Gaan na inhoud

2011 Verenigde Nasies se Klimaatberaad

in Wikipedia, die vrye ensiklopedie
Die klimaatberaad van 2010 in Meksiko.
Van links na regs: VN se Sekretaris-generaal Ban Ki-moon, President van Suid-Afrika Jacob Zuma, president van die konferensie Maite Nkoana-Mashabane en UNFCC adjunk uitvoerende sekretaris Richard Kinley tydens die 2011 Verenigde Nasies se Klimaatberaad in Durban.

Die 2011 Verenigde Nasies se Klimaatberaad is in Durban, Suid-Afrika, vanaf 28 November tot 9 Desember 2011 aangebied.[1]

Die konferensie staan amptelik bekend as die 17de sitting van die Konferensie van die Partye (COP 17) van die Verenigde Nasies se Raamwerk Konvensie oor Klimaatsverandering (UNFCCC) en die 7de sitting van die Konferensie van die Partye wat as die Vergadering van die Partye (CMP 7) van die Kioto-protokol dien. Daarbenewens sal die twee permanente filiale liggame van die UNFCCC – die Filiale Liggaam vir Wetenskaplike en Tegniese Advies (SBSTA) en die Filiale Liggaam vir Implementering (SBI) – waarskynlik hul 35ste sittings aanbied.

Een hooffokus van die konferensie was om 'n wêreldwye klimaatooreenkoms daar te stel, soos die Kioto-protokol se eerste verbintenistydperk (2008–2012) sy einde nader.[2] Daar sal na verwagting ook gefokus word op "die finalisering van ten minste sommige van die Cancun-ooreenkomste", wat by die 2010-konferensie bereik is, soos "die samewerking op skoon tegnologie", sowel as "die beskerming van woude, die aanpassing op klimaatsimpakte, en finansies – die beloofde oordrag van fondse van die ryk lande na arm lande om hul te help om hul woude te beskerm, aan te pas by klimaatsimpakte, en hul ekonomieë meer "groen" te maak".[3]

Voor die aanvang van die beraad

[wysig | wysig bron]

Aanwysing van gasheerstad

[wysig | wysig bron]

Connie Hedegaard, president van die 15de konferensie van lidlande van die VN-raamwerkkonvensie oor klimaatsverandering in Kopenhagen, het bevestig dat die 17de saamtrek van lidlande (die sogenaamde COP17) in Suid-Afrika plaasvind.[4]

In 2010 het die keuse as gasheerstad vir die grootste VN-klimaatskonferensie op Durban geval. Kaapstad en Durban was die voorlopers om dié konferensie aan te bied – glo op grond van tegniese aspekte. Die ander stad wat hiervoor gebie het, is Johannesburg. ’n Afvaardiging van die VN, wat Kaapstad einde Oktober sou besoek, maar dit op die nippertjie uitgestel het, het toe nooit ’n terreinbesoek gedoen nie. Aan al die bodstede is gesê ’n terreinbesoek sou volg.[5]

Nuwe voorstelle

[wysig | wysig bron]

'n Maand voor die konferensie begin het, het die BBC twee omstrede voorstelle uitgelig wat ingedien is, die een deur Rusland, die ander een deur Papoea-Nieu-Guinee. Beide se voorstelle is daarop gemik om die Verenigde Nasies se Raamwerkkonvensie oor Klimaatsverandering te wysig. Rusland se voorstel[6] bring 'n "periodieke hersiening" mee, waarvolgens lande wat tans as "arm" gekategoriseer kan word as "ryk" herkategoriseer kan word, wat sal beteken dat hierdie lande groter verpligtinge sal moet nakom in die stryd teen klimaatverandering. BBC Environment se woordvoerder, Richard Black, het opgemerk dat die voorstel "uitdagend en plofbaar sou wees as Rusland dit te ver voer", omrede potensieel geaffekteerde lande, soos China en Brasilië, "baie sterk teruggedruk sal word". Papoea-Nieu-Guinee se voorstel,[7] wat deur ambassadeur Kevin Conrad met die ondersteuning van Mexiko ingedien is, sou 'n "laaste uitweg"-meganisme bekendstel waar enige blokkering in klimaatsveranderingonderhandelings uitgeskakel sal word deur middel van 'n driekwart meerderheid stemme. Oënskynlik sal dit die besluitnemings by die Konvensie vergemaklik. Teoreties, so voer Black aan, stel dit ontwikkelende lande in staat om hul getalsoorwig te gebruik om enige soort wêreldwye bindende verpligting aan te neem, maar in praktyk is hulle steeds van die goedkeuring van die ryk lande afhanklik as hul van befondsing verseker wil wees.[3]

Voorspellings

[wysig | wysig bron]

Friends of the Earth International (FoEI) en die WWF (Wêreldnatuurlewefonds) voorspel dat die klimaatberaad 'n mislukkig gaan wees. FoEI het gewaarsku COP17 – wat veronderstel is om geskiedenis te maak en ’n nuwe klimaatooreenkoms (in die plek van die Kioto-verdrag) daar te stel – kan weens “hebsug en eng eiebelang” van lande soos Amerika, Japan en Kanada, heeltemal ontspoor. Die WWF het gesê ná die vergadering in Panama is dit duidelik dat die klimaatonderhandelinge "in groot moeilikheid" is. Volgens die WWF is geen vooruitgang gemaak in sleutelkwessies nie. Dit sluit in die toekoms van die Kioto-verdrag; lande se bereidwilligheid om kweekhuisgasse drasties te verminder; en finansies (die oordrag van geld aan ontwikkelende lande, soos Suid-Afrika, om by klimaatsverandering aan te pas). Sarah-Jayne Clifton, koördineerder van klimaatgeregtigheid en energie by FoEI, het gesê die stryd teen klimaatsverandering te same met die skep van beter werk, mense se volhoubare voortbestaan en veiliger klimaatomstandighede en dat die regerings nou in die belang van die gewone mense en gemeenskappe moet begin onderhandel en nie in die belang van korporatiewe instellings en die finansiële elite nie.[8]

