Bước tới nội dung

Tiếng Tây Yugur

Bách khoa toàn thư mở Wikipedia
Tiếng Tây Yugur
Tiếng Uyghur vàng
yoɣïr lar
Sử dụng tạiTrung Quốc
Khu vựcCam Túc
Tổng số người nói4.600
Dân tộc7.000 người Yugur (2007)[1]
Phân loạiTurk
Ngôn ngữ tiền thân
Hệ chữ viếtBảng chữ cái Duy Ngô Nhĩ cổ (đến thế kỷ 19) Bảng chữ cái Latinh (hiện tại)
Mã ngôn ngữ
ISO 639-3ybe
Glottologwest2402[4]
ELPYellow Uyghur
Bài viết này có chứa ký tự ngữ âm IPA. Nếu không thích hợp hỗ trợ dựng hình, bạn có thể sẽ nhìn thấy dấu chấm hỏi, hộp, hoặc ký hiệu khác thay vì kí tự Unicode. Để biết hướng dẫn giới thiệu về các ký hiệu IPA, xem Trợ giúp:IPA.

Tiếng Tây Yugur (yoɣïr lar[5] (lời nói Yugur) hoặc yoɣïr śoz (từ ngữ Yugur)), còn được gọi là tiếng Tân Duy Ngô Nhĩ,[6]ngôn ngữ Turk được nói bởi người Yugur. Nó tương phản với Đông Yugur, ngôn ngữ Mông Cổ được nói trong cùng một cộng đồng. Theo truyền thống, cả hai ngôn ngữ đều được gọi là "Uygur vàng", từ tên tự gọi của người Yugur.

Có khoảng 4.600 người Yugur nói ngôn ngữ này.

Chữ viết

[sửa | sửa mã nguồn]

Grigory Potanin đã ghi lại bảng chú giải thuật ngữ tiếng Salar, tiếng Tây Yugur và Đông Yugur trong cuốn sách viết bằng tiếng Nga năm 1893 của ông, Vùng biên giới Tangut-Tạng của Trung Quốc và miền trung Mông Cổ.[7][5][8][9][10]

Tham khảo

[sửa | sửa mã nguồn]
  1. ^ Ethnologue: Languages of the World . SIL International.[Bản mẫu này đã lỗi thời và phải được thay bằng bản mẫu chỉ đến ấn bản Ethnologue tương ứng]
  2. ^ Brown, Keith; Ogilvie, Sarah (2009). Concise Encyclopedia of Languages of the World. Elsevier. tr. 1109. ISBN 978-0-08-087774-7.
  3. ^ Roos, Marti (1998). “Preaspiration in Western Yugur Monosyllables”. Trong Johanson, Lars (biên tập). The Mainz Meeting: Proceedings of the Seventh International Conference on Turkish Linguistics, August 3–6, 1994. Turcologica Series. Wiesbaden: Otto Harrassowitz Verlag. tr. 28. ISBN 3-447-03864-0.
  4. ^ Nordhoff, Sebastian; Hammarström, Harald; Forkel, Robert; Haspelmath, Martin biên tập (2013). “Tây Yugur”. Glottolog. Leipzig: Max Planck Institute for Evolutionary Anthropology.
  5. ^ a b Roos (2000).
  6. ^ Clauson 1965, tr. 57.
  7. ^ Poppe, Nicholas (1953). “Remarks on the Salar Language” (PDF). Harvard Journal of Asiatic Studies. 16 (3/4): 438–477. doi:10.2307/2718250. JSTOR 2718250. Bản gốc (PDF) lưu trữ ngày 16 tháng 3 năm 2012.
  8. ^ Potanin, Grigory Nikolayevich (Григорий Николаевич Потанин) (1893). Tangutsko-Tibetskaya okraina Kitaya i Tsentralnaya Mongoliya: puteshestvie G.N. Potanina 1884–1886 Тангутско-Тибетская окраина Китая и Центральная Монголія: путешествіе Г.Н. Потанина 1884–1886 (bằng tiếng Nga). Typ. A. S. Suvoryna.
  9. ^ Potanin, Grigory Nikolayevich (Григорий Николаевич Потанин) (1893). Tangutsko-Tibetskaya okraina Kitaya i Tsentralnaya Mongoliya: puteshestvie G.N. Potanina 1884–1886 Тангутско-Тибетская окраина Китая и Центральная Монголія: путешествіе Г.Н. Потанина 1884–1886 (bằng tiếng Nga). 2. Typ. A. S. Suvoryna.
  10. ^ Potanin, Grigory Nikolayevich (Григорий Николаевич Потанин) (1893). Tangutsko-Tibetskaya okraina Kitaya i Tsentralnaya Mongoliya: puteshestvie G.N. Potanina 1884–1886 Тангутско-Тибетская окраина Китая и Центральная Монголія: путешествіе Г.Н. Потанина 1884–1886 (bằng tiếng Nga). Typ. A. S. Suvoryna.

Thư mục

[sửa | sửa mã nguồn]
  • Arik, Kagan (2008). “Central, Western, and Northern Asian Languages”. Trong Austin, Peter K. (biên tập). One Thousand Languages: Living, Endangered, and Lost. Berkeley: University of California Press. tr. 136–153. ISBN 978-0-520-25560-9.
  • Chén Zōngzhèn & Léi Xuǎnchūn. 1985. Xībù Yùgùyǔ Jiānzhì [Concise grammar of Western Yugur]. Peking.
  • Coene, Frederik (2009). The Caucasus: An Introduction. London: Routledge. ISBN 978-1-135-20302-3.
  • Léi Xuǎnchūn (proofread by Chén Zōngzhèn). 1992. Xībù Yùgù Hàn Cídiǎn [Western Yugur - Chinese Dictionary]. Chéngdu.
  • Malov, S. E. 1957. Jazyk zheltykh ujgurov. Slovar' i grammatika. Alma Ata.
  • Malov, S. E. 1967. Jazyk zheltykh ujgurov. Teksty i perevody. Moscow.
  • Roos, Martina Erica (2000). The Western Yugur (Yellow Uygur) Language: Grammar, Texts, Vocabulary (PDF) (Luận văn). Rijksuniversiteit te Leiden. Bản gốc (PDF) lưu trữ ngày 4 tháng 3 năm 2016.
  • Roos, Marti, Hans Nugteren, Zhong Jìnwén. 1999. On some Turkic proverbs of the Western and Eastern Yugur languages. Turkic Languages 3.2: 189–214.
  • Tenishev, È. R. 1976. Stroj saryg-jugurskogo jazyka. Moscow.

Liên kết ngoài

[sửa | sửa mã nguồn]