Alfastraling

Die verskil tussen neutron-, alfa-, beta- en gammastraling in 'n magnetiese veld

Alfastraling (simbool: α) is een van die drie belangrikste soorte straling wat deur radioaktiwiteit vrygestel word.

In teenstelling tot gammastraling, wat neutrale fotone betref en betastraling wat gewoonlik uit negatief gelaaide elektrone bestaan is alfastraling 'n stroom positief gelaaide alfadeeltjies: ⁴₂He²⁺, die atoomkerne van helium. Hulle word by die alfaverval-proses vrygestel wat talle sware onstabiele isotope ondergaan. Vanweë sy positiewe lading word alfastraling in 'n magnetiese veld in die teenoorgestelde rigting as betastraling afgebuig. Neutrone en gammastraling word omrede hulle neutraal is nie afgebuig nie.

Alfastraling word aangewend in rookdeteksie. Die amerikium-isotoop ²⁴¹₉₅Am is 'n baie aktiewe alfastraler met 'n halfleeftyd van 432,2 jaar. Dit verval na ²³⁷₉₃Np wat ook radioaktief is, maar baie min omdat dit 'n lang halfleeftyd van 2,144 miljoen jaar het. Die vrygstelde alfastraling ioniseer 'n klein volume lug en dit verhoog die elektriese geleidbaarheid genoeg om 'n klein elektriese stroom deur te lei. Indien rook in die geïoniseerde lug deurdring verander hierdie stroompie en 'n alarm waarsku die bewoners dat daar dalk brand is.

Alfastraling is op aarde die bron van die element helium. Hierdie gas is taamlik seldsaam op ons planeet, omdat dit maklik ontsnap na die ruimte toe.