Die armes (ontwikkelende lande soos Suid-Afrika, Indië, China en Brasilië) vorm hierin ’n verenigde front teen die ontwikkelde lande (hoofsaaklik die Europese Unie) en soek geld om hulle te help oorleef te midde van storms en droogtes. Die ontwikkelde lande het die hef in die hand en steek dikwels ’n stok in die speke van die onderhandelings omdat hulle meen die armes het ook ’n plig om hul kweekhuisgasvrystellings te verminder. Die “arm” lande meen hulle moet nog tyd gegun word (vir die verbranding van olie en steenkool) om tot ’n sekere vlak te ontwikkel. Dit is om hierdie rede dat Minister Edna Molewa, Suid-Afrika se Minister van Omgewingsake, onlangs erken het Suid-Afrika gaan nog vir die volgende agt jaar “erg besoedel” en dan eers sy uitlaatgasse begin verminder.[9] Een van die verwagte uitkomste by COP17 is onderhandelinge tussen partye vir ’n tweede verbintenistydperk van die Kyoto Protokol vanaf 2013 tot 2017 om hul uitlaatgasse met 40% laer as die 1990-vlakke te verminder. Dit sal die gemiddelde temperatuurstyging van die planeet onder twee grade Celsius stabiliseer.[10]

Nog 'n verwagte uitkoms van die beraad is dat 'n Groenfonds gestig sal word om jaarliks sowat VS$100 miljard teen 2020 tot ontwikkelende lande beskikbaar te stel, waarin die Afrika Ontwikkelingsbank 'n sentrale rol sal speel. Dit is egter slegs vier lande, waaronder Suid-Afrika, Tunisië, Marokko en Egipte beskik tans oor die nodige kundigheid, kennis en tegnologie om voordeel uit hierdie Groenfonds te put.[11]

Ondertussen het die Minister van Waterwese en Omgewingsake bekendgemaak dat Suid-Afrika sal mik om sy koolstofvrystellings teen 2020 met 34% te verminder.[12] Daarna sal dit ’n plato bereik wat 15 jaar lank gehandhaaf sal word. In 2035 sal dit met 42% afneem.[13][14] Molewa het gesê die bekendstelling van hernieubare energiebronne, soos windkrag, vorder teen 'n bevredigende tempo. Die Minister van Internasionale betrekkinge, Maite Nkoana-Mashabane, het op daardie stadium die versekering gegee dat Suid-Afrika op datum is met die voorbereidings vir die konferensie in November.[15]

Molewa het 'n beroep gedoen dat die 37 rykste lande wat die Kioto-verdrag onderteken het, die kweekhuisgasse wat hulle vrylaat eers moet verminder, voordat daar van die ontwikkelende lande (waaronder Suid-Afrika) verwag kan word om dieselfde te doen. Verder moet ontwikkelde lande onverwyld hul “regverdige deel” bydra sodat ontwikkelende lande nog ekonomies en maatskaplik kan ontwikkel. Dié “regverdige deel” verwys na ontwikkelde lande wat ontwikkelende lande hoofsaaklik geldelik moet bystaan om hul bydrae tot kweekhuisgasse in die atmosfeer te verminder. Dít moet gedoen word met behulp van geld (vir aanpassing by klimaatsverandering), die verskaffing van skoon tegnologie en kundigheid.[16]

Namibiese afgevaardigdes het in Durban verskeie aanbiedinge gedoen, onder meer oor nasionale programme oor aanpassingsprojekte betreffende klimaatverandering (CCA) asook die aanpassingsprojek onder die sogenaamde Country Pilot Partnership-program vir die geïntegreerde onderhoubare bestuur van grond, wat in in 2008 in die Omusatistreek begin het.[17]

Tussen 20 000 en 25 000 afgevaardigdes van 194 regerings en nie-regeringsorganisasies wêreldwyd is in November verwag vir die weeklange vergadering van die VN-konvensie oor klimaatsverandering (UNFCCC)[18][19] Dit sou minstens R525 miljoen tot die plaaslike ekonomie bydra.[20][21]

Altesaam 20 000 beddens was in Durban beskikbaar tydens die klimaatberaad. In Augustus 2011 was reeds 2 000 beddens bespreek. Altesaam 2 000 fietse en ’n aantal elektriese motors is ingespan word in ’n poging om die beraad se koolstofvoetspoor te verklein. Die Departement van Omgewingsake het groot bewusmakingsveldtogte oor klimaatsverandering in al die provinsies geloods. Daar is beplan om miljoene bome tot in 2014 oor die land heen, maar veral in Limpopo, aan te plant .[22]

Dr. Debra Roberts, adjunkhoof van die eThekwini-munisipaliteit se departement van omgewingsbeplanning en klimaatbeskerming, het aangevoer dat die plaaslike koolstofvoetspoor vir dié konferensie omtrent 15 000 ton koolstofdioksied sou beloop. Tydens die 2010 Wêreldbeker-sokkertoernooi was die koolstofvoetspoor in die stad sowat 300 000 ton koolstofdioksied.[23] Om hierdie klimaatberaad se koolstofvoetspoor te neutraliseer sou die stad die Umbilorivier se ekostelsel rehabiliteer wat strek van Kloof, deur Pinetown en Umbilo tot waar dit in die Durbanse hawe uitmond.[24]

Andrew Steer, die Wêreldbank se spesiale gesant vir klimaatsverandering, het gesê hy verwag nie ’n internasionale deurbraak-ooreenkoms in Desember op die VN se klimaatberaad in Durban nie, maar boublokke vir so ’n ooreenkoms sal aanmekaargesit word. Dis ’n skande dat die landbousektor tot dusver verwaarloos is in klimaatonderhandelinge, sê Steer. Die landbousektor stel kweekhuisgasse vry, maar kan ook ’n groot rol speel in koolstofvaslegging en moet betrek word.[25]

