Syurix universiteti
Universität Zürich | |
 Universitet logotipi | |
| Turi | Davlat universiteti |
|---|---|
| Asos solingan sanasi | 1833 |
| Prezidenti | Michael Schaepman |
| Fakultetlar | 3,702 (To'liq vaqt)[1] |
| Talabalari | 25,732[2] |
| Manzili |
Zurich shahri Shveysariya |
| Kampusi | Shahar hududida joylashgan |
| Veb-sayti | www.uzh.ch |
Syurix universiteti (UZH-University of Zürich, nemischa: Universität Zürich) — Shveysariyadagi yirik universitet. Shveysariyalik cherkov islohotchisi va siyosiy arbob U Svingli asos solgan (1523) maktab negizida 1833-yil tashkil etilgan. Teologiya, huquq, iqtisodiyot, tibbiyot, sanʼat, tarix, arxeologiya, falsafa, adabiyot, lingvistika, pedagogika va psixologiya, astronomiya, biologiya, genetika, geol., fizika, geogr., kimyo, matematika va boshqa ixtisosliklar boʻyicha mutaxassislar tayyorlaydi. Botanika bogʻi muzeyi (1836), zool. (1837) va paleontologiya (1956) muzeylari, ilmiy kutubxonasi (1,5 mln.dan or-tiq asar) bor. 19 mingga yaqin talaba taʼlim oladi.
Bu Shveysariyadagi eng yirik universitet[3] bo'lib, 28 000 talaba hujjat topshirgan[6]. U 1833-yilda[4] 1525-yilga borib taqaladigan ilohiyot, huquq, tibbiyot kollejlari va yangi falsafa fakultetidan tashkil topgan.
Hozirda universitetda yetti fakultet mavjud: falsafa, insoniy tibbiyot, iqtisod fanlari, huquq, matematika va tabiiy fanlar, ilohiyot va veterinariya. Universitet har qanday Shveysariya oliy ta'lim muassasasidagi eng keng fanlar va kurslarni taklif etadi.[5]
Tarixi
[tahrir | manbasini tahrirlash]Tsyurix universiteti 1833-yil 29-aprelda tashkil etilgan,[6] mavjud ilohiyot kollejlari, 1525-yilda Huldrych Zwingli tomonidan asos solingan Carolinum, huquq va tibbiyot yangi falsafa fakulteti bilan birlashtirilganda. Bu monarx yoki cherkov emas, balki davlat tomonidan tashkil etilgan Yevropadagi birinchi universitet edi.
Universitetning dastlabki yillarida 1839 yilda nemis ilohiyotchisi David Friedrich Straussning ilohiyot kafedrasiga tayinlanishi katta bahs-munozaralarga sabab bo'ldi, chunki Strauss Xristian Yangi Ahdidagi mo'jizalar oddiy hodisalarning g'ayritabiiy hodisalar sifatida afsonaviy qayta hikoya qilinishini ta'kidlagan.[7][8][9][10]. Oxir-oqibat, rasmiylar Straussga o'z vazifalarini boshlash imkoniga ega bo'lmasdan oldin pensiya taklif qilishdi.
Universitet 1847 yildan boshlab ayollarga falsafa ma'ruzalarida qatnashishga ruxsat berdi va 1866 yilda birinchi ayol doktorantni qabul qildi. Veterinariya fakulteti 1901 yilda qo'shildi, bu dunyodagi ikkinchi eng qadimgi fakultetdir. 1914 yilda universitet arxitektor Karl Moser tomonidan Rämistrasse 71 da loyihalashtirilgan yangi binolarga ko'chib o'tdi[11].
