (Nederlandse vertaling deur Ton van der Stap en Henk Hillenaar, 1993)

• 1987 - Soleil noir. Dépression et mélancolie

• 1988 - Étrangers à nous-mêmes (Nederlandse vertaling, De vreemdeling in onszelf, 1991)

• 1990 - Les Samouraïs

• 1991 - Le vieil homme et les loups (roman)

• 1997 - Possessions (roman)

Sekondêre literatuur

• J.M.BROEKMAN. Julia Kristeva. Eenheid en verscheidenheid van mens en cultuur, in: THEO DE BOER E.A. Moderne Franse filosofen - Foucault, Ricoeur, Irigaray, Baudrillard, Levinas, Derrida, Lyotard en Kristeva (bl.126-138), Uitgewer. Kok Agora, Kampen (1993) ISBN 90 391 0545 6.

Bronne

• Moi, Toril (red.), The Kristeva Reader, Oxford: Blackwell, 1986.

• De Costa, Denise, Ecriture féminine, in: Will van Peer en Katinka Dijkstra (red.), Sleutelwoorden. Kernbegrippen uit de hedendaagse literatuurwetenschap, Leuven en Apeldoorn: Garant, 1991.

• Impostures intellectuelles A. Sokal, J. Bricmont, Odile Jacob, Oktober 1997. ISBN 2-7381-0503-3.

• Vincent en het geheim van zijn vaders lichaam, Rudy Kousbroek, Amsterdam, Bezige Bij, 1981, 2e dr.

Hierdie artikel is in sy geheel of gedeeltelik vanuit die Nederlandse Wikipedia vertaal.