ICanHazPDF
| Makale serilerinden |
| Dosya paylaşımı |
|---|
 |
#ICanHazPDF, Twitter'da ücretli akademik dergi makalelerine erişim talep etmek için kullanılan bir hashtagdir.[1] 2011 yılında bilim insanı Andrea Kuszewski tarafından başlatılmıştır.[2][3] İsim, I Can Has Cheezburger? meme'inden türetilmiştir.[4]
İşleyiş
[değiştir | kaynağı değiştir]Kullanıcılar bir makalenin başlığını, DOI'sini veya bir yayıncının bağlantısı gibi diğer bağlantılı bilgileri, e-posta adreslerini ve "#ICanHazPDF" etiketini tweetleyerek makale talebinde bulunurlar. Makaleye erişimi olan biri daha sonra makaleyi kendisine e-posta ile gönderebilir. Kullanıcı daha sonra orijinal tweet'i siler. Alternatif olarak, e-posta adreslerini açık bir şekilde yayınlamak istemeyen kullanıcılar, ilgilendikleri makaleyi paylaşmayı teklif eden bir gönüllüyle iletişim bilgilerini paylaşmak için doğrudan mesajlaşmayı kullanabilir.[5]
Kullanımı ve Popülaritesi
[değiştir | kaynağı değiştir]Bu uygulama birçok ülkede telif hakkı ihlali anlamına gelmektedir ve bu nedenle tartışmalı bir şekilde 'siyah açık erişim' trendinin bir parçasıdır.[5][6] Taleplerin çoğunluğu son beş yılda yayınlanan makaleler içindir ve çoğu kullanıcı İngilizce konuşulan ülkelerden gelmektedir. [Kimya, fizik ve astronomi için abonelik fiyatları ortalama olarak biyolojiden daha yüksek olmasına rağmen, biyoloji makalelerine yönelik talepler diğer alanlardaki makalelerden daha yaygındır.[1] İnsanların hashtag'i kullanmasının olası nedenleri arasında okuyucuların makale erişimi için ödeme yapma konusundaki isteksizliği ve çoğu üniversite kütüphaneler arası ödünç verme işlemine kıyasla sürecin hızı yer almaktadır.[1]
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ a b c "Bypassing Interlibrary Loan Via Twitter: An Exploration of #icanhazpdf Requests" (PDF). Carolyn Caffrey Gardner is Information Literacy & Educational Technology Librarian. University of Southern California. 22 Ekim 2015. 10 Şubat 2016 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Mayıs 2023.
- ^ Dunn, Adam G.; Coiera, Enrico; Mandl, Kenneth D. (22 Nisan 2014). "Is Biblioleaks Inevitable?". Journal of Medical Internet Research (İngilizce). 16 (4): e3331. doi:10.2196/jmir.3331. PMC 4019771 $2. PMID 24755534. 29 Mayıs 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Mayıs 2023.
- ^ "OMG, that should be the new "I'm requesting a paper" hashtag!". Twitter (İngilizce). 21 Ocak 2011. 17 Aralık 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Mayıs 2023.
- ^ Quartz, Aamna Mohdin (23 Ekim 2015). "How to Get Free Access to Academic Papers on Twitter". The Atlantic (İngilizce). 23 Ekim 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Mayıs 2023.
- ^ a b "The scientists encouraging online piracy with a secret codeword". BBC News (İngilizce). 20 Ekim 2015. 29 Mayıs 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Mayıs 2023.
- ^ Björk, Bo-Christer (Nisan 2017). "Gold, green, and black open access: Gold, green, and black open access". Learned Publishing (İngilizce). 30 (2): 173-175. doi:10.1002/leap.1096. 29 Mayıs 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Mayıs 2023.