Gaziantep
Gaziantep
| |
---|---|
Pogled na bizantsku utvrdu u Gaziantepu | |
Koordinate: 37°04′N 37°23′E / 37.067°N 37.383°E | |
Država | Turska |
Regija | Jugoistočna Anadolija |
Provincija | Gaziantep |
Vlast | |
- Gradonačelnik | Fatma Şahin |
Površina | |
- Ukupna | 7 642 km² |
Visina | 850 |
Stanovništvo (2000.) | |
- Urbano područje | 853 513 |
- Područje utjecaja | 1 285 249 |
Vremenska zona | UTC+2 (UTC+3) |
Poštanski broj | 27x xx |
Pozivni broj | 342 i 343 |
Službena stranica www.Gaziantep.bel.tr/ | |
Karta | |
Gaziantep kog njegovi stanovnici zovu samo - Antep, je grad u jugoistočnoj Turskoj, administrativni centar Provincije Gaziantep, u regiji Jugoistočna Anadolija.
Sa svojih 853 513 stanovnika u užem centru (1 285 249 metropolski grad)[1] je šesti grad po veličini u Turskoj.
Gaziantep je smješten na strateški izuzetno važnom položaju, u neposrednoj blizini drevnih trgovačkih putova. Nedavna arheološka istraživanja kad su otkriveni ulomci keramike iz početka 4. milenij pne. - ukazuju na to da on jedan od najstarijih gradova na svijetu.[2]
Tokom srednjem vijeka grad je bio poznat pod imenom - Hamtap, važna utvrda na putu za Siriju. Turci Seldžuci zauzeli su Hamtap 1183.
Nakon njih grad je često prelazio u ruke različitih gospodara, - tako su se izmjenjivale turkmenske i arapske dinastije. Grad su zauzeli Mongoli i Timur dok konačno početkom 16. vijeka nisu zavladali Osmanlije i uljučili ga u svoje carstvo.[2]
Osmanlije su mu promijenili ime u Ajintab (Arapski: Aynṭāb: Dobar Izvor) i vladali njime sve do kraja Prvog svjetskog rata tad je 1919. okupiran od strane britanskih okupacionih snaga. Nakon njih grad je bio dio francuske okupacione zone sve do 1921. Upravo u tom razdoblju - Gaziantep je postao centar turskih nacionalista i otpora evropskim okupacijskim snagama.[2] Upravo zbog toga je prvi predsjednik Turske republike Kemal Ataturk preimenovao grad u novo ime - Gaziantep jer gazi na turskom znači prvak islama, nakon što je grad vraćen pod tursku upravu 1922.[2]
Gaziantep je grad orijentalnog šarma, pun dobro građenih kamenih kuća, bezistana i dobro popločenih (kaldrmom) ulica. Okolica je puna bujnih bašča, vinograda i maslinika.[2]
Najimpresivniji historijski spomenik Gaziantepa, su ostatci tvrđave na brdu iznad grada, koju je sagradio bizantski car Justinijan I. (vladao 527.-565.). U gradu ima velik broj džamija izgrađenih od 11. do 16. vijeka. Nekadašnja srednjovijekovna medresa preuređena je u arheološki muzej]], on je poznat po velikoj zbirci hetitskih pečata izrađenih u regiji.[2]
Kraj oko grada naseljen je još od antičkih vremena, pored grada u mjestu Doliche leže ostatci hrama Jupitera Dolikenusa, tu je stari asirski grad Kilis i neo hetitski arheološki lokalitet Samal.[2]
Grad leži na stjenovitim brdima, pored korita rijeke Sacirsuyu, pritoke Eufrata,[2] udaljen 185 km od Adane i oko 127 od Alepa u Siriji.
Gaziantep ima Mediteransku klimu sa primjesama Polupustinjske klime po Köppenovoj klasifikaciji klime - BSh, BSk, sa vrućim ljetima i hladnim snježnim zimama. Na Gaziantep prosječno padne na godinu oko 562.6 mm oborina.
Klimatološki medijani za Gaziantep | |||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Mjesec | jan-sij | feb-velj | mar-ožu | apr-tra | maj-svi | jun-lip | jul-srp | aug-kol | sep-ruj | okt-lis | nov-stu | dec-pro | godina |
Srednji maksimum (°C) | 8,0 | 9,6 | 14,3 | 19,9 | 25,7 | 31,5 | 35,6 | 35,6 | 31,4 | 21,6 | 15,9 | 11,2 | 20,21 |
Srednji minimum (°C) | −0,8 | 0,1 | 3,2 | 7,5 | 12,0 | 15,1 | 17,1 | 21,0 | 16,3 | 10,5 | 4,5 | 1,0 | 9,45 |
Precipitacija (mm) | 90,2 | 83,3 | 74,5 | 56,1 | 29,3 | 7,9 | 6,3 | 6,6 | 7,8 | 38,7 | 68,3 | 93,6 | 5626 |
Izvor: [3] |
Gaziantep je industrijski centar tog dijela Turske (tepisi, prehrambena industrija). Okolica je bogat poljoprivredni kraj, poznatog po vinima, halvama, baklavama, pekmezima, pistaciju, anisu, duhanu i stočarstvu.[2] Međunarodni Aerodrom Gaziantep Oğuzeli (IATA: GZT, ICAO: LTAJ), izgrađen 1976. leži udaljen 20 km od centra grada.
Pored grada nalazi se Univerzitet Gaziantep koji djeluje od 1973. na kom studira 27 000 studenata.
- ↑ „TURKEY: Census Population” (engleski). Citypopulationde. Pristupljeno 31. 05. 2012.
- ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 2,5 2,6 2,7 2,8 „Gaziantep-Van earthquake of 2011” (engleski). Encyclopædia Britannica Online. Pristupljeno 30. 05. 2012.
- ↑ „Weather Information for Gaziantep”. Turkish State Meteorological Service. Arhivirano iz originala na datum 2018-12-25. Pristupljeno 29. 05. 2012.