II. Konstantin (Yunanistan kralı)

II. Konstantin
II. Konstantin
Yunanistan kralı
Hüküm süresi	6 Mart 1964 - 1 Haziran 1973 ; (9 yıl, 2 ay ve 26 gün)
Önce gelen	I. Paulos
Sonra gelen	Monarşi kaldırıldı
Doğum	2 Haziran 1940; Atina, Yunanistan Krallığı
Ölüm	10 Ocak 2023 (82 yaşında); Atina, Yunanistan
Eş(ler)i	Anne-Marie
Çocuk(lar)ı	Prenses Aleksya; Veliaht Prens Pavlos; Prens Nikolaos; Prenses Theodora; Prens Philippos
Hanedan	Schleswig-Holstein-Sonderburg-Glücksburg Hanedanı
Babası	I. Paulos
Annesi	Frederika
Dini	Rum Ortodoks
İmza

II. Konstantin (2 Haziran 1940, Atina - 10 Ocak 2023, Atina), 1964-1973 yılları arasında son Yunanistan kralı.

Yaşamı

İlk yılları ve hükümdarlığı

Kral Paulos ile Kraliçe Frederika'nın tek erkek çocuğudur. II. Dünya Savaşı yıllarını Mısır ve Güney Afrika'da sürgünde geçirdikten sonra 1946 yılında Yunanistan'a döndü. 1947 yılında babası I. Paulos adıyla tahta çıkınca veliaht, 6 Mart 1964 tarihinde babasının ölümü üzerine de kral oldu. Ertesi yıl Danimarka Prensesi Anne-Marie ile evlendi, çiftin beş çocuğu oldu.

Solcuların orduya sızdığından kuşkulanarak Temmuz 1965 tarihinde Başbakan Georgios Papandreu'yu görevden aldı. Kısa süreli kabinelerin birbirini izlemesinin ardından 3 Nisan 1967 tarihinde Panayotis Kanellopulos'un kurduğu hükûmet 21 Nisan 1967 tarihinde askeri bir darbeyle devrildi. Cunta yönetimi onu devlet başkanı konumunda tutmakla birlikte, güvenebileceği sadık bir askerî gücü kalmayan Konstantin'in manevra alanı daraldı. Sonuç olarak, kabinenin çoğunlukla sivillerden oluşması şartıyla cunta yönetimini isteksizce de olsa onayladı.

13 Aralık 1967 tarihinde Larisa'da cuntanın devrilmesi için orduya ve halka yaptığı çağrı destek görmeyince ailesiyle birlikte Roma'ya kaçtı. Askeri rejim önce Konstantinos'un yerine bir naip atayarak kralın dilediği takdirde serbestçe ülkesine dönebileceğini bildirdiyse de 1 Haziran 1973 tarihinde krallığı kaldırarak cumhuriyet ilan etti. 29 Temmuz 1973 tarihinde yapılan halk oylamasında cuntanın bu kararı onaylandı. Kral, bu kararı tanımadı. Kasım 1974 tarihinde seçimleriyle sivil yönetimin kurulmasının ardından, 8 Aralık 1974 tarihinde krallık konusunda yeni bir halk oylaması yapıldı. Yapılan yeni oylama sonucunda halkın bir kez daha monarşinin kaldırılmasına evet demesi üzerine tahtından ayrıldı ve Yunanistan'ı terk etti.

Sürgün yılları

Cesareti kırıldığı için Şubat 1981'e kadar Yunanistan'a dönmedi. Şubat 1981'de hükûmet, annesi Kraliçe Frederika'nın Tatoi'deki saraydaki cenaze törenine katılabilmesi için birkaç saatliğine dönmesine izin verdi. Konstantin, cumhurbaşkanı seçimlerinden yaklaşık kırk yıl sonra, 2013'te yerleşmek için Yunanistan'a döndü.^[1]

Sürgünde olduğu dönemde Yunan hükûmetiyle hukuki uyuşmazlıkları oldu. 1992'de Başbakan Konstantin Miçotakis'in muhafazakâr hükûmetiyle Yunanistan'daki topraklarından çoğunu Atina yakınlarındaki Tatoi'nin eski sarayı ve bazı taşınabilir malların ihracı hakkı karşılığında kâr amacı gütmeyen bir vakfa devrettiği konusunda anlaşma sağladı. İkincisi, kraliyet saraylarının özel mülkiyetindeki sanat hazinelerini içerdiği bildirildi. 1993'te Eski Kral Konstantin Yunanistan'ı ziyaret etti ancak hükûmetin güvensizliği ile karşı karşıya kaldı ve istifa etmesi istendi. 1994'te Andreas Papandreu'nun ikinci hükûmeti, 1992 sözleşmesini tersine çevirerek ve Konstantin'in Yunanistan'daki mülkünün yok edilmesini ve Yunan vatandaşlığını kaldıran yeni bir mevzuatı kabul etti.

