Günlüce, Posof
| Günlüce | |
|---|---|
 | |
 Ardahan'ın konumu | |
  Günlüce Günlüce'nin Ardahan'daki konumu | |
| Ülke |  Türkiye |
| İl | Ardahan |
| İlçe | Posof |
| Coğrafi bölge | Doğu Anadolu Bölgesi |
| İdare | |
| • Yönetici | Muhtar[3] İhtiyar heyeti[3] |
| Rakım | 1802 m |
| Nüfus (2022) | |
| • Toplam | 78 |
| Zaman dilimi | UTC+03.00 (TSİ) |
| İl alan kodu | 0478 |
| İl plaka kodu | 75 |
| Posta kodu | 75800 |
Günlüce, Ardahan ilinin Posof ilçesine bağlı bir köydür.
Tarihçe
[değiştir | kaynağı değiştir]Günlüce köyünün eski adı Çaboria'dır. Gürcüce bir yer adı olan Çaboria (ჭაბორია), 1595 tarihli ve Defter-i Mufassal-i Vilayet-i Gürcistan adlı tahrir defterinde Çaboriye (چابوریۀ) olarak geçer.[4] 1877-1878 Osmanlı-Rus Savaşı'nın ardından Ardahan bölgesine hakim olan Ruslar da köyün adını Çaboria (Чабориа) olarak kaydetmiştir.[5] 1928 tarihli Osmanlıca köy listesinde ise, köyün adı Caborya'ya (جابوریا) dönüşmüştür.[6]
Çaboria, tarihsel Samtshe bölgesinin yerleşim yerlerinden biriydi. Osmanlılar köyü, birleşik Gürcistan Krallığı'nın ardından bu bölgeye hakim olan Samtshe Atabeyliği'nden 16. yüzyılın ortasında ele geçirdi. 1595 tarihli Defter-i Mufassal-i Vilayet-i Gürcistan adlı Osmanlı mufassal defterinde Çaboria, Gürcistan Vilayeti içinde, Poshov livasına Güney nahiyesinde Çaboriye-i Süfla (چابوریۀ سفل) ve Çaboriye-i Ulya (چابوریۀ علیا) olmak üzere iki yerleşme olarak kaydedilmiştir. Bu tarihte Çaboriye-i Süfla'da (Aşağı Çaboriye) 12 hane yaşıyordu. Çaboriye-i Ulya (Yukarı Çaboriye) ise, boş olarak kaydedilmiştir. Aşağı Çaboria'da her hane, Osmanlı Devleti'nin Hristiyan köylülerden aldığı ispenç vergisi vermekle yükümlü kılınmıştı. Hane reislerinin çoğu Gogiça, Elia, Sehnia, İvane, Abesalom, Mahara, İordane gibi Gürcü adları taşıyordu. Köyde buğday ve arpa tarımı ile arıcılık yapılıyor, domuz ve koyun besleniyordu.1878'de tek bir köy olarak kaydedilmiş olan Çaboria'da 25 hane yaşıyordu.[7]
Çaboria, uzun süre Osmanlı egemenliğinde kaldıktan sonra, 1877-1878 Osmanlı-Rus Savaşı’nın ardından Rusların eline geçti. Rus idaresinde Ardahan sancağının (okrug) Poshov kazasına (uçastok) bağlıydı. Bu kaza içinde Digur nahiyesinin köylerinden biriydi. 1886 yılında köyün nüfusu 215 kişiden oluşuyordu. Rus idaresinde Çaboria köyünün nüfusu, 1896’da 269 kişiye, 1906’da da 308 kişiye yükselmişti. Bu tespitlerde nüfusun tamamı "Türk" olarak kaydedilmiştir.[8][9] Birinci Dünya Savaşı sırasında Ardahan bölgesini gezen Gürcü araştırmacı Konstantine Martvileli, Çaboria adının Gürcüce kuyu anlamına gelen "ça" (ჭა) kelimesinden türemiş bir yer adı olduğunu belirtir. Nitekim köyde eskiden kalma derin bir kuyunun bulunduğunu, fakat köylüler bu kuyuyu doldurmuş olduğunu yazar. Martvileli'nin yazdığına göre Çaboria'da bu tarihte 30 hanede 355 Müslüman Gürcü yaşıyordu.[10]
Çaboria, Rus hakimiyetinin sona ermesinden sonra, bir süre bağımsız Gürcistan'ın sınırları içinde kaldı. 1921 yılında, Sovyet Rusya'nın Gürcistan'ı işgali sırasında, Ankara Hükümeti'nin verdiği ültimatom üzerine Gürcüler Ardahan ve Artvin bölgelerinden çekildi. 16 Mart 1921'de, Sovyet Rusya ile Ankara Hükümeti arasında imzalanan Moskova Antlaşması'yla da Çaboria köyü Türkiye'ye bırakıldı.[11]
Çaboria, 1928 tarihli Osmanlıca köy listesinde "Caborya" adıyla Kars vilayetinin Poshof kazasının merkez nahiyesine bağlıydı.[6] 1935 genel nüfus sayımında "Cabarya" biçiminde yazılmış olan Çaboria, aynı idari konuma sahipti ve köyde 543 kişi yaşıyordu.[12] Çaboria / Caborya, "yabancı kökten geldiği" için 1959 yılında 7267 sayılı kanunla Günlüce olarak değiştirilmiştir.[13] Bununla birlikte köyün eski adı yeni adıyla birlikte resmî kayıtlarda "Günlüce (Caborya)" biçiminde bir süre daha kullanılmıştır.[14]
