Zakonski status konoplje
Konoplja je u međunarodnim konvencijama proglašena opojnom drogom i u mnogim zemljama je zakonom zabranjena za uživanje.
Zabrana rekreativne upotrebe konoplje najčešće pogađa i njenu industrijsku i svaku drugu upotrebu. Glavni problem u zakonu je razlikovanje tipova konoplje koji poseduju psihoaktivna svojstva od tipova koji nemaju psihoaktivni sastojak THC. Uzgajivače konoplje direktno pogađa i obeshrabruje delovanje službi državne kontrole zasnovano na poistovećivanju indijske i industrijske konoplje. Preko 90% konoplje koje su 1990-ih američke državne agencije (ponajviše DEA) zaplenile i uništile, otpada na nekultivisanu (divlju) konoplju koja uglavnom ne poseduje psihoaktivne sastojke.[1] Tako u „ratu protiv droga“ uz primerke vrste koji su ciljani zbog psihoaktivnih sastojaka, kao "kolateralna žrtva" pada i industrijska konoplja.[1]
Prohibicionistički karakter regulacije njenog uzgoja, prerade i upotrebe na međunarodnoj razini tokom 20. veka u znatnoj mjeri je predstavljao ishod američkih pritisaka.[1] 1930-ih godine Američka hemijska korporacija DuPont je započela proizvodnju sintetičkih materijala (plastika, celofan, celuloid, metanol, najlon, teflon...) od nafte i uglja, nakon čega je lobirala da kroz Kongres prodje zakon kojim bi se uzgajanje marihuane teško oporezovalo.[2] Od 1934. do 1937. godine naručivani izmišljeni novinski članci protiv konoplje, za koju je tada uveden izraz "marihuana", iz meksičkog slenga, sa namerom da se zastraši javnost. Negativna medijska kampanja trajala je tri godine. U tom periodu su snimljeni i filmovi kao "Cigara ludila" (1936) "Marihuana - tajni ubica mladih", (1935) i "Marihuana: Djavolje seme" (1936). Konačno, 14. aprila 1937. godine u SAD je donet protektivni zakon o oporezivanju uzgajivača Canabis sative (pod imenom marihuana). Zakon je oporezivao stotinu dolara na jednu uncu konoplje i oporezivao bilo kakvu komercijalnu prodaju, što je konoplju brzo učinilo nekompetitivnom na tržištu.[2]
U Službenom listu SFRJ iz 1964. u potpunosti je objavljena "Uredba o ratifikaciji jedinstvene konvencije o opojnim drogama" u kojoj se pod izrazom "biljka kanabis" označava svaka biljka vrste "kanabis”, bez izuzetka.[3] Sedamdeset i tri države su potpisale dokument, kojim su konoplju, značajnu industrijsku sirovinu, pretvorili u nelegalnu drogu.
Uprkos zabrani, psihoaktivni varietet konoplje je početkom šezdesetih godina naglo počeo da se širi među američkom omladinom, a nakon toga i u drugim zemljama. Epidemija "pušenja trave” zahvatila je 1964. najpre univerzitet u Berkliju (Kalifornija), a zatim se proširila i na sve ostale univerzitete SAD-a. Već 1970. je bilo oko 30 miliona ljudi koji su povremeni ili stalni uživaoci kanabisa.[4]
Posle vremena prohibicije konoplje, koja je počela 1930-ih, od 1970-ih se u mnogim zemljama javlja trend dekriminalizacije konoplje. U celoj zapadnoj Evropi je konoplja faktički dekriminalizovana (negde zakonskom regulativom, negde tolerisanjem), osim u Francuskoj.
Prema istraživanju objavljenom marta 2013. godine, većina Amerikanaca (52 odsto) podržava legalizaciju marihuane, što je prva većinska podrška u poslednjih 40 godina anketiranja.[5]
Španija: Lična upotrebna i kućno uzgajanje konoplje je dekriminalizovano, a kupovina i prodaja ostaju krivično delo.
Holandija: Lična upotrebna i kućno uzgajanje konoplje je dekriminalizovano, a trava se prodaje u kofi šopovima.
|
- ↑ 1,0 1,1 1,2 Nikša Dubreta: Konoplja – sociološki aspekti uzgoja i upotrebe
- ↑ 2,0 2,1 Ivona Živković, KO SE BOJI MARIHUANE JOŠ?
- ↑ Službeni list SFRJ, Međunarodni ugovori i drugi sporazumi, broj 2 (strana 108), 1964.
- ↑ Ljubiša Grlić, Svijet halucinogenih droga, strana 133, Globus, Zagreb, 1989.
- ↑ Većina Amerikanaca za legalizaciju marihuane