Dr. Artur Runge-Metzger van die Europese Kommissie se direktoraat vir klimaatstrategieë het gesê die Europese Unie (EU) sal op die Verenigde Nasies se COP17-klimaatberaad te Durban hou by sy aanbod om sy koolstofvrystelling teen 2020 met 30% te verminder indien ander lande hulle tot soortgelyke teikens verbind. Vroeër het die regerings van EU-lidlande ingestem om hul vrystellingsvlakke teen 2020 skerper te verlaag – met 30% pleks van 20% – maar slegs indien ’n sterk ooreenkoms bereik kan word wat ander groot vrystellers van kweekhuisgasse tot ’n soortgelyke doelwit verbind. Die EU sê die wêreld kan dalk nie tot ’n vergelyk kom oor ’n bindende klimaatsooreenkoms om die Kioto Protokol voor 2015 te vervang nie. Runge-Metzger bedink dat die debat oor 30% in 2012 weer voortgesit sal word.[26]

Protesoptogte

[wysig | wysig bron]

Meer as ’n duisend mense het in September ’n protesoptog gehou in ’n poging om Eskom en Sasol te oorreed om aan Suid-Afrika se span te onttrek wat einde vanjaar op die internasionale klimaatberaad oor koolstofinperkings sou onderhandel. Tristen Taylor van Earthlife Africa, een van die organiseerders van die optog, het gesê Eskom en Sasol is twee van die wêreld se grootste besoedelaars en behoort hulle aan Suid-Afrika se onderhandelingspan te onttrek. Met die kragsentrales Kusile en Medupi in aanbou, is Eskom van plan om in die volgende dekade nog baie meer koolstofdioksied vry te stel.

Earthlife Africa meen Eskom en Sasol het gevestigde belange by die onderhandelings en gaan vir hulself ’n gunstige uitslag probeer beklink. Volgens Taylor is die samestelling van Suid-Afrika se onderhandelingspan uniek omdat die spanne van geen ander lande wat die Kioto-verdrag onderteken het, uit sakelui en kragopwekkers bestaan nie.[27]

Op 7 November 2011 het nege aktiviste van Greenpeace vlugtig in die hof op Ogies verskyn nadat hulle Eskom se nuwe halfgeboude kragstasie Kusile beset het. Hulle is van opsetlike saakbeskadiging en betreding aangekla. Die aktiviste het omstreeks 07:00 toegang tot die hoofhek van Kusile verkry en probeer om die konstruksiewerk te ontwrig. Drie het teen ’n hyskraan opgeklouter en baniere met die woorde “Green Jobs now!” en “No Future in Coal” vasgehou. Ander het hulself aan die hekke van die heinings rondom die kragstasie vasgeketting. ’n Ander groep het onder die hyskrane gestaan en ’n groot banier met die woorde “Kusile: Climate Killer” daaraan vasgemaak. Die aktiviste is op borgtog van R500.00 elk vrygelaat. Hulle het met die staatsaanklaer ooreengekom om ’n skulderkenningsboete te betaal wat op 21 November 2011 vasgestel sal word. Volgens Fiona Mushwana, woordvoerder van Greenpeace, was die protesaksie bedoel om die wêreld se aandag te vestig op Suid-Afrika wat reuse-bedrae in “vuil steenkool” belê, terwyl die land die gasheer van die internasionale klimaatberaad (COP17) sou wees.[28][29]

Ebrahim Patel, die Suid-Afrikaanse Minister van Ekonomiese Ontwikkeling, het op die protesaksies geantwoord dat steenkool steeds die hoofkragbron in die toekoms sal wees. Indien steenkool gestaak word, sal dit die ekonomie lamlê. Die rede hiervoor is dat steenkool baie goedkoper as hernieubare-energiebronne is en dat juis steenkoolenergie gesubsidieer moet word totdat die duur groenenergie op dreef kom en kragopwekkingskostes begin daal. Ondertussen belê die regering in skoner steenkooltegnologie. 'n Hulpbronplan bepaal dat daar teen 2030 50 000 MW bykomende elektrisiteit opgewek moet word. 19 000 MW hieruit sal wel deur hernieubare hulpbronne opgewek word.[30]

Die Departement van Minerale en Energie het aangekondig dat sy eerste bodronde vir die lewering van hernubare krag 53 aanbiedinge van R70 miljard vir altesaam 2 100 MW hernubare krag opgelewer het. Dit het grootliks betrekking op die drie Kaapse provinsies. Mpumalanga is die enigste provinsie waarvoor daar nog nie voorgestelde aanlegte vir hernubare krag is nie.

Die totale kapasiteit van die huidige kragnetwerk beloop sowat 44 000 MW. Die aanbiedinge, wat nou beoordeel word, behels sowat 50% windkrag, 48% sonkrag en 2% kleinskaalse hidrokrag. ’n Aankondiging oor die geslaagde aanbiedinge sal na verwagting einde November of vroeg Desember by die COP17-beraad gedoen word. Die eerste doelwit is om teen 2015 gesamentlik 3 725 MW hernubare krag op te wek, waarna daar in 2030 altesaam 17 800 MW hernubare krag opgewek sal word.[31]

Daar is skeptici wat die Suid-Afrikaanse regering se voornemens in twyfel trek, en beweer dat dubbele standaarde gehandhaaf word. Steenkoolkragsentrales spring soos paddastoele op en steenkoolmyne word goedgekeur al het die maatskappye ernstige wetlike oortredings begaan. [32][33]

Werkswinkels

[wysig | wysig bron]

'n Werkswinkel oor klimaatsverandering is 26 Oktober 2011 by die WNNR in Pretoria aangebied in aanloop tot die klimaatberaad (COP17). Sarwat Hussain, die senior woordvoerder van die Wêreldbank, het onder skoot gekom toe joernaliste aan hom gevra het waarom die WB dié omstrede lening aan Eskom toegestaan het, veral in die lig dat steenkoolverbranding een van die groot oorsake van klimaatsverandering is.