Konstantin, Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi'nde yakalanan mülk için tazminat olarak 500 milyon euro talep etti. Kaybedilen mallar için 12 milyon avro para alarak çok daha küçük bir miktar kazandı;^[2] Yunan hükûmeti "olağanüstü doğal afetler" fonundan ödemeyi seçti, hükûmet ancak mahkemenin herhangi bir arazi iade etme kararıyla yükümlü olmadığı (İnsan Hakları Mahkemesi ödülleri sadece maddi tazminat ile ödebilir) için ödeyecek durumda değildi.

Konstantin, sırasıyla Anna Maria Vakfı'nın "olağanüstü doğal afetler" ve hayırsever nedenlerle kullanılmak üzere söz konusu fonları Yunan halkına geri dağıtacağını duyurdu. Mahkeme kararı ile, Konstantin'in insan haklarının, soyadı kabul etmedikçe Rum vatandaşlığını ve pasaportunu vermeyen Yunan Devletinin kararı ile ihlal edilmediğine karar verdi.

Sonraki yaşamı

Monarşinin kaldırılmasının ardından Eski Kral Konstantin, cumhuriyeti, yasaları ve Yunanistan'ın anayasasını tanıdığını defalarca belirtti. Time dergisine, "Yunan halkı bir cumhuriyet istediğine karar verirlerse bunu kabul etme hakkına sahiptirler ve tadını çıkarmak için huzur içinde kalmaları gerekir" şeklinde demeç verdi.^[3]

1994 yılına kadar II. Konstantin'in resmi Yunan pasaportu kendisini "Konstantin, Hellenlerin eski Kralı" olarak tanımladı. 1994 yılında kabul edilen bir yasa, onun Yunan vatandaşlığını, pasaportunu ve mülkiyetini elinden aldı. Yasa, Konstantin'e yeni bir soyadı kabul etmedikçe bir Yunan pasaportunun verilemeyeceğini belirtti. II. Konstantin, "Eski Kral Konstantin" unvanını kullanmaya devam ediyor, ancak artık "Hellenlerin Kralı Konstantin" ismini kullanmıyor. Ayrıca sık sık Bay Glücksburg olarak anılır. Ailesine yapılan bu referans en az 1935 yılına dayanıyor.^[4] Glücksburg, esasen anayasal monarşinin muhalifleri tarafından kullanılmış ve Yunan kraliyet ailesinin Helen kökenli olmadığına dikkat çekmiştir.^[5]

II. Konstantin, Benim bir adım yok - ailemin bir adı yok. Papandreu'nun temelde geçtiği kanun, benim Yunan olmadığımı ve ailemin yalnızca biz olduğumuz kadar Yunan olduğunu düşünüyorum. Ayrıca, Sorun şu ki ailem Danimarka kökenli ve Danimarkalı kraliyet ailesinin bir soyadı yok . Glücksburg, bir soyadı değil bir kasaba adıdır. Kendim de Bay Kensington diyebilirim şeklinde görüşünü belirtmiştir.^[6]

2004'te II. Konstantin, 2004 Yaz Olimpiyatları sırasında geçici olarak Yunanistan'a döndü ve Uluslararası Olimpiyat Komitesi üyesi olarak kaldı. Constantino de Grecia ("Yunanistan hükümdarı Konstantin" için İspanyolca) ismi ile Danimarka diplomatik pasaportuyla Yunanistan'a ve Yunanistan'dan serbestçe seyahat eder; çünkü Danimarka hükûmeti (istek üzerine) Kral IX. Christian ve Kraliçe Louise'nin torunlarına diplomatik pasaportlar gönderir ve II. Konstantin, kendi başına Danimarka Prensidir.^[7] Konstantin, bu pasaportu kullanarak Yunanistan'ı ilk ziyareti sırasında Yunan medyasında bazıları tarafından alay edildi.^[8]

Konstantin ve eşi Anne-Marie, Londra'da, yıllarca Hampstead Garden banliyölerinde yaşadı. II. Konstantin'in ikinci kuzeni, Galler Prensi Charles'ın yakın arkadaşı idi.

24 Aralık 2004'te II. Konstantin ve Anne-Marie ve eski kraliyet ailesinin üyeleri, Konstantin'in Cumhurbaşkanı Konstantinos Stefanopulos'la bir araya geldiği Atina'da bulunan Başkanlık Konağı'nı (eski Kraliyet Sarayı) ziyaret ettiler.

