Hacı Lleşi
| Hacı Lleşi Haxhi Lleshi | |
|---|---|
| |
| Arnavutluk Halk Meclisi Başkan | |
| Görev süresi 1 Ağustos 1953 - 22 Kasım 1982 | |
| Kişisel bilgiler | |
| Doğum | 1 Mayıs 1913 Reşan |
| Ölüm | 1 Ocak 1998 (84 yaşında) Tiran, Arnavutluk |
| Partisi | Arnavutluk İşçi Partisi |
| İmzası | 
|
Hacı Leşi (Arnavutça: Haxhi Lleshi, 1 Mayıs 1913 – 1 Ocak 1998) Arnavutluk'un askeri lideri ve komünist politikacıdır.
Leşi'nin ailesi Yugoslavya karşıtı hareketin bir parçası olarak Yugoslavya Krallığı'na gitti. Önce Debar'a daha sonra Debar yakınlarındaki Banjishte'de yerleştiler. İtalyanların Arnavutluk'u istila etmesiyle, Leşi ve göçmeni Myslim Peza Arnavutluk'a gönderildi. Leşi, bir kısmı Arnavutluk'taki dağınık anti-İtalyan faaliyetlerine destek vermek üzere Yugoslavlardan mali yardım aldı. En ünlüsü "Peza Çeta" olarak bilinen gerilla birimi idi (Arnavutça: Çeta e Pezës).[1][2]
Nazi ordusunun hızla ilerlemesi Yugoslav isyanının başarısız olmasına neden oldu, birlikler Yugoslavya'ya geri çekildi ve burada Leşi, Yugoslav ordusunun yanında yer aldı, başarısız olan kısa girişimi ile Almanların Debar'a girmesini durdurmak için savaştı.
Leşi, Arnavutluk'un II. Dünya Savaşı sırasında İtalyanlar ve Almanlar ile mücadelesinde üst düzey komutanlardan biriydi ve Arnavutluk'taki savaş sırasında yaptığı eylemlerden dolayı bir kahraman olarak görülür. 1944 yılında Arnavutluk'ta bir komünist egemen hükûmet kurulduğunda Leşi içişleri bakanı oldu ve 1944-1946 yılları arasında bu görevde kaldı. Adı, 1952 tarihli bir CIA raporunda Myslym Peza ile birlikte Yugoslav uyruklu olarak belirtildi.
1 Ağustos 1953'te Leşi, Arnavutluk Halk Meclisi Başkanlığına başkanlık görevine atandı. Arnavutluk'ta, genel sekreter Enver Hoca ve başbakan Mehmet Shehu'nun ardındaki en güçlü üçüncü adamdı. Leşi'nin iktidar döneminde Arnavutluk, Sovyetler Birliği'nden çıkan, Çin Halk Cumhuriyeti'nin[3] bir müttefiki haline gelen ve 1970'lerde Çin ile birlikte haklı çıkan, en bağımsız komünist ülkelerden biri olarak tanınmaya başladı.
Hoxha'nın hükûmeti değiştirdiği yaklaşık 30 yıllık görev süresinin ardından 22 Kasım 1982'de Başkanlık görevinden emekliye ayrıldı. Enver Hoca üç yıl sonra öldü ve 1990'ların başında komünist rejim düştü ancak Leşi Arnavutluk'ta yaşamaya devam etti. 1998'de doğal nedenlerle öldü.
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ Myslim Peza (1987), "Kur dhashë besën", kujtime, Tiranë: Shtëpia Botuese “8 nëntori”, s. 68, OCLC 21765159,
Në atë kohë na u gjind Haxhi Lleshi. Korrierët, katundarë të thjeshtë vinin prej Dibre. Mijëra napolona na ka dërgue Haxhiu prej Dibre, duke na e lehtësue mjaft mbajtjen e 70 e ca burrave me bukë...
- ^ "Katriot Myftaraj, E vërteta historike e Konferencës së Pezës (The historical truth of the Conference of Peza), 2007 (in Albanian)". 29 Temmuz 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Temmuz 2017.
- ^ "Albanian Communist Leaders mourning". 3 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Temmuz 2017.
| Bağımsız Arnavutluk (1912-1914) | |
|---|---|
| Arnavutluk Prensliği (1914-1925) |  |
| Arnavutluk (1925-1928) | |
| Arnavutluk Krallığı (1928–1939) |  |
| İtalyan İşgali (1939-1943) |  |
| Alman İşgali (1943-1944) | |
| Komünist Arnavutluk (1944-1991) | |
| Arnavutluk Cumhuriyeti (1991'den beri) | |
* Vekaleten | |