Hussain het geantwoord dat Suid-Afrika in 'n kragonderbrekingskrisis gedompel was en dat daar geen ander keuse was as om die groot lening aan Eskom toe te staan nie, maar terselfdertyd is ook $100 miljoen (omtrent R800 miljoen) uit die eie skoonenergiefonds belê in Upington, waar die grootste sonkragprojek ter wêreld nou aangebou word. Hy het bygevoeg dat 25 lande suid van die Sahara tans ’n energiekrisis ervaar.

Die SA Agulhas het Port Elizabeth en Durban om omgewingspraatjies en bewusmaking van COP17 aangedoen.

“Afrika is verantwoordelik vir net 4% van die kweekhuisgasse wat in die atmosfeer beland, maar dit is dié kontinent wat die kwesbaarste is vir klimaatsverandering en wat die swakste voorberei is op die impak – intense storms en droogtes – daarvan.” [34]

Die SA Agulhas, ook bekend as die "Rooi Taxi", wat gewoonlik na Antarktika, Marion-eiland en Gougheiland vaar, het van die Victoria & Alfred Waterfront na Durban vertrek met sowat 40 akademici, omgewingskundiges en studente aan boord. Die skip het kuslangs na Durban gevaar om Suid-Afrikaners bewus te maak van die impak van klimaatsverandering op oseane, asook van die Verenigde Nasies se COP17-klimaatsberaad. Dit het eers by Port Elizabeth aangedoen om by die Nelson Mandela Metropolitaanse Universiteit praatjies oor die omgewing te lewer. Ook in Durban is twee dae deurgebring om 'n slypskool by die Oseaan-navorsingsinstituut aan te bied. Dit keer op 21 November terug Kaapstad toe.[35]

Ander nuus

[wysig | wysig bron]

Gratis busdienste vir afgevaardigdes word ook van die lughawe na die stad en van sentrale punte in die stad na die verskillende COP17-sentrums verskaf. Die stad het ook 600 fietse gratis tot afgevaardigdes se beskikking gestel wat eerder ’n bietjie van hul eie energie wil verbrand om die beraad by te woon as om op voertuie se fossielbrandstof aangewese te wees.[36]

Inkosi-Albert Luthuli- Internasionale Konferensiesentrum voorgesit word, is “groener”. Kraanwater is in bekers op tafels verskaf in plaas van gebottelde water wat heelwat meer energie in die produksieproses verbruik.[37] Volgens James Seymour, uitvoerende hoof van die Durbanse KwaZulu-Natal Convention Bureau, word geraam COP17 sal ’n verdienste van minstens R250 miljoen meebring.[38]

Die eerste is die uitgediende Kioto-protokol en die ander die noodsaak om die Derdewêreld-ekonomieë met sowat R800 miljard ($100 miljard) per jaar te finansier om hul teenbesoedelingsteikens te haal.[39]

Om dié kloof tussen ryk en arm lande te vernou sal van Suid-Afrika as voorsitter verg dat hy anders as gewoonlik goeie leierskap met buitelandse betrekkinge aan die dag lê. Ongelukkig laat Suid-Afrika se wispelturige optredes in twee skofte in die VN-veiligheidsraad, sy ondeurdagte steun aan skurkstate soos Libië, Iran en Sirië, sy mistasting in verskeie konflikte in Afrika en veral sy groeiende gedienstigheid aan die Chinese agenda, vrae in die internasionale gemoed oor die land se diplomatieke statuur en vernuf ontstaan. Dat Suid-Afrika per ton uitsetgas en per capita die wêreld se grootste besoedelaar is, bevorder ook nie sy rol as konsensusmakelaar in Durban nie.[40]

Hilary Joffe, Eskom-woordvoerder, het gesê die verhoogde veiligheidsvlak sal minstens die twee weke van die beraad geld. Bykomende veiligheidswagte is aangestel om Eskom se kragstasies te beskerm en bykomende streng maatreëls is ingestel wat sekuriteitsklaring vir besoekers betref.[41] Suid-Afrika en ander ontwikkelende lande is egter daarop ingestel om die COP17-deelnemers, wat afvaardigings van 190 lande insluit, te oorreed om ’n tweede periode van verbintenis tot Kioto wat tot 2020 moet strek, as die beraaddoelwit na te streef.[42]

In ’n verslag wat UNEP ná tien jaar se navorsing bekend gestel het, sê hy metaangas wat uit stukkende rioolstelsels in die atmosfeer ontsnap, is een van die grootste oorsake van klimaatsverandering. Metaangas (ook bekend as swart koolstof en roet) is 23 keer kragtiger as koolstofdioksied. Koolstofdioksied is die grootste sondaar wat die afgelope meer as 160 jaar (sedert die nywerheidsomwenteling) klimaatsverandering veroorsaak het. UNEP doen aan die hand dat die gas opgevang, gestoor en as alternatiewe skoon energiebron gebruik word.[43][44][45]

Die Wêreldnatuurfonds (WWF) het ’n beroep op die Departement van Minerale en Hulpbronne gedoen om onmiddellik op te hou om steenkoolmyne in die opvangsgebiede van riviere in Mpumalanga goed te keur. Die WWF waarsku in ’n verslag wat hy in Johannesburg bekend gestel het dat Suid-Afrika op ’n ramp afstuur as mynbou in die land se waterryke gebiede voortgaan soos nou. [46]

Volgens Japan is die dekking vandag net 27% van die aanvanklike doelwit van 58% van die uitsette en word ’n verdere afname verwag. “Dis ondoeltreffend en onbillik,” het mnr. Ken Okaniwa, minister in die Japanse ambassade, aan Beeld gesê. Vandaar sy land se besluit om hom by die VSA, Kanada en Rusland aan te sluit om nie op COP17 in te stem tot ’n tweede verbintenistydperk (Kioto 2) wat tot 2020 moet geld nie. Japan het pas meer as 60 van sy kernkragsentrales weens die tsoenami-skade gesluit en wend hom vir die eerste keer in 30 jaar weer tot die verbranding van diesel om krag aan sy beskadigde ekonomie, die derde grootste ter wêreld, te verskaf.[47]