To Vima gazetesi, Konstantin'in adına, gerçekleştiği ve ülke çapında 2.040 hanede yaptığı bir ankete göre, sadece %11.6'lık bir kısmın anayasal monarşiyi desteklediğini, katılımcıların yarısından fazlası (%50.9) cunta diktatörlüğünün Yunanistan'a fayda sağladığını belirttiğini gösterdi.^[9]

II. Konstantin, 2008 ve 2012 yıllarında, sırasıyla Pekin ve Londra Olimpiyatları sırasında, Uluslararası Olimpiyat Komitesinin onursal üyesi görevi ile, yelkenli madalya törenlerinde resmi bir sunum yaptı.

II. Konstantin aynı zamanda 1994'ten ölümüne kadar Norveç Kralı V. Harald ile Uluslararası Yelken Federasyonu'nun Onursal Eş Başkanlığını yaptı.^[10]

II. Konstantin 2013'te Yunanistan'da ikamet etmek için geri döndü.^[11]

Kasım 2015'te II. Konstantin'in otobiyografisi, ulusal gazete To Vima tarafından üç cilt halinde yayımlandı.^[12]

10 Ocak 2022'de, aşılarının tamamını yaptırdığı bir hastalık olan COVID-19 testinin pozitif çıkması üzerine hastaneye kaldırıldı.^[13]

II. Konstantin ölmeden önce, İngiltere'nin güneyindeki Dorking'teki bir Halk Okulu olan Box Hill Okulu'nun himayesinde görev yapmaktaydı.

İspanya Kraliçesi Sofia'nın erkek kardeşidir.

Son yılları ve ölümü

II. Konstantin, hayatının son yıllarında kalp rahatsızlıkları ve hareket kabiliyetinin azalması da dahil olmak üzere bir dizi sağlık sorunları yaşadı. 6 Ocak 2023'te Konstantin, felç geçirdikten sonra durumu kritik bir şekilde Atina'daki özel Hygiea hastanesinin yoğun bakım ünitesine kaldırıldı.^[14] 4 gün sonra, 10 Ocak 2023'te 82 yaşında öldü. Ölümü Associated Press tarafından sızdırıldı, ancak daha sonra özel ofisi tarafından duyuruldu.

Yunan hükûmetinin kararıyla Konstantin'e devlet cenazesi yapılmadı. Cenaze 16 Ocak'ta Atina Metropolitan Katedrali'nde, 200 kişinin huzurunda gerçekleşti. On mevcut ve eski Avrupa hükümdarı dahil, İran kraliyet hanedanının üyeleri, Ürdün, Lihtenştayn, Norveç, Romanya, Rusya, Sırbistan ve Birleşik Krallık kraliyet üyeleri katıldı. Yunan hükûmeti, Kültür Bakanı Lina Mendoni ve Başbakan Yardımcısı Panagiotis Pikrammenos tarafından temsil edildi. Konstantin, aynı gün Tatoi'de ailesinin yanına gömüldü.

Kaynakça

^ Smith, Helena. "Greece's former king goes home after 46-year exile". The Guardian. 7 Kasım 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Mart 2016.
^ Helena Smith (29 Kasım 2002). "Court deals decisive blow to deposed Greek royals". The Guardian. Erişim tarihi: 12 Ağustos 2013.
^ "Throneless abroad: The men who would be king" TIME magazine (3 June 2002/Vol. 159 No. 22)
^ "A new book on the Administration of Athos, The Link – a review of Mediaeval and Modern Greek, No.1, June 1938, edited by Nicholas Bachtin
^ Questions and answers about the Greek monarchy. warholm.nu
^ "King Without a Country," Vanity Fair (July 1995)
^ Question '''S 3937''' to the Minister of Justice (11 September 2001) 12 Aralık 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. Folketinget.dk. Retrieved on 9 April 2016.
^ Βραβορίτου, Αγνή (25 Nisan 2003). "Arşivlenmiş kopya" Δεν περνάει η μπογιά του. Eleftherotypia (Yunanca). Χ. Κ. Τεγόπουλος Εκδόσεις Α.Ε. 18 Şubat 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Eylül 2011.
^ The Greeks are looking for a new strong leader, To Vima, 22 April 2007; https://web.archive.org/web/20070425203217/http://tovima.dolnet.gr/print_article.php?e=B&f=15044&m=A04&aa=1
^ HM KING CONSTANTINE. greekroyalfamily.gr
^ Smith, Helena (15 Aralık 2013). "Greece's former king goes home after 46-year exile". The Guardian. 7 Kasım 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Mart 2016.
^ The first volume of 'King Constantine' , 23 Kasım 2015; http://www.tovima.gr/politics/article/?aid=756338 6 Ocak 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
^ "King Constantine II Of Greece Admitted To Hospital With Covid-19". 10 Ocak 2022. 10 Ocak 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi.
^ "Τέως βασιλιάς Κωνσταντίνος: Επιδεινώθηκε η υγεία του – Νοσηλεύεται σε κρίσιμη κατάσταση". Kathimerini. 6 Ocak 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi.