Kampus
[tahrir | manbasini tahrirlash]
Universitet butun Zurich shahri bo'ylab tarqalgan. Asosiy kampuslar shahar markazida, Irchelpark va Oerlikonda joylashgan[12]. Universitet a'zolari bir nechta kutubxonalardan, jumladan ETH-kutubxonasi va Zurich markaziy kutubxonasidan 5 million jilddan foydalanishlari mumkin. 1962 yilda fan fakulteti Strikxofarealda Irchelpark kampusini tashkil etishni taklif qildi. Birinchi bosqich universitet binolarining qurilishi 1973 yilda boshlangan va kampus 1979 yilda ochilgan.[13][14] Ikkinchi bosqich qurilishi 1978 yildan 1983 yilgacha davom etgan.[14] Kampusda antropologiya muzeyi Antropologisches Museum[15] Staatsarchiv Zürich[16] joylashgan.
Muzeyi
[tahrir | manbasini tahrirlash]Tibbiyot tarixi instituti va muzeyi universitet tarkibiga kiradi[17]. Universitet tarkibiga 13 ta muzey kiradi: Anatomik kollektsiya, Arxeologik kollektsiya, Botanika muzeyi, Mum moulajlari muzeyi, Ilmiy eksploratorium, Veterinariya tarixi muzeyi, Zurich Gerbariyasi, Antropologiya muzeyi, Botanika bog'i, Etnografik muzey. , Paleontologiya muzeyi, veterinariya anatomiyasi kollektsiyasi va zoologiya muzeyi[18].
Manbalar
[tahrir | manbasini tahrirlash]- ↑ „Facts and Figues 2015“. Executive Board of the University of Zurich (2015). 2016-yil 28-oktyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2023-yil 14-may.
- ↑ „arxiv nusxasi“. 2015-yil 7-noyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2023-yil 14-may.
- ↑ „The University of Zurich – At a Glance“. University of Zurich (2020). 2019-yil 31-martda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2020-yil 18-sentyabr.
- ↑ „University of Zurich“. Times Higher Education. Qaraldi: May 6, 2017.
- ↑ „Faculties of the University of Zurich“. University of Zurich (2021). 2023-yil 5-martda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2021-yil 2-dekabr.
- ↑ „Dies academicus“. University of Zurich (2009-yil 26-avgust). 2020-yil 27-avgustda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2017-yil 6-may.
- ↑ The Life of Jesus, Critically Examined by David Friedrich Strauss 2010 ISBN 1-61640-309-8 pages 39–43 and 87–91
- ↑ The Making of the New Spirituality by James A. Herrick 2003 ISBN 0-8308-2398-0 pages 58–65
- ↑ Familiar Stranger: An Introduction to Jesus of Nazareth by Michael J. McClymond (March 22, 2004) ISBN 0802826806 page 82
- ↑ See Douglas R McGaughey, "On D.F. Strauß and the 1839 Revolution in Zurich" (Wayback Machine saytida February 1, 2014, sanasida arxivlangan)
- ↑ Ganz, Michael T.; Stucki, Heinzpeter (2008), History in brief, University of Zurich, 2020-08-24da asl nusxadan arxivlandi, qaraldi: January 31, 2010
- ↑ „Campuses“ (en). www.uzh.ch. 2021-yil 27-noyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2021-yil 2-dekabr.
- ↑ „Irchelpark“ (de). Universität Zürich. 2018-yil 5-iyunda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2014-yil 20-dekabr.
- ↑ 14,0 14,1 „Irchelpark“ (de). Grün Stadt Zürich. 2014-yil 20-dekabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2014-yil 20-dekabr.
- ↑ „Anthropologisches Museum“ (de). Universität Zürich. 2020-yil 26-iyulda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2014-yil 20-dekabr.
- ↑ „Kleine Zürcher Verfassungsgeschichte 1218–2000“ (de). Staatsarchiv Zürich. Qaraldi: 2014-yil 20-dekabr.
- ↑ „UZH - Universität Zürich“. Mhiz.uzh.ch. Qaraldi: 2018-yil 14-yanvar.
- ↑ „Museums and Collections“ (en). www.uzh.ch. 2021-yil 2-dekabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2021-yil 2-dekabr.
 | Ushbu maqolada Oʻzbekiston milliy ensiklopediyasi (2000-2005) maʼlumotlaridan foydalanilgan. |
 |