Die Wêreldraad van Kerke (WRK) is teenwoordig op die COP-17 byeenkoms. Die WRK se tema vir COP17 is “Ons glo! Tree op ter wille van klimaatsgeregtigheid.” [48]

’n Hewige donderstorm op die vooraand van die opening van COP17 wat die lewe van minstens ses mense geëis en sowat 300 gesinne dakloos gelaat het, is hier beskryf as ’n waarskuwing van die klimaatkrisis waardeur die planeet in die gesig gestaar word. Volgens Christiana Figueres van die VN se raamwerkkonvensie oor klimaatsverandering is die kelder van die Internasionale Konferensiesentrum oorstroom toe 115 mm reën in ’n paar uur uitgesak het.[49]

Tydens die beraad

[wysig | wysig bron]

Kommentaar oor Suid-Afrika

[wysig | wysig bron]

Friends of the Earth International (FoEI) het Suid-Afrika daarvan beskuldig dat hy met 'n gevurkte tong praat. Hoewel Suid-Afrika homself baie groen hou by COP17, word steun gegee aan steenkoolmyne in sensitiewe gebiede, hidrobreking in die Karoo, steenkool-tot-brandstoftegnologie terwyl goedkoop elektrisiteit ook aan mynreuse en nywerhede gelewer word.[50]

Francois D’Adesky, die direkteur van die VN se Nywerheidsorganisasie (Unido), het gesê Suid-Afrika se koolstofvoetspoor is groter as dié van die Amerikaners en selfs groter as dié van die Chinese s'n.[51] Daar is egter begrip getoon dat Suid-Afrika se produktiwiteit en ekonomiese groei in gedrang gebring word. Suid-Afrika is ook geprys dat hy daarna gestreef het om die Sokkerwêreldbeker neutraal te hou. D’Adesky voer aan dat 138 nywerhede in Suid-Afrika meer as 40% van die land se krag gebruik en intensiewe gebruikers van steenkool is. D’Adesky het verwys na die reuse-kragonderbrekings in 2007 en 2008 in Suid-Afrika en gesê dié krisis het die land R50 miljard gekos en meer as 7 000 mense het hul werk verloor. Om hierdie rede het Unido besluit om Suid-Afrika te help om sy koolstofvoetspoor te verklein en groen nywerhede te skep.[52]

Die 2010-Sokkerwêreldbekertoernooi in Suid-Afrika se koolstofvoetspoor was agt keer groter as die toernooi wat in 2006 in Duitsland gehou is.[52]

Die Limpopo Vleilandforum en die Internasionale Veenbewaringsgroep (International Mire Conservation Group) het die regering gesmeek om onverwyld in te gryp en die plundering van die Mokolorivier te beëindig. Bousand word onwettig uit dié rivier gemyn vir die bouwerk aan Eskom se Medupi-kragstasie. Hulle het in die sterk bewoorde verklaring gesê dit is duidelik die regering, wat aanstaande week die klimaatberaad (COP17) in Durban aanbied, is nie ernstig oor omgewingsbewaring of klimaatsverandering nie.[53]

Destydse beloftes vir die fonds sluit in $30 miljard van 2010 tot 2012 per jaar en ’n belofte dat dié bedrag teen 2020 tot $100 miljard vermeerder sal word. Dit sou jaarliks in die klimaatfonds gestort word.[54]

Ná twee dae van gesprekvoering en onderhandelinge was dit duidelik dat dit moeilik gaan wees om ’n ooreenkoms te bereik. Die wêreldwye ekonomiese krisis en internasionale toutrekkery staan in die pad daarvan om te verseker dat alle lande, insluitend Amerika en China, toestem oor die pad vorentoe.[55]

Die internasionale bewaringsorganisasie Greenpeace het ’n beroep by COP17 op die regering gedoen om onmiddellik bouwerk aan die steenkoolkragsentrale Kusile te staak. Greenpeace en die Universiteit van Pretoria het ’n gesamentlike navorsingsverslag, "The True Cost of Coal", bekend gemaak. Luidens dié verslag sou die Kusile en Medupi, sodra hulle in bedryf is, Suid-Afrika se koolstofvoetspoor – wat per capita reeds die grootste in die wêreld is – met meer as 10% vergroot.[56]

Edna Molewa, destydse minister van waterwese en omgewingsake, het op ’n mediakonferensie bevestig dat “hoëvlak- politieke toetrede” nodig gaan wees om te keer dat veral Kanada en Japan in Durban “van die Kioto-skip afspring”.

Die Climate Action Network (CAN), wat 700 internasionale burgerlike aktivistegroepe verteenwoordig, het die EU, Kanada, Japan en Amerika ook daarvoor veroordeel dat hulle die Kioto-protokol “in Durban ’n dood wil laat sterf”. Dié lande word daarvan beskuldig dat hulle die verdoemende klimaatwetenskap misken en dat hulle doelbewus daarop uit is om konsensus in Durban onmoontlik te maak.[57] Kanada veral is skerp veroordeel vir sy beweerde dreigement om nie net uit die Kioto-protokol te tree nie, maar ook sy afvaardiging aan Durban te onttrek. “Europa en Kanada gaan nie aan die gevolge ontkom as hulle Kioto hier in Durban kelder nie,” het me. Tove Ryding, die hoof van Greenpeace se afvaardiging, gesê.[58]

Die International Chamber of Shipping, wat meer as 80% van die wêreld se handelskepe verteenwoordig, het saam met die nie-regeringsorganisasies WWF en Oxfam voorstelle aan regerings gedoen oor hoe die kweekhuisgasvrystellings van die internasionale skeepsbedryf verder verminder kan word en hoe die proses gereguleer moet word. Dié organisasies het afgevaardigdes by COP17 gevra om duidelike riglyne aan die Internasionale Maritieme Organisasie (IMO) te gee om die kweekhuisgasvrystelling van skepe deur die ontwikkeling van markmeganismes te verminder. [59]