Resmî unvanlar
II. Konstantin (Yunanistan kralı) Schleswig-Holstein-Sonderburg-Glücksburg Hanedanı Alt kolu Oldenburg Hanedanı Doğumu: 2 Haziran 1940 Ölümü: 10 Ocak 2023
Önce gelen I. Paulos	Yunanistan kralı 6 Mart 1964 - 1 Haziran 1973	Boş Monarşi kaldırıldı

[1] Smith, Helena. "Greece's former king goes home after 46-year exile". The Guardian. 7 Kasım 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Mart 2016.

[2] Helena Smith (29 Kasım 2002). "Court deals decisive blow to deposed Greek royals". The Guardian. Erişim tarihi: 12 Ağustos 2013.

[ReferenceA-3] "Throneless abroad: The men who would be king" TIME magazine (3 June 2002/Vol. 159 No. 22)

[4] "A new book on the Administration of Athos, The Link – a review of Mediaeval and Modern Greek, No.1, June 1938, edited by Nicholas Bachtin

[Namnlöst_dokument-5] Questions and answers about the Greek monarchy. warholm.nu

[6] "King Without a Country," Vanity Fair (July 1995)

[7] Question '''S 3937''' to the Minister of Justice (11 September 2001) 12 Aralık 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. Folketinget.dk. Retrieved on 9 April 2016.

[enet-8] Βραβορίτου, Αγνή (25 Nisan 2003). "Arşivlenmiş kopya" Δεν περνάει η μπογιά του. Eleftherotypia (Yunanca). Χ. Κ. Τεγόπουλος Εκδόσεις Α.Ε. 18 Şubat 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Eylül 2011.

[9] The Greeks are looking for a new strong leader, To Vima, 22 April 2007; https://web.archive.org/web/20070425203217/http://tovima.dolnet.gr/print_article.php?e=B&f=15044&m=A04&aa=1

[10] HM KING CONSTANTINE. greekroyalfamily.gr

[11] Smith, Helena (15 Aralık 2013). "Greece's former king goes home after 46-year exile". The Guardian. 7 Kasım 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Mart 2016.

[12] The first volume of 'King Constantine' , 23 Kasım 2015; http://www.tovima.gr/politics/article/?aid=756338 6 Ocak 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.

[13] "King Constantine II Of Greece Admitted To Hospital With Covid-19". 10 Ocak 2022. 10 Ocak 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi.

[14] "Τέως βασιλιάς Κωνσταντίνος: Επιδεινώθηκε η υγεία του – Νοσηλεύεται σε κρίσιμη κατάσταση". Kathimerini. 6 Ocak 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

[13]

[14]

g t d Yunanistan cumhurbaşkanları ve kralları
1. Cumhuriyet (1827-1832)	Yannis Kapodistrias Augustinos Kapodistrias Yönetim Konseyi
Monarşi (1832-1924)	Otto Naiplik Konseyi II. Yorgos I. Konstantin Aleksandros Pavlos Kunduriotis¹ Kraliçe Olga¹ I. Konstantin II. Yorgos
2. Cumhuriyet (1924-1935)	Pavlos Kunduriotis Teodoros Pangalos² Pavlos Kunduriotis Aleksandros Zaimis
Monarşi (1935-1974)	Yorgos Kondilis^{1 2} II. Yorgos Paulos II. Konstantin³
Askeri Cunta (1967-1974)	Yorgos Zoitakis^{1 2} Yorgo Papadopulos^{1 2} Fedon Gizikis²
3. Cumhuriyet (1974-günümüz)⁴	Mihail Stasinopulos¹ Konstantin Çaços Konstantin Karamanlis Yannis Alevras¹ Hristos Sarcetakis Konstantin Karamanlis Konstantinos Stefanopulos Karolos Papulias Prokopis Pavlopulos Katerina Sakelaropulu
¹ Naip veya Geçici Cumhurbaşkanı ² Askeri rejim tarafından atandı. ³ 13 Aralık 1967'de Yunanistan'dan kaçana kadar de jure devlet başkanı. ⁴ 1973-1974 Cumhuriyeti ilan eden cunta resmi olarak tanınmadı.