Эчтәлеккә күчү

Панк-рок

Wikipedia — ирекле энциклопедия проектыннан ([http://tt.wikipedia.org.ttcysuttlart1999.aylandirow.tmf.org.ru/wiki/Панк-рок latin yazuında])
Панк-рок
Фото
1977 елда Sex Pistols төркеме
Юнәлеш: рок
Чыганаклары: рок-н-ролл, хард-рок, рокабилли, глэм-рок, протопанк, гараж рогы, паб-рок, сёрф-рок, ска
Башлану вакыты һәм урыны: 1974—1976 (АКШ һәм Бөекбритания)
Чәчәк ату чоры: 1976—1979

Панк-рок (ингл. Punk rock) — 1970 еллар уртасында АКШ, Бөекбритания һәм Австралия территориясендә формалашкан рок-музыка жанры. Жанрның башлангычы 1960 еллардагы гараж рогыннан, шулай ук хәзерге вакытта протопанк буларак билгеле булган башка музыкаль формалардан килә. Жанр вәкилләре үзләрен 1970 еллардагы мейнстрим рокның помпезлыгына каршы куйганнар: кагыйдә буларак, панк-төркемнәр кыска, бик динамик җырлар яздырганнар, аларда кискен көйләр һәм тупас вокал, аппаратураның минималь җыелмасы, шулай ук истеблишментка каршы юнәлдерелгән социаль һәм сәясәтләштерелгән текстлар бар.

Панкның төп үзенчәлекләренең берсе DIY-идеология булган; күп кенә башкаручылар үз язмаларын үзләре продюсерлык итә һәм аларны үз көчләре белән яки бәйсез лейбллар аша тараткан.

Уйный белүдән бигрәк уйнау теләгенә басым ясала.

Панк-рокның беренче дулкыны агрессив заманча иде[1].

Жанр тиз арада техник аңлаешлылык һәм DIY-идеология хисабына иярченнәр алган. Панк-рокның барлыкка килүенә 1970 еллар башында Британия паб-рогы ярдәм иткән, ул кечкенә концерт мәйданчыклары челтәрен үстергән, мәсәлән, паблар, анда мейнстримле булмаган төркемнәр чыгыш ясый алган[2]. Шулай ук бу жанр бәйсез тавыш яздыру лейбллары идеясенең катализаторы була. Аларда беренче язмалар аз үзкыйммәт өчен чыгарыла. Паб-рок-төркемнәр гастрольләр туры оештырганнар һәм үз материалларын аз тираж белән чыгарганнар[2]. Башта DIY панк-рок-этикасы күп кенә мейстримле рок-төркемнәрнең музыкаль помпезлыгы һәм башкару осталыгы белән кискен контрастта була[аңлатма 1][3]. Джон Холмстром фикеренчә, панк-рок «югары музыкаль күнекмәләргә ия булмаган, әмма музыка аша үз-үзен белдерү ихтыяҗына мохтаҗ булган кешеләр өчен рок-н-ролл» булган[4]. 1976 елның декабрендә инглиз фэнзины Sideburns өч аккорд танылган иллюстрациясе бастыра, ул «бу аккорд, бу башка, ә бу өченче. Хәзер төркем төзе»[5][6][7][8][9].

Британия панк-рогының кайбер әйдәп баручы фигуралары хәзерге заманның мейнстримле рок һәм аның белән бәйле поп-мәдәниятен генә түгел, ә үзләренең атаклы элгәрләрен дә кире какканнар[10]. Бер ел элек Британиядә «Year Zero» шигаре астында панк-рок-инкыйлап башлана, ул музыка һәм мәдәнияттә элек булган бар нәрсәне «нульгә төшерүне» күздә тота[11]. Әмма ностальгия темасы танган, күп кенә панк башкаручылар нигилистик фәлсәфә тарафдарлары булалар[12].

«Исерек» (ингл. «drunk punks») һәм «йортсыз-җирсез панклар» (ингл. «gutter punks») арасында «ирекле читләшү» идеологиясе таралган булган. Бу панк хәрәкәтендә уңай, азатлык мәгънәсе тапкан Crass кебек коллективларның «сул радикаль утопизмына» каршы килгән[13].

The Clash төркеменең фронтмены Джо Страммер панкның бәйләүче фәлсәфәсен болай дип тасвирлаган: «Панк-рок безнең ирегебез булырга тиеш. Без теләгәнне эшләргә тиеш»[14].

Панк субкультурасында аутентиклык мәсьәләсе бик мөһим — «позёр» дигән кимсетү термины панк белән ассоциацияләнгән һәм аның стилистик атрибутларын кабул иткән, әмма аның төп кыйммәтләрен һәм фәлсәфәсен аңламаган кешеләргә карата кулланыла.

Панк-рокның тамырлары 1950нче елларда күренә башлый. Ул вакытта гади һәм агрессив музыканы "гараж рогы" төркемнәре җырлаган. Аларны прото-панк дип атыйлар. Иң беренче панк төркем итеп Ramones санала.

Иң танылган төркемнәр

[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]
  1. Robb (2006), foreword by Michael Bracewell.
  2. 2,0 2,1 Laing, Dave. One Chord Wonders: Power and Meaning in Punk Rock. PM Press, 2015. p. 18.
  3. Rodel (2004), p. 237; Bennett (2001), pp. 49-50.
  4. McLaren, Malcolm (2006-08-18). Punk Celebrates 30 Years of Subversion. BBC News. 2017-09-12 тикшерелгән.
  5. Savage, 1992, 280–281 (Искәрмә: оригиналь рәсемнең репродукциясен үз эченә ала. Берничә чыганак хаталы рәвештә иллюстрацияне Лондонның "Sniffin' Glue" панк-сценасының әйдәп баручы фэнзинына нисбәтли.) битләр.
  6. Wells, 2004, 5 бит.
  7. Sabin, 1999, 111 бит.
  8. Robb, 2006, 311 (Искәрмә: Автор бу иллюстрацияне Stranglers төркеменең "Strangled" фэнзинына нисбәтли. Әмма басма 1977 елда гына чыга. Ул башка Фэнзиннан "Sideburns" формалашкан.) бит.
  9. Strangled. Xulu Brand Comics. әлеге чыганактан 2011-01-29 архивланды. 2017-09-12 тикшерелгән.)
  10. Harris, 2004, 202 бит.
  11. Reynolds, 2005, 4 бит.
  12. Robb (2006), foreword by Michael Bracewell.
  13. Washburne, Christopher, and Maiken Derno. Bad Music. Routledge, 2004. Page 247.
  14. Kosmo Vinyl, The Last Testament: The Making of London Calling (Sony Music, 2004).


Чыганакка җибәрү хатасы: Для существующих тегов <ref> группы «аңлатма» не найдено соответствующего тега <references group="аңлатма"/>