Ποια είναι η έμπνευση για την Παγκόσμια Ημέρα Ποίησης;


Όπου και να πάω ανακαλύπτω ότι ένας ποιητής
έχει πάει εκεί πριν από μένα - Σίγκμουντ Φρόυντ

Η ποίηση ενυπάρχει στην ανθρώπινη αναπνοή,
μαζί με τις σκέψεις και τις λέξεις που καίνε, όταν
πυρώνει το συναίσθημα ο έρωτας και η ανθρωπιά.
Γιατί είναι αβίωτος αυτός ο βίος. - Σοφία Ντρέκου

Η Παγκόσμια Ημέρας Ποίησης εορτάζεται κάθε χρόνο στις 21 Μαρτίου. Η αρχική έμπνευσή της ανήκει στον Έλληνα ποιητή Μιχαήλ Μήτρα, ο οποίος το φθινόπωρο του 1997 πρότεινε στην Εταιρεία Συγγραφέων να υιοθετηθεί ο εορτασμός της ποίησης στην Ελλάδα, όπως και σε άλλες χώρες, και να οριστεί συγκεκριμένη μέρα γι' αυτό.

Η ημέρα της εαρινής ισημερίας

Η εισήγησή του έφτασε με επιστολή στα χέρια του ποιητή και μελετητή της ποίησης Κώστα Στεργιόπουλου, προέδρου τότε της Εταιρείας Συγγραφέων. Η ποιήτρια Λύντια Στεφάνου πρότεινε ως ημέρα εορτασμού την 21η Μαρτίου, την ημέρα της εαρινής ισημερίας, που συνδυάζει το φως από τη μία και το σκοτάδι από την άλλη, όπως η ποίηση, που συνδυάζει το φωτεινό πρόσωπο της αισιοδοξίας με το σκοτεινό πρόσωπο του πένθους.

«Μη φύγεις, Αμέλια. Δεν είναι ο λαβύρινθος
αλλά το τραίνο που πηγαίνει - πηγαίνει - πηγαίνει
την ώρα που ξυπνούν όλοι οι τρελοί μονομιάς
- πλάι στον σταθμό το νοσοκομείο -
φωνάζουν ο καθένας τον δικό του μορφασμό
παραλληλόγραμμο του Ωρίωνα, κόκκινο του αρνιού,
bleu de méthylène, κι εκείνο το χρώμα
που αγγίζεις μες στο κορμί της γυναίκας.»

Λύντια Στεφάνου, Ποιήματα, 1958

Η πρώτη Ημέρα Ποίησης γιορτάστηκε το 1998, στο παλαιό ταχυδρομείο της πλατείας Κοτζιά.

Την επόμενη χρονιά, ο συγγραφέας Βασίλης Βασιλικός, πρέσβης της Ελλάδας στην Unesco, εισηγήθηκε στο Εκτελεστικό Συμβούλιο του Οργανισμού η 21η Μαρτίου να ανακηρυχθεί Παγκόσμια Ημέρα Ποίησης, όπως η 21η Ιουνίου είναι Παγκόσμια Ημέρα Μουσικής. Οι Γάλλοι, οι Ιταλοί, οι Τυνήσιοι και άλλοι πρέσβεις από χώρες της Μεσογείου υποστήριξαν την εισήγηση και η ελληνική πρόταση υπερψηφίστηκε. 

Το σκεπτικό της απόφασης

Τον Οκτώβριο του 1999, στη γενική διάσκεψη της Unesco στο Παρίσι, η 21η Μαρτίου ανακηρύχθηκε Παγκόσμια Ημέρα Ποίησης. Το σκεπτικό της απόφασης ανέφερε:

«Η Παγκόσμια Ημέρα Ποίησης θα ενισχύσει την εικόνα της ποίησης στα ΜΜΕ, ούτως ώστε η ποίηση να μην θεωρείται πλέον άχρηστη τέχνη αλλά μια τέχνη που βοηθά την κοινωνία να βρει και να ισχυροποιήσει την ταυτότητά της. Ο Διεθνής Πολιτιστικός Οργανισμός θέλησε με αυτό τον τρόπο να προωθήσει την τέχνη της ποίησης - και συγκεκριμένα τις προσπάθειες των μικρών εκδοτών να τυπώνουν συλλογές νέων ποιητών, την επιστροφή της προφορικής παράδοσης με την ανάγνωση ποιημάτων ενώπιον κοινού και την αποκατάσταση ενός διαλόγου μεταξύ της ποίησης και των άλλων μορφών τέχνης, πάνω στον αφορισμό του Ντελακρουά, Δεν υπάρχει τέχνη χωρίς ποίηση.

Η Ποίηση - Γιώργος Σαραντάρης: Δε μπορώ να βρω πια τί θέλει να πει ποίηση. Μου διαφεύγει. Το ήξερα, αλλά τώρα μου διαφεύγει. Αν κάποιος με ρωτήσει αυτή τη στιγμή θα ντροπιαστώ. Γιατί εξακολουθώ να είμαι ενδόμυχα βέβαιος, πώς η ποίηση είναι μια ουσία απαράλλαχτα, όπως και η ζωή. Και κρύβω, κρύβομαι, κάτι κρύβω, από κάποιον κρύβομαι. Σα ν' αρχίζω να γίνομαι τρελλός και να ντρέπομαι. Αλλά η ποίηση; Κάποιος θα σταθεί ικανός να πει στους άλλους, όχι σ' εμένα, πού, αν και το ξέρω, φεύγω, τί είναι ποίηση!

Πως πρέπει να διαβάζεται η ποίηση

Στο δοκίμιο του «Οι ήχοι που βγαίνουν απ' τα ποιήματα», αναφέρει τη συμβουλή του Πώλ Βαλερύ πως για να αποδώσει το ποίημα σωστά ο ποιητής θα πρέπει να το διαβάσει επανειλημμένως δυνατά, χωρίς να σκέφτεται την έννοια του, αλλά δίνοντας προσοχή στα σχήματα της σύνταξης, στα σύμφωνα και στα φωνήεντα, στον τόνο του ήχου.

Στο Βίντεο ο Ρένος Αποστολίδης μαζί με 
τον Κώστα Γεωργουσόπουλο εξηγούν
πως πρέπει να διαβάζεται η ποίηση

Γιατί διαβάζουμε ποίηση; ο κύκλος των χαμένων ποιητών (Video)
Ο ΚΥΚΛΟΣ ΤΩΝ ΧΑΜΕΝΩΝ ΠΟΙΗΤΩΝ (Dead Poets Society)
Σενάριο: Tom Schulman Σκηνοθεσία: Peter Weir Ηθοποιοί: Robin
Williams, Ethan Hawke, Robert Leonard. Μουσική: Maurice Jarre.

Δεν υπάρχουν σχόλια: