İçeriğe atla

İslam'da eşcinsellik

Vikipedi, özgür ansiklopedi
Atai'nin Hamsa eseri: Bir erkek, cinsel organını delikten gösteriyor

İslam'da eşcinsellik, eşcinsel ilişkiye giren kişilerden İslam inancı esas alan yazılı kaynaklarda ve Kur'an'da bahsedilir. Kur'an'da, toplumca eşcinsel ilişkilere girmek başta olmak üzere, çeşitli günahlar işleyen ve bu nedenle Allah'ın gazabıyla helâk edilen Lut Kavminden bahsedilir. Sünnilik mezhebine göre ve İmam Malik ile İmam Şafii gibi alimlere göre eşcinsel ilişki, recm, idam, kırbaç veya hapis ile cezalandırılması gereken günahlar olarak değerlendirimiştir. Ebu Hanife'ye göre ise idam gerekli değildir; devlet hangi cezayı öngörürse o uygulanmalıdır.

Günümüzde İslam İşbirliği Teşkilatı'na üye 23 ülkede[1] eşcinsellik; idam cezası, hapis veya yer yer müebbet hapis cezası, para ve kırbaç cezası veya sopa cezası ile cezalandırılmaktadır.

Şeriat hukukunun egemen olduğu 9 ülkede; Afganistan, Brunei, İran, Irak, Moritanya, Nijerya, Suudi Arabistan, Birleşik Arap Emirlikleri ve Yemen'de eşcinsel ilişkiye girmenin cezası idamdır. Irak'ta 2003'e kadar ceza verilmemekteyken o tarihten beri ceza verilmektedir. Temmuz 2020'de Sudan'da idam cezası eşcinsel ilişkilere uygulanabilecek olan olası bir ceza olarak kaldırıldı, fakat anal seks yapmış erkeklere hâlen hapis cezası uygulanabilir (bkz: Sudan'da LGBT hakları).

Lâik anayasalara sahip olan ancak Müslümanların çoğunluk teşkil ettiği 20 ülkede; Arnavutluk, Azerbaycan, Bahreyn, Bosna-Hersek, Burkina Faso, Çad, Cibuti, Endonezya (Açe eyaleti hariç), Filistin, Gine Bissau, Kazakistan, Kosova, Kırgızistan, Turkmenistan, Lübnan, Mali, Nijer, Tacikistan, Tunus, Türkiye ve Ürdün'de ise eşcinsel ilişkilerin cezası yoktur.

Ayrıca kadınlar arasındaki eşcinsel ilişkiler Kuveyt,[2] ve Özbekistan'da[3] yasaldır, ancak erkekler arasındaki eşcinsel davranışlar yasa dışıdır.

2008 yılında Cakarta'da düzenlenen Endonezya Dinler ve Barış Konferansı'ndan “Eşcinsel olmak/doğmak İslam'da caizdir.” fetvası çıkmıştır. Eşcinsellik hâlinin Allah'tan geldiğinin göz önüne alınması gerektiği, ayrıca Allah'ın gözünde insanların dindarlıklarına göre değerlendirileceği görüşü kabul gördü.[4]

Şeriattaki katı kurallara karşın, homoerotik temalar bazı Müslüman şairler tarafından yazılan şiir ve diğer edebî eserlerde, özellikle Divan edebiyatında yer bulmuştur.[5]

Mayıs 2016'da, İslam İşbirliği Teşkilatı üyesi 51 ülke, 11 LGBT örgütünün Birleşmiş Milletler'in dünya çapında AİDS'le mücadele için düzenlediği üst düzey bir toplantıya katılmasını engelledi.[6]

İslami kaynaklarda eşcinsellik

[değiştir | kaynağı değiştir]

Kur'an'da, Lut Kavmi'nin Allah tarafından erkek erkeğe seks yasağına uymadıkları için cezalandırıldıklarından bahsedilir.[7] Bazı Müslümanlara göre ise Kur'an’da eşcinsellik açıkça lanetlenmemiş, Lut Kavmi işlediği diğer günahlardan dolayı helak olmuştur.[8][9] İslam'da eşcinsellik ve eşcinsel ilişkiler bid'at olarak kabul edilmiştir.[kaynak belirtilmeli]