Terwyl Amerika, Kanada en Europa aan die een kant nie die Kioto-verdrag vir ’n tweede periode ná 2012 wil verleng nie (omdat dit as wetlik afdwingbare verdrag net 15% van wêreldwye kweekhuisgasvrystellings verteenwoordig), glo China en ’n reeks ontwikkelende lande, wat Suid-Afrika insluit, dat ’n tweede Kioto-verdrag noodsaaklik is. Amerika wil nie in ’n wetlik afdwingbare verdrag ingesleep word sonder om te weet presies waarvoor hy hom inlaat nie. Hiervoor kry hy kritiek omdat gemeen word hy moet as wêreldleier en mededinger met China vir die posisie as grootste kweekhuisgasvrysteller ’n beter voorbeeld stel. Die feit dat die beraad in Durban is en Suid-Afrika die voorsitterskap beklee, gaan ook nie ’n onderhandelingsdeurbraak besorg nie. “Madiba-magic” het lankal gekwyn en die land beklee nou nie juis die morele hoë grond wat klimaatbesoedeling betref nie. Ondanks al die vensterversierings is Suid-Afrika weens sy steenkoolkragsentrales vir die volgende paar dekades aan ’n styl groeikurwe van kweekhuisgasvrystellings uitgelewer. Op tegniese gebied kan wel trae vordering verwag word – met sleutelspelers soos minister Trevor Manuel, hoof van die nasionale beplanningskommissie, wat betrokke is by die ontwerp van die Groen Klimaatfonds. Die fonds is veronderstel om teen 2020 $100 miljard per jaar vir die stryd teen klimaatsverandering op te lewer. Sterk sake-drukgroepe met diepgewortelde gevestigde belange – soos die oliebedryf – staan agter van die meer hardkoppige onderhandelaars. Onder dié omstandighede is die kanse dat COP17 tasbare vooruitgang gaan oplewer, uiters skraal.[60]

Dr. Steve Lennon, besturende direkteur vir strategiese beplanning van Eskom, het op ’n paneelbespreking by die COP17-klimaatberaad gesê as genoeg gas aan die Mosambiekse kus beskikbaar is, kan dit van die beoogde nuwe steenkoolkragstasies in die geïntegreerde hulpbronplan vervang en selfs ’n deel van die beplande kernkragstasies.[61]

Nog beskuldigings is teen Nedbank, Suid-Afrika se sogenaamde “groen bank”, gemaak. Die bank het by COP17 onder skoot gekom oor sy aggressiewe reklameveldtog waarmee hy “voorgee” hy is koolstofneutraal. Nedbank en die Wêreldnatuurfonds (WWF) het in 2009 ’n gesamentlike projek begin om dié bank se koolstofvoetspoor uit te wis. Dit het egter misluk omdat Nedbank steeds een van Eskom en verskeie mynhuise se grootste finansiers is, het Bobby Peek, uitvoerende hoof van groundWork, ’n Suid-Afrikaanse nie-regeringsorganisasie (NRO), by die bekendstelling van die verslag “Bankrolling Climate Change” gesê.[62][63]

Standard Bank is dié bank in Suid-Afrika wat die meeste geld – meer as R1 miljard – in koolstofinstensiewe nywerhede belê het. Standard Bank is Eskom se grootste finansiële ondersteuner, het Peek gesê. Erik Larson, woordvoerder van Standard Bank, het in reaksie op die verslag gesê energie is “kritiek noodsaaklik” vir Suid-Afrika en ander ontwikkelende lande en dit sal onmoontlik wees om onmiddellik alle steenkoolkragsentrales te sluit. Standard Bank het reeds in die verlede sy verbintenis getoon met die finansiering van hernubare energieprojekte, soos dié van wind in Kenia en Brasilië, het hy gesê.[64][65]

Volgens die Wêreld-Meteorologiese Organisasie het temperature die wêreld oor sedert konstant gestyg, met 2011 wat tot dusver die 10de warmste jaar op rekord was. Dit is veroorsaak deur die toename in kweekhuisgasse in die atmosfeer, wat vanjaar rekordhoogtes bereik het.[66]

Seyni Nafo, die woordvoerder van die Afrika-Unie (AU), het gesê Afrika eis dat ontwikkelde lande tot $600 miljard (R4,8 triljoen) per jaar betaal vir die “groen” ekonomiese ontwikkeling van dié vasteland alleen. Volgens hom dring al 54 lande in die Afrika-groep (op COP17) daarop aan dat die wêreld se rykste lande 1,5% van hul bruto nasionale produk (BNP) aan Afrika afstaan het.[67]

Die Climate Action Network (CAN), wat 700 internasionale burgerlike aktivistegroepe verteenwoordig, het die EU, Kanada, Japan en Amerika ook daarvoor veroordeel dat hulle die Kioto-protokol “in Durban ’n dood wil laat sterf”. Dié lande word daarvan beskuldig dat hulle die verdoemende klimaatwetenskap misken en dat hulle doelbewus daarop uit is om konsensus in Durban onmoontlik te maak.[68]

Ook die geestelike leiers het hul stem dik gemaak by die beraad. ’n Koalisie van geloofsgroepe en geestelikes het op COP17 gesê hulle is diep teleurgesteld in die politieke leiers en doen ’n ernstige beroep op hulle om dadelik die dooie punt op te los. Die knelpunte word toegeskryf aan hebsug, materialisme en selfsug. Kardinaal Wilfred Napier, Rooms-Katolieke aartsbiskop van Durban, het gesê die geestelike leiers is “diep bekommerd dat Durban niks gaan oplewer nie”. Hy het aan Figueres gesê hebsug en ekonomiese selfbelang laat die onderhandelinge ontspoor. “Dit bedreig die voortbestaan van lewe op die aarde.” Biskop Geoff Davies van die omgewingsinstituut van die Suider-Afrikaanse geloofsgemeenskappe, het daarop gewys dat “God se ongelooflike skepping hiér in Durban op die spel is.[69]

Om ’n dreigende dooie punt oor die Groen Klimaatfonds en die omstrede Kioto-protokol te voorkom, het verskeie regerings se ministers reeds in Durban begin aankom om hulle by hul tegniese onderhandelaars aan te sluit. Christian Figueres het gesê dat daar teen 6 Desember 2011 die grootste moontlike konsensus bereik moet word, voordat die hoëvlak-samesprekings tussen regeringsleiers begin. 'n Durban-mandaat word bedink van 'n raamwerk van ’n nuwe en afdwingbare internasionale verdrag om Kioto te vervang.

