యోజనం
యోజనం అనేది వేద కాలం యొక్క హిందూ పొడవు కొలత యూనిట్. 100 యోజనాలు ఒక మహాయోజనను చేస్తాయి. నాలుగు గవ్యుతి = ఒక యోజన
వివిధ భారతీయ ఖగోళ శాస్త్రవేత్తలు 1 యోజన దూరం గురించి వేర్వేరు నిర్వచనాలు ఇచ్చారు. సూర్య సిద్ధాంతంలో, 1 యోజన 8 కిలోమీటర్లకు సమానంగా తీసుకోబడింది.[1] అదేవిధంగా, ఆర్యభట్టీలో 1 యోజన 8 మైళ్లుగా తీసుకోబడింది.[2] కానీ 14వ శతాబ్దానికి చెందిన ఖగోళ శాస్త్రవేత్త పరమేశ్వరుడు 1 యోజనను 13 మైళ్లకు సమానంగా తీసుకున్నాడు. భాస్కరాచార్య యొక్క సిద్ధాంత శిరోమణిలో, భూమి యొక్క వ్యాసం 1581 యోజనాలుగా వర్ణించబడింది, దీని ఆధారంగా కూడా యోజన 8 కిలోమీటర్లు మాత్రమే. ఇది మాత్రమే కాదు, భూమి చుట్టుకొలతను ఉపయోగించి, భాస్కర్ అక్షాంశం ఆధారంగా రెండు నగరాల మధ్య ఉత్తర-దక్షిణ దూరాన్ని కనుగొనే కచ్చితమైన పద్ధతిని చెప్పాడు, దీని ఆధారంగా యోజనం అనగా సుమారు 8 కిలోమీటర్లు (8.05945 కిమీ) అని చెప్పవచ్చు.
యోజనం అనేది భారతదేశంతో పాటు థాయ్‌లాండ్, మయన్మార్‌లలో ఉపయోగించే దూరపు పురాతన కొలత కూడా. అయితే, ఒక యోజన యొక్క కచ్చితమైన కొలత వివిధ వివరణలు, చారిత్రక మూలాల ఆధారంగా మారవచ్చు.
పురాతన భారతీయ గ్రంథాలలో, యోజన యొక్క కొలత ప్రమాణీకరించబడలేదు, గణనీయంగా మారవచ్చు. ఇది దాదాపు 3.5, 15 కిలోమీటర్ల (లేదా సుమారు 2.2 నుండి 9.3 మైళ్లు) మధ్య ఉంటుందని అంచనా వేయబడింది. అలాగే నాలుగు నుండి ఎనిమిది మైళ్ళవరకు వుండే దూరం అని కూడా ఉంది.[3] అయితే, ఈ అంచనాలు విశ్వవ్యాప్తంగా ఆమోదించబడలేదని, ప్రాంతీయ వైవిధ్యాలు లేదా నిర్దిష్ట గ్రంథాల ఆధారంగా విభిన్నంగా ఉన్నాయి.
అదేవిధంగా, థాయిలాండ్‌లో యోజన యొక్క కొలత మారవచ్చు. థాయ్ యోజన సుమారు 2 నుండి 5 కిలోమీటర్లు (లేదా దాదాపు 1.2 నుండి 3.1 మైళ్లు) ఉంటుందని నమ్ముతారు.
మయన్మార్‌లో (గతంలో బర్మా), యోజనను 8 కిలోమీటర్లు (సుమారు 5 మైళ్ళు) గా పరిగణిస్తారు.
ఈ కొలతలు చారిత్రక, సాంస్కృతిక సూచనలపై ఆధారపడి ఉన్నాయని, ఆధునిక ప్రమాణీకరించిన కొలతలతో కచ్చితంగా సమలేఖనం కాకపోవచ్చు.
ఇవి కూడా చూడండి
[మార్చు]మూలాలు
[మార్చు]- ↑ Richard Thompson (1997), "Planetary Diameters in the Surya-Siddhanta", Journal of Scientific Exploration, vol. 11, no. 2, pp. 193–200 [196]
- ↑ O'Connor, John J.; Robertson, Edmund F., "Aryabhata I", MacTutor History of Mathematics archive, University of St Andrews.
- ↑ https://xn--joc6a9di0b9hmd.xn--fpcrj9c3d/%E0%B0%A4%E0%B1%86%E0%B0%B2%E0%B1%81%E0%B0%97%E0%B1%81/%E0%B0%AA%E0%B0%A6%E0%B0%82/%E0%B0%AF%E0%B1%8B%E0%B0%9C%E0%B0%A8%E0%B0%82/