Hackney arabası
Kısaca Hackney veya Hackney Vagonu da denilen, ayrıca Siyah Taksi ya da Londra taksisi olarak da adlandırılan arabaların genel adı. Birleşik Krallık ve Londra kentinin simgelerinden olan siyah taksiler, Birleşik Krallık sokaklarında sıkça görülür. Hackney arabaları, müşteri almaya müsait olduklarını belirtmek için geceleri aydınlatılabilen TAXI yazılı bir ışıklı tavan lambasına sahiptirler.
Sözcüğün kökeni
[değiştir | kaynağı değiştir]Atlar ve arabalarla bağlantılı olarak hackney kelimesinin kökenleri belirsizdir.[1] Kelimanin kökeni genellikle, Eski İngilizcede Londra'nın Hackney ilçesinin ismiyle ilişkilendirilir. Bölge tarihsel olarak bataklık olduğundan ve at beslemek için pek uygun olmadığından, bu yer adından türetilmiş olup olmadığına dair bazı şüpheler vardır. American Hackney Horse Society, Norman Conquest ile İngiltere'ye getirilen ve 20. yüzyılın başlarında İngilizceye tamamen asimile edilen, kadın biniciler için önerilen orta büyüklükte bir at olan Fransızca haquenée kelimesinden kaynaklanan alternatif bir etimolojiyi ileri sürmektedir.[1]
İlk belgelenmiş hackney arabası -daha sonra adı daha yeni ve daha küçük arabaları kapsayacak şekilde genişletildi- 1621'de Londra'da işletildi. New York Şehri konuşma dilindeki "hack" (taksi veya taksi şoförü), hackstand (taksi durağı) ve hack lisansı (taksi lisansı) terimleri muhtemelen hackney kavramından türetilmiştir.
Tarihçe
[değiştir | kaynağı değiştir]"Londra, Westminster ve çevresindeki yerlerde Hackney Otobüsçülerinin ve Hackney Arabacılarının geç artışı ve büyük düzensizliği nedeniyle her gün ortaya çıkan birçok Rahatsızlık" olarak tanımladığı sorunu gidermek için 1654'te İngiliz Parlamentosu "Londra ve komşu yerlerde Hackney-Arabacılar Nizamnamesi"ni onaylandı.
İlk hackney taşıma lisansları, bunları düzenlemek için Scotland Yard Komiserlerini kuran 1662 Parlamento Yasasına dayanmaktadır. Ruhsatlar, öncelikle atlı arabalara uygulandı, daha sonra kiralık araç olarak çalışan fayton arabaları için yeniden düznelendi (1834). 1662 yasası sadece 400 lisansa izin verdi 1679'da süresi dolduğunda, 1694 tarihli bir yasa ile izin verilen araç sayısı 700'e çıktı. Bu durum daha sonraki yasalarla artırıldı ve 1832'de sınırlama kaldırıldı.
1890'larda önce elektrikli motorlu araçlar, ardından içten yanmalı motorların ortaya çıkması ile 20. yüzyılın başlarında, bu otomobiller atlı modellerin yerini aldı. 1910'da, Londra sokaklarındaki motorlu taksilerin sayısı ilk kez atlı yetiştiricileri ve faytonları geride bıraktı. Birinci Dünya Savaşı patlak verdiğinde, oran motorlu taksiler lehine yediye birdi. Son atlı hackney arabası, 1947'de Londra'da hizmetine son verdi.[1]
Siyah taksiler
[değiştir | kaynağı değiştir]Londra'da taksilerinin siyah renkte olmasını zorunlu kılan hiçbir yasa olmamasına rağmen, İkinci Dünya Savaşı'nın sonundan beri taksiler standart olarak siyah renktedirler.
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ a b c "Hackney carriage". 17 Aralık 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Aralık 2022.