  • Die “buitelyne” van die nuwe raamwerk word tans hier oorweeg.
  • Die COP17-sekretariaat het bevestig die eerste konsep van 100 bladsye sal dié naweek bespreek word.
  • Die Durban-mandaat behels ’n “vaste tydlyn” vir afhandeling van verdere onderhandelings wat teen 2015 voltooi moet word.
  • Die plan is om dié ooreenkoms in 2015 te bekragtig en lidlande tot 2020 kans te gee om die verdrag by hul eie wetboeke te integreer.
  • Die voorgestelde tydlyn is grootliks te danke aan die Europese Unie (EU) se sentrale rol in die onderhandelings.[70]

Verwysings

[wysig | wysig bron]
  1. http://unfccc.int/meetings/unfccc_calendar/items/2655.php
  2. http://www.guardian.co.uk/environment/2010/dec/14/cancun-climate-change-compromise-carrington
  3. 3,0 3,1 "Durban: A summit of small steps?", BBC, 31 Oktober 2011
  4. "Klimaatsberaad in 2011 in Suid-Afrika". Geargiveer vanaf die oorspronklike op 27 Januarie 2012. Besoek op 9 November 2011.
  5. "Durban gasheerstad van VN-konferensie". Geargiveer vanaf die oorspronklike op 1 Julie 2012. Besoek op 9 November 2011.
  6. "Proposal from the Russian Federation to amend article 4, paragraph 2 (f), of the Convention"
  7. "Proposal from Papua New Guinea and Mexico to amend Articles 7 and 18 of the Convention"
  8. "Beraad in Durban kan ontspoor,sê NGO's". Geargiveer vanaf die oorspronklike op 7 Julie 2012. Besoek op 9 November 2011.
  9. "Beeld".
  10. "argiefkopie". Geargiveer vanaf die oorspronklike op 5 November 2011. Besoek op 12 November 2011.
  11. "argiefkopie". Geargiveer vanaf die oorspronklike op 10 Oktober 2015. Besoek op 12 November 2011.
  12. http://afrikaans.news24.com/Sci-tech/Nuus/Minister-Sny-koolfstofvrystellings-met-34-teen-2020-20110802
  13. "Dié lande moet eers self gasse verminder". Geargiveer vanaf die oorspronklike op 1 Julie 2012. Besoek op 9 November 2011.
  14. "Volksblad". Geargiveer vanaf die oorspronklike op 7 Julie 2012. Besoek op 9 November 2011.
  15. http://afrikaans.news24.com/Sci-tech/Nuus/Minister-Sny-koolfstofvrystellings-met-34-teen-2020-20110802
  16. "Dié lande moet eers self gasse verminder". Geargiveer vanaf die oorspronklike op 11 Julie 2012. Besoek op 9 November 2011.
  17. "argiefkopie". Geargiveer vanaf die oorspronklike op 5 November 2011. Besoek op 12 November 2011.
  18. http://www.beeld.com/Suid-Afrika/Nuus/VN-tevrede-met-SA-se-reelings-vir-beraad-20110803
  19. "Kioto-protokol móét bekyk word, sê minister". Geargiveer vanaf die oorspronklike op 1 Julie 2012. Besoek op 9 November 2011.
  20. "Kaap, Durban loop voor in wedloop". Geargiveer vanaf die oorspronklike op 7 Maart 2012. Besoek op 9 November 2011.
  21. "Durban gasheerstad van VN-konferensie". Geargiveer vanaf die oorspronklike op 1 Julie 2012. Besoek op 9 November 2011.
  22. "Volksblad". Geargiveer vanaf die oorspronklike op 7 Julie 2012. Besoek op 9 November 2011.
  23. "Voetspoor só geneutraliseer". Geargiveer vanaf die oorspronklike op 1 Julie 2012. Besoek op 8 November 2011.
  24. "Voetspoor só geneutraliseer". Geargiveer vanaf die oorspronklike op 1 Julie 2012. Besoek op 9 November 2011.
  25. "SA groenkrag het miljoene se finansiering uit fondse". Geargiveer vanaf die oorspronklike op 1 Julie 2012. Besoek op 8 November 2011.
  26. "Europese Unie hou by sy koolstofvrystellingsaanbod". Geargiveer vanaf die oorspronklike op 7 Julie 2012. Besoek op 9 November 2011.
  27. "Eskom, Sasol moet". Geargiveer vanaf die oorspronklike op 1 Julie 2012. Besoek op 9 November 2011.
  28. "Greenpeace takel 'vuil steenkool'". Geargiveer vanaf die oorspronklike op 7 Julie 2012. Besoek op 9 November 2011.
  29. "Nege beboet oor protesaksie by kragstasie". Geargiveer vanaf die oorspronklike op 1 Julie 2012. Besoek op 9 November 2011.
  30. "Steenkool bly noodsaaklik". Geargiveer vanaf die oorspronklike op 7 Julie 2012. Besoek op 10 November 2011.
  31. "SA het megawatt planne vir krag". Geargiveer vanaf die oorspronklike op 1 Julie 2012. Besoek op 18 November 2011.
  32. "Elkeen veg net vir homself". Geargiveer vanaf die oorspronklike op 10 Julie 2012. Besoek op 18 November 2011.
  33. "Want elkeen veg net vir homself". Geargiveer vanaf die oorspronklike op 1 Julie 2012. Besoek op 18 November 2011.
  34. "Wêreldbank 'móés ingryp in kragkrisis'". Geargiveer vanaf die oorspronklike op 8 Julie 2012. Besoek op 9 November 2011.