“ Eşcinsellik büyük bir günahtır, buna karşın Allah bağışlayıcıdır, bütün günahları bağışlar. Eğer bir eşcinsel birey son nefesine kadar eşcinsel eylemlere devam ederse ne olacağını Allah bilir. ”

—Eski Diyanet İşleri Başkanı Süleyman Ateş, 2014[10]

Dört Halife döneminde ortaya çıkan ve “muhannesûn” denilen kadınsı davranışlar sergileyen kişilerin renkli elbiseler giyip ellerine kına yaktıkları, saçlarını boyadıkları ve bunlardan Tuveys adında bir kişinin Halife Osman iktidarında Medine'de şarkıcı olarak ünlendiği belirtilmektedir.[11] Bu muhanneslerden bir diğeri de Delâl'dir. İslam peygamberi Muhammed'in zamanında da Medine'de Hinb, Heyt (veya Hît), Herim ve Mâti' adlı muhanneslerin bulunduğu ve bunların kadınların yanına rahatlıkla girip çıktıkları da söylenmektedir.[12]

Tuveys ile ilgili olarak Halife Ali'nin yeğeni Abdullah b. Ca‘fer b. Ebû Tâlib (ö. 80/699-700) tarafından himaye edildiği, Abdurrahman b. Hassân b. Sâbit'in "Kusura bakmayın ama Tuveys'le ne yapmak istiyorsunuz? O, Allah’ın gazabı altında olan rezil bir eşcinseldir" demesi üzerine "Sus, o akıllı, hoş biridir ve bize eşlik edecek" şeklinde cevap verdiği rivayet edilmektedir.[13]

Cezası

[değiştir | kaynağı değiştir]

Şafiilik mezhebinden İmam Şafii'ye göre ve Hanefilik mezhebinden Ebu Yusuf ile Muhammed bin Hasan eş-Şeybanî'ye göre livata yapan kişiye had cezası uygulanır ancak bu kişi evli ise recmedilir değilse kamçı veya değnekle 100 vuruşla cezalandırılır.[14] Maliki ve Hanbeli mezheplerine göre bazı hadisler baz alınarak livata yapan kişi evli olsun ya da olmasın recmedilmesi gerekir.[14]

Hanefiliğin kurucusu Ebu Hanife'ye göre ise livata ile zina birbirinden ayrıdır ve dolayısıyla cezaları da aynı olamaz.[7] Buna göre livatanın cezası, devletin yasalarınca belirlenen bir ceza olmalıdır.[7]

Recm hakkında ise Muhammed'in livata yapan kimseyi recm cezası ile cezalandırdığına veya livatanın cezaî müeyyidesi hakkında hüküm verdiğine dair bir bilgi günümüze ulaşmamıştır.[7]

Muhammed'e izafe edilen bazı hadislerde livata yapanlar hakkında şöyle denmiştir:

"Kimin Lut kavminin sapık işini yaptığını görürseniz, fâili de mef'ûlü de öldürün." (Tirmizî, Hudud 24, (1456); Ebû Dâvûd, Hudud 29, (4462, 4463))[15][16]

Cinsiyete ameliyatla müdahale edilmesiyle

[değiştir | kaynağı değiştir]

Malezya'da 1982'ye kadar trans bireylerin toplumda kabul gördüğü, hatta o zamanki bir müftü yardımcısının "İslam'ın bilimsel delillere ve ayrıntılara inanan ilerici bir din olduğu ve sadece bağnaz insanların bilime inanmayacak kadar dar görüşlü olacağı" gerekçesiyle, trans kadın ve cisgender bir erkek arasındaki evliliği geçerli ilan ettiği anlatılmaktadır.[17] Malezya'da 1982'den beri bu konudaki yasağın 1981'de Mısır'daki El-Ezherden alınan fetvaya dayandığı ve 1988 yılında Mısır'da Tantawi'nin "bir erkeğin kendi arzusuna göre değil de doktorun cinsiyet değiştirme ameliyatının tek tedavi yolu olduğunu ifade etmesi hâlinde böyle bir ameliyatın yapılabileceği"ne dair verdiği fetvaya[18] göre yasanın güncellenmediği belirtilmektedir.[19]

Nureddin Yıldız da bu durumun bir hastalık olduğunu, tedavi edilmesi mümkün ise bunda bir tereddüt bulunmadığını ve cerrahî müdahale için özel fetva gerektiğini söylemektedir.[20] İran'daki Şii rejim ise eşcinselliği yasaklamakla ve cezalandırmakla birlikte İran yönetimi tarafından ameliyatla husyelerini aldırma ve hormon yerleştirme işlemi yasak olarak görülmez ve bunları yaptıranların bütün masrafları devlet tarafından karşılanır.[21] Türkiye'deki Din İşleri Yüksek Kurulu'nun açıklamalarına göre "vücudun herhangi bir organında, diğer insanlar tarafından yadırganan, insanın psikolojik olarak etkilenmesine sebep olabilecek, bir anormallik veya fazlalık bulunursa, bunun ameliyatla düzeltilmesi, fıtratı bozmak değil, bir tedavi işlemidir"[22] denilmekle birlikte cinsiyete yönelik böyle bir müdahale ise Nisâ sûresi 119. ayette geçen Allah'ın yarattığını değiştirmek[23] kapsamında olup yasaktır.[24] Humeynî'nin açıklamalarını esas alan Şiiler ise bu ayetin böyle bir ameliyatın yasak olduğuna delil olmadığını ve ayetin görünen anlamı ölçü alınırsa insanların varlık âleminde var olan bütün eşyadaki yaptıkları değişikliklerin şeytanın yaptığı reel işlerin örneklerinden olduğunu kabul etmek gerektiğini iddia etmektedir.[25]

Pakistan'da Tanzeem-Ittehad-i-Ummat (Pakistan Müslüman Kardeşler Birliği Örgütü) altındaki 50'den fazla din adamının 2016 yılında "kadınlık alameti taşıyan" trans bireylerin ve "erkeklik alameti taşıyan" trans bireylerin kanunen ve dinen birbirleri ile, ayrıca normal erkek ve kadınların karşı cins trans bireyler ile evlenebileceklerine dair fetvayı kabul ettiği belirtilmektedir. Kararda, trans bireylere miras hakkı vaadinde bulunurken, trans çocuklarını reddeden ebeveynlerin 'Allah'ın lanetine' maruz kalacağı söylenmiştir.[26]

İngiltere'deki Dar al Ifta' wal Aqaid (The Centre for Decree & Doctrines) böyle bir ameliyatın yapılmasının dinen yasak olup olmadığı konusundaki farklı görüşleri sıraladıktan sonra bu ameliyatın kişide intihara varan psikolojik sorunlara yol açmaması ve İslam'a aykırı / haram olan işler için kullanılmaması gibi bazı şartlara bağlı olarak caiz olduğunu ve ameliyat sonrası kişinin şer'en yeni kimliğine göre kabul edileceğini ifade etmektedir.[27]

Bahreyn medyasında yer alan açıklamalara göre Şeyh Faysal El-Mevlevî'nin fetvasında hastalıkların tedavisinde temel ilkenin "Tedavi olun! Allah nerede (veya ne zaman) hastalık yaratmışsa tedavi de yaratmıştır, öyleyse tedavi arayın." şeklindeki hadis rivayeti olduğu ve hastalıkları belirlemedeki ölçünün uzman doktor görüşü olduğu ifade edilmiştir. Şeyh El-Mevlevi, "Doktorların çoğunluğunun görüşüne göre, bazı insanlarda patolojik bir durum olduğu kanıtlanırsa, buna cinsel durumda şiddetli bir şizofreni olan (transexus) diyorlar. Öyle ki bedenin tezahürleri belirli bir cinsiyet yönündeyken, ruhun duyguları zıt cinsel yöndeyken, o zaman bu patolojik durum yoğunlaşabilir. Böylece kişinin hayatı cehenneme döner, intiharı bile düşünebilir ve tüm psikolojik tedavi yöntemleri başarısız olabilir, doktorun cinsiyet değiştirme ameliyatı yapmaktan başka çaresi kalmaz." Bu hususta avukat Fevzie Cenâhî bunu Allah'ın yaratmasında (fıtratta) bir değişiklik olarak gördüklerinden ve bunu karşı cinsi taklit etme meselesi olarak ele aldıklarından ve bu yasak olan değişikliğin sadece güzellik amacı taşımasından dolayı cinsiyet değiştirme ameliyatına karşı çıkan bazı fakihlerin olduğunu belirterek karşı cinse benzemekle ilgili yasağın giyimde, ziynette, sözde ve yürüyüşle ilgili olduğunu söyler. Cenâhî "Duyguları ve eylemleri, tabiatından farklı cinsiyette bir bedene sanipken ve bundan acı çekerken, bu ikilikten ve şizofreniden kurtulmaya çalışırken, cinsel dönüşüm süreci gerçekleştiğinde kendisini gerçek tabiatına geri dönmüş hisseder, bu yüzden karşı cinse benzemek olmaz. Bu nedenle, Suudi Arabistan Krallığı'ndaki Daimi İlim ve İfta' Komitesi, görünüşün maddenin gerçeğiyle çeliştiğini doğrularlarsa, hastanın kendisini mütehassıs doktorların uzmanlarına sunması gerektiğine dair bir fetva yayınladı."[28] demektedir.[29]

Müslümanların çoğunluk oluşturduğu yerlerdeki durum

[değiştir | kaynağı değiştir]

Müslüman LGBT hakları savunucuları

[değiştir | kaynağı değiştir]

Ayrıca bakınız

[değiştir | kaynağı değiştir]

Kaynakça

[değiştir | kaynağı değiştir]
  1. ^ "23 Ülkede Eşcinselliğe İdam Cezası Var". Bianet. 15 Haziran 2005. 8 Haziran 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Haziran 2014. 
  2. ^ "Kuveyt Anayasası, 2 Haziran 1960 tarih ve 16 sayılı kanun". ilga.org. 19 Temmuz 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Ocak 2017. 
  3. ^ "Özbekistan Anayasası, 1994 tarih ve 120 sayılı kanun". ilga.org. 18 Ocak 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Ocak 2017. 
  4. ^ "'Eşcinsellik İslam'da caizdir'". Hürriyet. 2 Nisan 2008. 24 Kasım 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Haziran 2014. 
  5. ^ Yasemin Arpa (22 Aralık 2006). "Zenanname: Kadınları anlatan kitap". NTVMSNBC. 3 Aralık 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Mayıs 2014. 
  6. ^ "Muslim states block gay groups from U.N. AIDS meeting; U.S. protests". Reuters. 10 Ekim 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Mayıs 2016. 
  7. ^ a b c d "Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi". 24 Kasım 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Kasım 2015. 
  8. ^ "Din ve eşcinsellik". 26 Temmuz 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Temmuz 2020. 
  9. ^ Sadıkoğlu, Muhammed Rıdvan. Hz Havva'dan Günümüze KADIN (2.cilt). s. 168. 1 Ekim 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Eylül 2020. Sonuç olarak Lut kıssasının esas konusu zorbalık ve zulümdür. ... Helak olmalarının sebebi bunu dayatmaları, zorla herkesi kendi heva ve heveslerinin nesnesi haline getirmeye kalkmalarıydı. 
  10. ^ "Cennet eşcinsellere kapalı mı?". Habertürk. 5 Aralık 2009. 7 Ekim 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Haziran 2014. 
  11. ^ TDV İslam Ansiklopedisi, Tuveys, Müellif: AHMET HAKKI TURABİ. 
  12. ^ Doç. Dr. Ahmet Hakkı TURABİ (2010), Medîneli Efemine Şarkıcı Tuveys (11-92/632-711). 
  13. ^ Doç. Dr. Ahmet Hakkı TURABİ (2010), a.g.e. Ebu Ferec el-İsfahânî, Kitâbü’l-Eğânî. III. ss. 34-5. 
  14. ^ a b TDV İslam Ansiklopedisi. 27. s. 199. 
  15. ^ "Kimin Lût kavminin sapık işini yaptığını görürseniz, fâili de mef'ûlü de öldürün. Hadisine göre livata edenler öldürülür mü?". 21 Aralık 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Aralık 2016. 
  16. ^ "15: Hudud (İslam ceza hukuku)". 1 Ocak 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Aralık 2016. 
  17. ^ Aisya A. Zaharin, "Transgender people and Shariah law in Malaysia: Where do we go from here?", Malay Mail, 17/03/2021
  18. ^ Muhammad Yaseen, "The Change of Sex and its Validity in Islam", Ph.D. Islamic Studies
  19. ^ Aisya A. Zaharin, a.g.e.
  20. ^ Nureddin Yıldız, "Trans bireylere bakışımız nasıl olmalı?", 04.11.2015
  21. ^ Hays, Matthew. "Iran's gay plan". CBC News. 
  22. ^ "Estetik Ameliyatın Dini Hükmü", Din İşleri Yüksek Kurulu, Karar Yılı: 2002, Karar No: 221
  23. ^ Nisa 119: "Onları mutlaka saptıracağım, mutlaka onları kuruntulara sokacağım ve onlara emredeceğim de (putlara adamak için) hayvanların kulaklarını yaracaklar. Yine onlara emredeceğim de Allah’ın yarattığını değiştirecekler"
  24. ^ "Cinsiyet değiştirmek caiz midir?", Din İşleri Yüksek Kurulu
  25. ^ "Acaba cinsiyeti değiştirmek Allahın yaratığını değiştirmek değil mi?", Islam Quest: "Bunun yanı sıra eğer ayetin zahiri boyutunu ölçü alarak yaratıklarda yapılan değişikliklerin haram olduğu kabul edilirsek insan oğlunun varlık aleminin her şeyinde gerçekleştirmiş olduğu değişiklikler de haram olmalı ve şeytanın işlerinden sayılmalı; dağlarda açılan tüneller, ormanlarda yapılan tasarruflar, yerin derinliklerine inip yer altındaki zenginliklerinden; petrol, gaz, değişik madenlerinden yararlanmak için yerde yapılan değişiklerin bütünü, uzaya gitmek ve insanın tabiatta gerçekleştirmiş olduğu binlerce değişiklilerin bütünü haram olduğunu söylemek lazım gelir."
  26. ^ NBC News, Pakistan's Trans Community Receives Help From Unlikeliest of Allies
  27. ^ Sex reassignment surgery, "Does Islam permit sex-reassignment surgery due to gender ambiguity?", Dar al Ifta' wal Aqaid (The Centre for Decree & Doctrines)
  28. ^ Al-Feqh, "Erkeklikten kadınlığa ya da kadınlıktan erkekliğe doğru cinsiyet değiştirmek", Fetva no: 2688, "Bahsettiğiniz ameliyatı yapmayın ama kendinizi tecrübeli uzman doktorlara gösteriniz. Doktorlar sizin erkek görünümünde ve gerçekten kadın olduğunuza kesin kanaat getirirlerse ameliyat ile gerçek kadınlığınızı ortaya çıkartmak için kendini onlara teslim et. Bu sizin erkeklikten kadınlığa cinsiyet değiştirdiğiniz demek değildir. Bu ancak aslınızın ortaya çıkartılması, bedeninizdeki ve altta yatan duygularınızdaki karışıklık ve kapalılığın giderilmesidir."
  29. ^ زهراء حبيب, 13/01/2017,مريض لـ "الوطن" عشت رجلاً بجسد امرأة.. وأنا لست "بوية"
"https://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=İslam%27da_eşcinsellik&oldid=33741572" sayfasından alınmıştır