İçeriğe atla

Kırbaç

Vikipedi, özgür ansiklopedi
Bir at binici kırbacı (resimdeki banknot büyüklük kıyaslaması için konulmuştur).
Başlıca Birleşik Krallık ve sömürgelerinin deniz kuvvetlerinde kullanılmış olan ceza kırbacı dokuz kuyruklu kedi (Cat o' nine tails)
Başlıca Avrupa'da hayvan sürülerini gütmekte kullanılan ve genellikle örülmüş deriden yapılan boğa kamçısı (bullwhip). Boğa kamçısı şaklatılırken 340 m/s hıza ulaşabilir ve ses hızını geçen ilk insan yapımı nesnedir.

Kırbaç ve kamçı, genellikle sopa gibi sert bir cismin ucuna ip veya sırım gibi esnek ve hareketli malzemeler iliştirilerek yapılmış dayak ve kontrol araçları.[1][2] Genellikle uzun, bükülgen ve uca doğru incelenlere kamçı,[3] bir değnek ucuna deri veya sırım bağlanarak yapılan daha kısa olanlara kırbaç denir.[1] Kırbaç ve kamçılar; hayvanların eğitimi veya kontrol edilmesi, insanların cezalandırılması, dini gerekçelerle kendi canını yakma veya sadomazoşist cinsel ilişki esnasında kendinin ya da partnerinin canını yakma amacıyla kullanılır.

İnsan ve hayvan hakları konusundaki evrensel gelişmeler sonucu kırbaç ve kamçıların can yakma amacıyla kullanılmasında önemli ölçüde azalma görülmüştür. Günümüzde Avrupa'da boğa kamçısı genelde hayvanları fiziksel temastan ziyade şaklama sesi ile kontrol etmekte kullanılır. Suçluların kırbaç ile cezalandırılması da dünyada büyük oranda terkedilmiş bir uygulama olmakla birlikte hâlen bazı Müslüman ülkelerde uygulanır. Bunun yanı sıra bazı radikal Hristiyan mezheplerinde İsa'nın acısını tatmak amacıyla kendini kırbaçlamak uygulamasına rastlanır. Dünyada ses duvarını aştığı bilinen ilk icattır.[kaynak belirtilmeli]

Ayrıca bakınız

[değiştir | kaynağı değiştir]
  1. ^ a b kırbaç 5 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. DilDernegi.org.tr. Erişim: 26 Temmuz 2011
  2. ^ kamçı 5 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. DilDernegi.org.tr. Erişim: 26 Temmuz 2011
  3. ^ Kamçı 5 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. DilDernegi.org.tr. Erişim: 28 Ekim 2011