Coğrafya
[değiştir | kaynağı değiştir]Günlüce köyü, Ardahan il merkezine 89 km, Posof ilçe merkezine 8 km uzaklıktadır.[15]
Nüfus
[değiştir | kaynağı değiştir]| Yıllara göre köy nüfus verileri | |
|---|---|
| 2022 | 78[2] |
| 2021 | 81[2] |
| 2020 | 87[2] |
| 2019 | 92[2] |
| 2018 | 97[2] |
| 2017 | 91[2] |
| 2016 | 102[2] |
| 2015 | 103[2] |
| 2014 | 107[2] |
| 2013 | 110[2] |
| 2012 | 130[2] |
| 2011 | 135[2] |
| 2010 | 140[2] |
| 2009 | 146[2] |
| 2008 | 162[2] |
| 2007 | 172[2] |
| 2000 | 233[15] |
| 1990 | 403[16] |
| 1985 | 491[17] |
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ "Gonluce, Turkey Page" (İngilizce). Fallingrain.com. 16 Mayıs 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Nisan 2020.
- ^ a b c d e f g h i j k l m n o p q "Ardahan Posof Günlüce Köy Nüfusu". Nufusune.com. 17 Mart 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Nisan 2020.
- ^ a b "5393 sayılı Belediye Kanunu" (PDF). mevzuat.gov.tr. 3 Temmuz 2005. s. 3. 1 Haziran 2024 tarihinde kaynağından (pdf) arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Eylül 2024.
Madde 9- Mahalle, muhtar ve ihtiyar heyeti tarafından yönetilir.
- ^ "Defter-i Mufassal-i Vilayet-i Gürcistan (Osmanlıca ve Gürcüce), (Yayımlayan) Sergi Cikia, Tiflis, 1941-1958, 3 cilt; III. cilt (1958), s. 446". 22 Ocak 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Ağustos 2021.
- ^ ""Poshov kazası 1886 Yılı" (Rusça)". 26 Aralık 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Ağustos 2021.
- ^ a b Son Teşkilat-i Mülkiyede Köylerimizin Adları (Osmanlıca), İstanbul, 1928, s. 761.
- ^ "Defter-i Mufassal-i Vilayet-i Gürcistan (Osmanlıca ve Gürcüce), (Yayımlayan) Sergi Cikia, Tiflis, 1941-1958, 3 cilt; I. cilt (1947), s. 312, 319; II. cilt (1941), s. 303, 311; III. cilt (1958), s. 446". 22 Ocak 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Ağustos 2021.
- ^ ""Poshov kazası 1886 Yılı" (Rusça)". 26 Aralık 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Ağustos 2021.
- ^ Candan Badem, Çarlık Yönetiminde Kars, Ardahan, Artvin, İstanbul, 2018, s. 114, ISBN 9786052100271.
- ^ "Konstantine Martvileli, "Ardahan Bölgesinde", Sakartvelo gazetesi, 7 Ekim 1917, sayı 220". 12 Temmuz 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Ağustos 2021.
- ^ Mustafa Kemal Atatürk, Nutuk, İstanbul, 1934, 3 cilt; 2. cilt, s. 41.
- ^ "1935 Genel Nüfus Sayımı, İstanbul, 1937, s. 68" (PDF). 16 Ocak 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 15 Ağustos 2021.
- ^ "Köylerimiz, (Yayımlayan) İçişleri Bakanlığı, Ankara, 1968, s. 627". 23 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Ağustos 2021.
- ^ "1980 Genel Nüfus Sayımı, Ankara, 1981" (PDF). 19 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 15 Ağustos 2021.
- ^ a b "Günlüce Köyü". YerelNet.org.tr. 3 Haziran 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Nisan 2020.
- ^ Başbakanlık Devlet İstatistik Enstitüsü (1991). "1990 Genel Nüfus Sayımı İdari Bölünüş" (PDF). sehirhafizasi.sakarya.edu.tr. 19 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 19 Şubat 2020.
- ^ Başbakanlık Devlet İstatistik Enstitüsü (1986). "1985 Genel Nüfus Sayımı İdari Bölünüş" (PDF). sehirhafizasi.sakarya.edu.tr. 19 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 18 Şubat 2020.