Caracalla
Caracalla | |||||
---|---|---|---|---|---|
22. Roma imparatoru | |||||
Hüküm süresi | 198-211 (Severus ile); 209 - 4 Şubat 211 (Severus ve Geta ile); Şubat - Aralık 211 (Geta ile); Aralık 211 - 8 Nisan 217 (yalnız) | ||||
Önce gelen | Septimius Severus | ||||
Sonra gelen | Macrinus | ||||
Doğum | 4 Nisan 186 Galya | ||||
Ölüm | 8 Nisan 217 (29 yaşında) Harran yakınları | ||||
Eş(ler)i | Fulvia Plautilla | ||||
| |||||
Hanedan | Severuslar Hanedanı | ||||
Babası | Septimius Severus | ||||
Annesi | Julia Domna |
Roma hanedanları |
---|
Lucius Septimius Bassianus, (4 Nisan 186 – 8 Nisan 217), Caracalla olarak da bilinen, 211 – 217 yılları arasında tahta çıkmış Roma imparatoru.
Hayatı
[değiştir | kaynağı değiştir]Caracalla, geç Roma İmparatorlarından Septimius Severus ve Julia Domna'nın büyük oğludur. Galya eyaletinin Lugdunum kentinde, Lucius Septimius Bassianus adıyla doğdu, ardından Marcus Aurelius'la olan bağlarına vurgu yapmak için yedi yaşında adını Marcus Aurelius Antoninus olarak değiştirdi. Kendisine verilmiş olan Caracalla takma adının, o dönemde moda olan başlıklı bir Gal tuniğini giymeyi alışkanlık haline getirmesinden kaynaklandığı söylenir. Genellikle Roma İmparatorluğu'nun en zalim ve kanlı İmparatorlarından biri olduğu kabul edilir.
Yükselişi
[değiştir | kaynağı değiştir]193'te İmparatorluk tahtına oturan Septimus Severus, 211'de Eboracum'u (York) ziyaret ederken öldü ve Caracalla kardeşi Publius Septimius Antoninius Geta ile birlikte imparatorluğunu ilan etti. Bununla birlikte Caracalla'nın asıl niyeti imparatorluğu yalnız yönetmekti. Zamanı gelince kardeşi Geta'yı, kayınpederi Gaius Fulvius Plautianus'u ve karısı Fulvia Plautilla'yı (aynı zamanda 2. dereceden kuzeni) suikastla öldürttü. Geta'nın destekçilerine işkence yaptırdı ve kardeşine karşı Damnatio Memoriae emretti. Mısır eyaletindeki İskenderiye halkı, onun Geta'yı nefsi müdafaa olarak öldürdüğü yolundaki iddialarını duyunca, Caracalla'nın diğer iddialarında olduğu gibi, bu iddialarla alay ettiler. Caracalla'nın bu aşağılamaya cevabı 215'te hiçbir şeyden şüphelenmeden şehir önünde onu selamlamak için toplanan şehrin ileri gelen yurttaşlarını vahşice katletmek oldu ve takip eden birkaç gün boyunca birliklerini şehrin yağması için serbest bıraktı. Tarihçi Cassius Dio'ya göre, 20.000'den fazla insan öldürüldü. İmparatorluğu boyunca Caracalla, Lejyon askerlerine ödenen maaşı 675 denarii ye yükseltti ve orduyu hediyelere boğarken eğitmeni olan babasının dediği gibi askerleri önemsedi ama diğerlerini görmezden geldi.
İmparatorluğu süresince 3 şey göze çarpar: 212'de (Constitutio Antoniniana) bildirisi ile tüm Roma İmparatorluğu'nda vergi gelirlerini artırmak için uygun olanlara Roma vatandaşlığı bahşedilmesi; lejyonların ödemeleri için Roma sikkelerindeki gümüş miktarının %25 azaltılması ve Roma'nın dışında Caracalla Hamamı olarak bilinen ve hala görülebilen büyük bir thermae inşa edilmesi.
Düşüşü
[değiştir | kaynağı değiştir]Caracalla zamanla etkin bir askeri diktatör haline geldi ve bunun sonucu olarak da askerler hariç herkesin gözünden düştü. Bir İroni olarak, Edessa'dan Pers topraklarına doğru, çıkan savaş için seyahat ettiği sırada yol kenarında çişini yaparken bir suikast sonucu 8 Nisan 217'de Harran'da Julius Martialis isimli bir imparatorluk muhafız subayı tarafından öldürüldü. Herodian, Martialis'in kardeşinin Caracalla tarafından ispatlanmamış bir saldırı yüzünden birkaç gün önce öldürüldüğünü söyler; öte yandan Cassius Dio, Martialis'in centurion'da terfi ettirilmediği için kızgın olduğunu söyler. İmparatorluk muhafızı Martialis'e yardımcı oldu ve o da Caracalla'yı tek bir kılıç darbesiyle öldürdü. Atla kaçmaya çalışırken bir muhafız okçu tarafından öldürüldü. Caracalla'nın ölümünün ardından ona karşı kurulan komplonun içinde olduğu neredeyse kesin olan Praetorian muhafız lideri Macrinus yerine geçti.
Takma Adının (Cognomen) kaynağı
[değiştir | kaynağı değiştir]Cognomen Caracalla takma adı Aurelius Victor'un Epitome de Caesaribus adlı kitabına göre, Lucius Septimius Bassianus'un Gallilere ait bir pelerin olan Caracalla'yı kişisel bir tarz olarak benimseyip ordusuna ve sarayına yaymasıyla ortaya çıkmıştır.
Britanya'nın Efsanevi kralı
[değiştir | kaynağı değiştir]Monmouth'lu Geoffrey'nin efsanevi History of the Kings of Britain adlı eseri Caracalla'yı, Bassianus adıyla bir Britanya kralı olarak tasvir eder. Severus'un ölümün ardından, Romalılar Geta'yı Britanya Kralı yapmak istiyorlardı ancak, Britonlar annesi bir Briton olduğu için Bassianus'u tercih ettiler. İki kardeş, sonunda Geta'nın öldüğü bir savaş yaptılar ve Bassianus tahta çıktı.[1]
Ek bilgi
[değiştir | kaynağı değiştir]Romanya'daki Caracal şehri, adını Caracalla'dan alır.
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]Dış bağlantılar
[değiştir | kaynağı değiştir]- Caracalla'nın Hayatı (LacusCurtius'da Historia Augusta : Latince Metin ve İngilizce çevirisi)
Caracalla Doğumu: 4 Nisan 186 Ölümü: 8 Nisan 217
| ||
Resmî unvanlar | ||
---|---|---|
Önce gelen: Septimius Severus |
Roma imparatoru 211 - 217 |
Sonra gelen: Macrinus |
- 186 doğumlular
- 217 yılında ölenler
- Septimii
- 2. yüzyıl Roma imparatorları
- 3. yüzyıl Roma imparatorları
- Emesa Kraliyet Ailesi
- Suikast sonucu ölen Roma imparatorları
- 3. yüzyılda suikast sonucu ölen hükümdarlar
- Damnatio memoriae
- Aurelii
- Roma İmparatorluğu konsülleri
- Arap asıllı kişiler
- Part-Roma savaşlarında kişiler
- Severus Hanedanı