  35. "SA Agulhas na Durban vir VN-beraad". Geargiveer vanaf die oorspronklike op 7 Julie 2012. Besoek op 18 November 2011.
  36. "Groentapyt wag op beraad". Geargiveer vanaf die oorspronklike op 1 Julie 2012. Besoek op 4 Desember 2011.
  37. "Groentapyt wag op beraad". Geargiveer vanaf die oorspronklike op 1 Julie 2012. Besoek op 4 Desember 2011.
  38. "Groentapyt wag op beraad". Geargiveer vanaf die oorspronklike op 1 Julie 2012. Besoek op 4 Desember 2011.
  39. "Klimaatberaad". Geargiveer vanaf die oorspronklike op 1 Julie 2012. Besoek op 4 Desember 2011.
  40. "Klimaatberaad". Geargiveer vanaf die oorspronklike op 1 Julie 2012. Besoek op 4 Desember 2011.
  41. "Selfs minister mag in dié tyd nie by Eskom besoek aflê". Geargiveer vanaf die oorspronklike op 1 Julie 2012. Besoek op 4 Desember 2011.
  42. "EU plaas druk op SA oor klimaat". Geargiveer vanaf die oorspronklike op 1 Julie 2012. Besoek op 4 Desember 2011.
  43. "Red só lewens, lui verslag". Geargiveer vanaf die oorspronklike op 6 Julie 2012. Besoek op 4 Desember 2011.
  44. "'Maak riole reg om die aarde te help red'". Geargiveer vanaf die oorspronklike op 10 Julie 2012. Besoek op 4 Desember 2011.
  45. "Wêreldleiers gemaan oor rioolstelsels se gas". Geargiveer vanaf die oorspronklike op 7 Julie 2012. Besoek op 4 Desember 2011.
  46. "'Staak myne hiér'". Geargiveer vanaf die oorspronklike op 9 Julie 2012. Besoek op 4 Desember 2011.
  47. "Wyl leiers stry, eis honger tol". Geargiveer vanaf die oorspronklike op 12 Julie 2012. Besoek op 4 Desember 2011.
  48. "Die skepping kan nie wag". Geargiveer vanaf die oorspronklike op 1 Julie 2012. Besoek op 4 Desember 2011.
  49. "Hewige storm teister Durban". Geargiveer vanaf die oorspronklike op 27 Januarie 2012. Besoek op 4 Desember 2011.
  50. "Suid-Afrika 'loop links en praat regs'". Geargiveer vanaf die oorspronklike op 8 Julie 2012. Besoek op 4 Desember 2011.
  51. "SA gelooi oor groot voetspoor". Geargiveer vanaf die oorspronklike op 1 Julie 2012. Besoek op 4 Desember 2011.
  52. 52,0 52,1 "SA gelooi oor groot voetspoor". Geargiveer vanaf die oorspronklike op 1 Julie 2012. Besoek op 4 Desember 2011.
  53. "'Gryp tog net in by Mokolo!'". Geargiveer vanaf die oorspronklike op 7 Julie 2012. Besoek op 4 Desember 2011.
  54. "Klimaat: Stryd word warmer". Geargiveer vanaf die oorspronklike op 1 Julie 2012. Besoek op 4 Desember 2011.
  55. "Só kan COP17 ontspoor". Geargiveer vanaf die oorspronklike op 9 Julie 2012. Besoek op 4 Desember 2011.
  56. "Stop bouwerk aan kragstasie". Geargiveer vanaf die oorspronklike op 7 Julie 2012. Besoek op 4 Desember 2011.
  57. "Afrika-groep veg vir Kioto". Geargiveer vanaf die oorspronklike op 7 Julie 2012. Besoek op 4 Desember 2011.
  58. "Afrika-groep veg vir Kioto". Geargiveer vanaf die oorspronklike op 7 Julie 2012. Besoek op 4 Desember 2011.
  59. "Plan vir gasbeperking voorgelê". Geargiveer vanaf die oorspronklike op 1 Julie 2012. Besoek op 4 Desember 2011.
  60. "COP17: Moenie wonderwerkeverwag nie". Geargiveer vanaf die oorspronklike op 9 Julie 2012. Besoek op 4 Desember 2011.
  61. "Eskom kyk eers of gas in Moz nie warm lug is". Geargiveer vanaf die oorspronklike op 7 Julie 2012. Besoek op 4 Desember 2011.
  62. "Banke in SA is eerder bruin as groen – verslag". Geargiveer vanaf die oorspronklike op 7 Julie 2012. Besoek op 4 Desember 2011.
  63. "Só sê Nedbank". Geargiveer vanaf die oorspronklike op 7 Julie 2012. Besoek op 4 Desember 2011.
  64. "Só sê Nedbank". Geargiveer vanaf die oorspronklike op 7 Julie 2012. Besoek op 4 Desember 2011.
  65. "Nedbank lei kliënte om die bos, sê NRO". Geargiveer vanaf die oorspronklike op 1 Julie 2012. Besoek op 4 Desember 2011.
  66. "Klimaatberaad: Dekade glo warmste op rekord". Geargiveer vanaf die oorspronklike op 1 Julie 2012. Besoek op 4 Desember 2011.
  67. "Klimaatberaad: Groep stel hoë eise aan ontwikkelde lande". Geargiveer vanaf die oorspronklike op 8 Julie 2012. Besoek op 4 Desember 2011.
  68. "Klimaatberaad: Afrika-groep veg vir Kioto". Geargiveer vanaf die oorspronklike op 9 Julie 2012. Besoek op 4 Desember 2011.
  69. "'God se skepping op spel'". Geargiveer vanaf die oorspronklike op 7 Julie 2012. Besoek op 4 Desember 2011.
  70. "'Oudstes' gaan geskille aanpak". Geargiveer vanaf die oorspronklike op 7 Julie 2012. Besoek op 4 Desember 2011.