Kraljevstvo Lombardija-Venecija
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Kraljevstvo Lombardija-Venecija formirano je nakon odluke Bečkog kongresa 9. jula 1815., u Sjevernoj Italiji kao dio Austrijskog carstva egzistiralo je sve do 1866 kad je pripojeno Kraljevini Italiji.
Bečki kongres je donio tu odluku o spajanju Lombardije (kojom su habsburgovci vladali od 16. vijeka, i Venecije nad kojom su habsburgovci vladali od 1797., nakon Mira u Campo Formiju sklopljenog sa Napoleonom. To je na neki način bila nagrada Austrijskom carstvu za sudjelovanje u napoleonskim ratovima i slamanje Napoleona.
Administrativno Kraljevstvo Lombardija-Venecija je bilo podjeljeno na dvije potpuno odvojene uprave; Lombardiju i Veneciju. Lombardija je bila sastavljena od slijedećih provincija; Milano, Como, Bergamo, Brescia, Pavia, Cremona, Mantova, Lodi-Cremona i Sondrio. Venecija je imala slijedeće provincije; Venecija, Verona, Padova, Vicenza, Treviso, Rovigo, Belluno i Udine.[1]
Kraljevstvom je vladala habsburgška dinastija, s prekidom od godinu i pol dana u razdoblju od marta 1848. do augusta 1849. godine. Prvi kralj Kraljevstva Lombardija-Venecija bio je austrijski car Franz I. koji je vladao od 1815. do svoje smrti 1835. Naslijedio ga je Ferdinand I., koji vladao do 1848. godine. Te je godine, 18. marta, u Milanu, izbila revolucija (Pet milanskih dana), pobunjenici su istjerali austrijski garnizon iz grada i proglasili ga 22. marta glavnim gradom Lombardijske privremene vlade (Governo Provvisorio della Lombardia). Slijedeći dan (23. mart) podignut je ustanak i u Veneciji, iz koje je također protjeran austrijski garnizon i formirana je Privremena vlada Venecije koja je proglasila nezavisnu Republiku svetog Marka.
Karlo Albert I, kralj Kraljevine Pijemonta i Sardinije, smatrao je da je došao trenutak ujedinjenja Italije i objavio rat Austrijskom carstvu. Austrijski maršal Josef Radetzky porazio ga je u bitci kod Custoze 24. jula 1848. godine i ponovno zauzeo Milano 6. augusta 1848. i tako ponovno vratio kontrolu nad cijelom Lombardijom. Stari ali energični Radetzky uspio je i drugi put pobijediti vojsku Pijemonta i Sardinije u bitci kod Novare 23. marta 1849. godine, nakon tog je i Venecija ponovo pala u austrijske ruke 24. augusta 1849. i tako je ponovno obnovljeno Kraljevstvo Lombardija-Venecija.
Novi kralj bio je tada mladi car Franjo Josip I koji je vladao od 1849. sve do 1866. godine, kad je Kraljevina Italija anektirala Veneciju kao posljednji ostatak Kraljevstva Lombardija-Venecija nakon Austro-pruskog rata i potpisivanja Praškog mira 23. jula 1866.[1] Lombardiju je Italija anektirala još 1859., nakon Drugog rata za nezavisnost Italije i potpisivanja mira iz Züricha 11. novembra 1859.
Mlađi brat Franje Josipa I Nadvojvoda Maksimilijan, koji je kasnije postao meksički car, bio je potkralj Lombardije od 1857 do 1859.
| Ime | Vladavina | Bilješke |
|---|---|---|
| Franz I. | 1814-1835 | prije toga Vojvoda od Milana |
| Princ Heinrich XV zu Reuss-Plauen | 1814-1815 | Potkralj za Franje I |
| Grof Friedrich Heinrich von Bellegarde | 1815-1816 | Potkralj za Franje I |
| Nadvojvoda Anton Viktor Habsburg | 1816-1818 | Potkralj za Franje I |
| Nadvojvoda Rainer Josip Austrijski | 1818-1835 | Potkralj za Franje I |
| Ferdinand, car Austrije | 1835-1848 | sin Franje I |
| Nadvojvoda Rainer Josip Austrijski | 1835-1848 | Potkralj za Ferdinanda |
| Franjo Josip I | 1848-1859/1866 | nećak Ferdinanda |
| Grof Josef Radetzky | 1848-1857 | Potkralj za Franje Josipa I |
| Nadvojvoda Maksimilijan Meksički | 1857-1859 | Potkralj za Franje Josipa I |
- ↑ 1,0 1,1 Rosita Rindler Schjerve (2003) "Diglossia and Power: Language Policies and Practice in the 19th Century Habsburg Empire", ISBN 3-11-017653-X, pp. 199-200
