Aspendos
Aspendos of Aspendus (Antieke Grieks: Άσπενδος) was ’n antieke Grieks-Romeinse stad in Pamfilië, Klein-Asië. Dit is sowat 40 km oos van die huidige stad Antalya in Turkye geleë.
Geskiedenis
[wysig | wysig bron]Aspendos, aan die Eurymedon-rivier sowat 16 km vanaf die Middellandse See, het ’n gemeenskaplike grens met die vyandelike Side gehad.[1] Dit was ’n belangrike stad in Pamfilië en omdat die Eurymedon toe bevaarbaar was tot so ver as Aspendos, het dit ryk geword uit die sout-, olie- en houthandel.
Dit is later deur Alexander die Grote beset. In 190 v.C. het die stad hom aan die Romeine oorgegee. Vanaf die einde van die Romeinse tydperk het die stad se belangrikheid begin afneem, en dit het voortgeduur tydens die Bisantynse tydperk.
Romeinse ruïnes
[wysig | wysig bron]Aspendos het die bes bewaarde teater van die antieke tyd. Met ’n middellyn van 96 meter het dit plek gehad vir 7 000 mense.[2]
Dit is in 155,[2] tydens die bewind van Marcus Aurelius, gebou deur die plaaslike Griekse argitek Zenon. Dit is van tyd tot tyd herstel deur die Seldjoekse Turke, wat dit as ’n karavanserai gebruik het, en in die 13de eeu is die verhooggedeelte deur die Seldjoeke van Rûm omskep in ’n paleis.[3]
Volgens die Griekse tradisie is ’n klein deel van die teater gebou sodat dit teen die heuwel leun waarop die Akropolis gestaan het, terwyl die res op gewelfde boë gebou is. Die hoë verhoog het daartoe gelei dat die toeskouers tydens vertonings van die res van die wêreld afgesny is. Die agterkant van die verhoog het feitlik ongeskonde bewaar gebly.
Konserte is tot onlangs nog in die teater gehou, maar weens skade wat met moderne toerusting aangerig is, het die Turkse regering dit verbied. ’n Moderne teater, bekend as die Aspendos-arena, is daar naby gebou om die tradisie van opelug-vermaak in Aspendos voort te sit.
Daar naby is 15 km van ’n Romeinse akwaduk oor. Die Romeinse Eurymedon-brug, wat in die 13de eeu herbou is, is ook in die omgewing.
Verwysings
[wysig | wysig bron]- Hierdie artikel is vertaal vanuit die Engelse Wikipedia
- ↑ Barbara Burrell, Neokoroi: Greek Cities and Roman Emperors (Brill, 2004: ISBN 9004125787), bl. 189.
- ↑ 2,0 2,1 Roth, Leland M. (1993). Understanding Architecture: Its Elements, History and Meaning (First uitg.). Boulder, CO: Westview Press. ISBN 0-06-430158-3.
- ↑ Scott Redford, "The Seljuqs of Rum and the Antique," Muqarnas, Vol. 10, Essays in Honor of Oleg Grabar. (1993), bl. 151.
Eksterne skakels
[wysig | wysig bron]Wikimedia Commons bevat media in verband met Aspendos. |
- Aspendos Geargiveer 5 Junie 2008 op Wayback Machine
- Geskiedenis van Aspendos
- Aspendos – gids en foto's
- Nog foto's
- Kaarte van Aspendos Geargiveer 25 Februarie 2007 op Wayback Machine
- Plan van die antieke teater