Muhiddin Aminzoda
Muhiddin Aminzoda | |
---|---|
Tavalludi |
22-mart 1904-yil Xo'jand, Samarqand viloyati, Rossiya imperiyasi |
Vafoti |
9-sentyabr 1966-yil (62 yoshda) Dushanbe, Tojikiston SSR, SSSR |
Fuqaroligi | SSSR |
Sohasi | Yozuvchi |
Mukofotlari |
Muhiddin Aminzoda (1904—1966) – tojik sovet shoiri, yozuvchi, dramaturg, tarjimon, sozanda, SSSRda xizmat koʻrsatgan artist.
Hayoti
[tahrir | manbasini tahrirlash]Muhammad Aminzoda 1904-yil 22-martda o'qituvchi oilasida tug'ilgan. U 1925-yilda Samarqand pedagogika bilim yurtini tamomlab, muallimlik faoliyatini boshlagan. 1928—1929-yillarda Toshkent milliy raqs va xoreografiya oliy maktabida pedagogik va musiqiy taʼlim olgan. Shundan so'ng, musiqa maktabida dars bergan. 1932-yildan boshlab, Xoʻjand musiqali drama teatrida adabiy direktor lavozimida ishlagan. 1937-yildan Dushanbe musiqali teatrida (1940-yildan Tojikiston opera va balet teatri) faoliyat yuritgan. Ijodi davomida u ikki marta (1954, 1957) „Hurmat Belgisi“ ordeni bilan mukofotlangan.
Ijodi
[tahrir | manbasini tahrirlash]Muhiddin Aminzoda ijodiy faoliyatini 1924-yilda boshlagan va uning ijodi tojik sovet sheʼriyatida alohida oʻrin tutadi. 1920—1930-yillarda yozgan sheʼrlarida u Oktyabr inqilobini ulugʻlagan, eski turmush tarzi, feodal dunyosi qoldiqlari va o‘tmish anʼanalariga qarshi fikr bildirgan. U shuningdek ayollar ozodligi uchun kurashgan va baxtli hayot haqida yozgan. Sovet yoshlari va tojik xalqining yangi hayot qurishdagi yutuqlari, Vatan, fan va bilim yutuqlarini ulugʻlagan. „Teshaboy“, „Suxani komsomol“, „Ba Modaram-Vatanam“ kabi asarlarida tojik xalqining fashizmga qarshi qahramonligini tasvirlagan.
Muhammad Aminzoda 1935-yildan boshlab Tojikiston SSR Yozuvchilar uyushmasi aʼzosi bo'lgan. U tojik sovet adabiyotida satirik sheʼriyat asoschilaridan biri sifatida tanilgan. Aminzoda sheʼrlari ixcham va tili sodda, u qoʻshiqlar muallifi sifatida ham mashhur bo‘lgan. Aminzoda ellikdan ortiq qoʻshiqlarni yaratgan muallifdir.
Tanlangan asarlari
[tahrir | manbasini tahrirlash]- Sheʼriy toʻplamlari
- „Nur“ (1935),
- „Yaylov“ (1937),
- „Bahori Vatan“ (1939),
- „Sadoizafar“ (1944),
- „Majmuai sheʼrho“ (1952),
- „Sheʼrhoi Muntaxab“ („Tanlangan sheʼrlar“, 1949),
- „Paxtakorlarga“ (1954),
- „Sheʼrho“ (1956),
- „Bahoridil“ (1964) va boshqalar
- Nasr
- „Leninobod“ (hikoya)
- Pyesalari
- „Sharaf“ (musiqiy pyesa)
Tarjima faoliyatida Aleksandr Pushkin, Mixail Lermontov, Ivan Krilov, Taras Shevchenko, Alisher Navoiy, Maksim Gorkiy, Xamza , Gʻafur Gʻulom ijodlaridan tarjima qilgan
Oilasi
[tahrir | manbasini tahrirlash]- Xotini – Oydin Yaxyayevna Usmonova, Tojikiston SSR xalq artisti
- Qizi – Ozod Aminzoda, shoira
- Qizi – Zebo Aminzoda Muxiddinovna, sovet tojik aktrisasi, raqqosa, xoreograf, xoreograf, oʻqituvchi. SSSR xalq artisti (1986).
- Oʻgʻli – Muhsin Aminzoda, shoir, Tojikistonda matbuot va televideniyeda ishlagan
Mukofotlari
[tahrir | manbasini tahrirlash]- Ikki karra „Hurmat Belgisi“ ordeni (1954-yil 23-oktabr[1] va 1957-yil 24-aprel[2])
- SSSR medallari
- Tojikiston SSRda xizmat koʻrsatgan artist
Xotira
[tahrir | manbasini tahrirlash]Xo'jandda Muhiddin Aminzoda uy-muzeyi ochilgan va Dushanbedagi maktablardan biri uning nomi berilgan.
Manbalar
[tahrir | manbasini tahrirlash]Adabiyotlar
[tahrir | manbasini tahrirlash]- Таджикская национальная энциклопедия : [25 томов ] / Главный редактор А. Курбонов ; 2011—2017, том 1). - ISBN 978-99947-33-45-3 .