Hristiyan arkeolojisi

Haç biçimli bir vaftiz teknesi, Alahan Manastırı, Mersin. Vaftizhaneler ve vaftiz tekneleri Hristiyan arkeolojisinin araştırma konularından biridir.

Hristiyan arkeolojisi, Hristiyan kültüründen arda kalan kalıntıları inceleyen bir arkeoloji alt dalıdır.

Tanımlama

Avrupa'da uzun yıllar boyunca kilise tarihi gibi bölümlere yardımcı bilim dalı olarak üstlendiği rolden dolayı Hristiyan arkeolojisi adını alan bölüm, esasen geç antik dönem arkeolojisi ile ilgilenir. Son dönemde bilim insanları Hristiyan arkeolojisi terimini, Geç Antik arkeolojisi yahut çalışmaları olarak değiştirme eğilimindedirler. Bölüm isminde yapılacak böylesi bir değişiklik doğal olarak Hristiyanlık ile ilgisi olmayan (özellikle Pagan ve Yahudiliğe ait) buluntuların da değerlendirilmesine vesile olacak ve bu durum aynı zamanda Hristiyan arkeolojisini de geriletmeyecektir.

Kapsam

San Callisto Katakombu - Roma

Yoğunlukla İsa'nın doğuşunu takip eden ilk 6 yüzyılı diğer bir tabirle erken Hristiyan sanatını ve bu tarihin kültürel kaynakları araştırılmaktadır. Bilim dalının ortaya çıkışı Roma'da keşfedilen erken Hristiyan dönemine ait kilise yapıları, mezar buluntuları ve en önemlisi Katakomblar vesilesiyle gerçekleşmiştir.

Hristiyan arkeolojisi üzerine çalışmalar tarihte ilk olarak I. Konstantin'in annesi olan İmparatoriçe Helena'nın Kudüs'te İsa'nın gerildiği çarmıhı keşfe çıkması ile başlar. Ama asıl bilimsel araştırmalar Rönesans devri İtalya'sında Roma'nın tarihini öğrenmek isteyen, erken dönem bazilikalarını keşfeden bilim insanlarınca yapılmıştır. Bunlardan en önemlileri olarak Giovanni de Dondi (1318–1389); Poggio Bracciolini (1389–1459); Maffeo Vegio (1407–1458);  Antonio Bosio (1575–1629) sayılabilir.

Ayrıca bakınız

Alanın konu edindiği bazı örnekler

• Erken Hristiyan sanatı
• Junius Bassus Lahdi
• Eski Aziz Petrus Bazilikası
• Ayatekla

Alanın bazı önemli isimleri

• Giovanni Battista de Rossi (1822-1894)
• Alfons Maria Schneider (1896-1952)
• Urs Peschlow (1943-2018)

Kaynakça