Аргентина
Аргентина (исп. Argentina), долу официалдыг хевири — Аргентин Республика (исп. República Argentina [reˈpuβlika aɾxenˈtina]) — Мурнуу Америкада чурттакчылары-биле 3 дугаар (Бразилия биле Колумбияның соонда) болгаш шөлү-биле ийи дугаар улуг күрүне (Бразилияның соонда).
Туружу
[эдер | вики-сөзүглелди эдер]Аргентина Мурнуу Американың мурнуу-чөөн, Оттуг Чер ортулуунуң чөөн кезектерин болгаш чоок кавыда Эстадос ортулуктарын эжелеп турар.
Барыын талада Чили-биле, соңгузунда - Боливия болгаш Парагвай-биле, соңгу-чөөн талада - Бразилия болгаш Уругвай-биле кызыгаарларлыг. Чөөн талада Атлант океанга шаптаттырып турар.
Эриктери шоолуг керттинмээн, чүгде Ла-Плата ас кургаг черже 320 км киир керттинген. Соңгу чүктен мурнуу чүкче эң ыраа 3700 км. Суг кызыгаарларының улуг узуну экономиктиг депшилгеге шыырак салдарлыг болган. Шөлү 2,8 сая км² (Фолклен, азы Мальвин, ортулуктар чокка — Аргентина биле Великобритания аразында маргыштыг девискээрлер).
Аргентинаның соңгу чүктен мурнуу чүкче улуг делгеминден болгаш чериниң кырының янзызындан бойдузу эрээн-шокар. Чуртту 63° б.ү.-биле (з. д.) чериниң кырының тургузуунуң аайы-биле 2 кезекке чарып болур: оргу - соңгу болгаш чөөн, өскергей - барыын болгаш мурнуу. Күрүнениң барыын талазын дургаар Анды даглар бар, Барыын чартык бөмбүрзектиң эң улуг Даг дизии.
Соңгу талада, соңгу кызыгаарындан 29° м. д. (ю.ш.)-га чедир Гран-Чако оргузу чаттылып чыдар. Бот-эргелиг апарган үе - июльдуң 9, 1816 чыл (Испаниядан)
Күрүне дылы - Испан
Найысылал - Буэнос-Айрес
Эң улуг хоорайлар - Буэнос-Айрес, Кордова, Росарио
Чызаан хевири - Федеративтиг республика
Удуртукчу - Кристина Киршнер
Эреңгей удуртукчу - Амадо Буду
Эреңгей сайыт - Хуан Мануэль Абал Медина
Девискээр - 8 дугаар делегейде.
- Нитизи-биле - 2 766 890 км²
- Суг кырының хуу - 1,1%
Чурттакчылары
- Үнелел (2012) - 42 610 981 киж. (32 дугаар чер)
- Сырыйы - 15 киж./км²
Акша - Аргентинпесо (ARS, уру4 32)
Интернет-домен - .ar
Уруң ISO - ARG
Телефон уруңу - +54
Шак куржаа - -3
Дөс
[эдер | вики-сөзүглелди эдер]- Кайыын медээлел келгенил?