Berkovići
| Berkovići | |
|---|---|
|
| |
| Osnovni podaci | |
| Država |  Bosna i Hercegovina
|
| Entitet | Republika Srpska |
| Stanovništvo | |
| Stanovništvo ((1991)) | 159 |
| Geografija | |
| Koordinate | 43°07′00″N 18°04′00″E / 43.116667°N 18.066667°E |
  Berkovići Berkovići (Bosne i Hercegovine) | |
Koordinate: 43° 07′ 00" SGŠ, 18° 04′ 00" IGD
Berkovići su selo i sjedište opštine Berkovići.
Sama općina je prije rata u Bosni i Hercegovini bila dio općine Stolac. Središte općine je naselje Berkovići. Teritorijano pripada Republici Srpskoj
Susjedne opštine su : Nevesinje, Bileća, Ljubinje i Stolac. Samo naselje Berkovići je na obodu Dabarskog polja koje čini i najveći dio teritorije opštine. Projektom Gornji horizonti, proizašlim iz usvojenog osnovnog projekta iz 1976, predviđa se korištenje i voda Dabarskog polja na bazi višenamjenskog iskorištavanja voda kraških polja istočne Hercegovine, kao osnovnom resursu na ovom području.
Najveći vrh Parič je strateški pogodan za prenos telekomunikacijskih signala. Na klimu Berkovića utiče blizina mora, reljef, izloženost cirkulacijama vazduha, geološki sastav, tako da se mješaju sredozemna i umjereno-kontinentalna klima gdje su zime blage, a ljetne žege ublažava stalno strujanje vazduha. Za ove prostore su karakteristični vjetrovi bura i jugo.
U Potkomu se nalazi pećina Ratkovača. Pećina nije arheološki istražena sem jednog dijela od strane mještana. Ispitani dio (oko 2 km) je isprepletan podzemnim hodnicima, dvoranama, pećinskim jezerima koji su bogato ukrašeni pećinskim nakitom. Postoje indicije da je pećina bila naseljena u prošlosti ili je služila kao sklonište.
Neposredno pored pećine se nalazi vodopad rijeke Opačice visine preko 150 metara. Iznad naselja Hatelji u strmim liticama se nalazi tzv. Sunićka pećina dužine svega 300 metara. Na samoj granici sa opštinom Stolac, u Dolu, iz lomljenog krečnjaka izvire rijeka Bregava. Nadmorska visina vrela iznosi 120 metara. Za vrijeme maksimalnog vodostaja bojenjem vode u ponorima Fatničkog polja utvrđena je veza sa izvorima Trebišnjice i Bregave. Pored vrela Bregave nalazi se put Bileća-Berkovići-Stolac.
Berkovići sa svojom okolinom obiluju nizom značajnih kulturno-istorijskih spomenika. Čitavo područje je arheološki slabo istraženo.
Tumuli, koji potječu iz bronzanoga ili željeznoga doba govore o naseljenosti Ilira.
Ovo područje je pripadalo srednjovjekovnoj župi Dabar, koja je graničila sa župama Dubrava, Popovo, Žaba, Luka i Večerić. Župa Dabar se spominje u dubrovačkome spisu od 13. listopada 1285.
Na vrhu Straževica (1050 m) koji se uzdiže iznad Dabarskog polja, jedna od tri sestre po imenu Straževica izgradila je sebi crkvu o kojoj se do danas ispredaju zagonetne priče. Prema narodnom predanju na tom mjestu danas se nalaze ostaci temelja u kojima je zatrpano zlato. U mjestu Potkom nalaze se ostaci Crkve svetog Ilije koji potiču iz 14. ili 15. vijeka. Ktitori ove crkve su bili plemićka porodica Pićevići. Crkva je porušena poslije dolaska Turaka od 1480-1490. g. Sačuvani su samo temeljni zidovi do 55 cm visine. I crkva sv. Trojice na Gorici predstavlja svojevrstan kulturno-istorijski spomenik. Postoje još crkve na Poplatu, Trusini i u Ljutom Dolu.
Kod Berkovića se nalazi stari grad Koštun (od lat. Kostrum-logor), koji datira iz ranog srednjeg vijeka, građen je najkasnije u 10. vijeku. Grad je imao 6 kula i okolo okomiti zid koji je još uočljiv. U opštini se takođe nalaze nekropole stećaka. Neke od većih se nalaze u Dabrici (Crkvine), Hateljima, Predolju, Potkomu, Ljubljanici, Dolu, Koritniku, Bračićima, Blacama, Ljutom Dolu, Suzini. Na Poplatu se nalaze ostaci rimskog puta.
U samom centru Berkovića nalazi se spomenik palim borcima iz Narodnooslobodilačke borbe 1941-1945 i spomen-biste narodnih heroja Save Belovića i Danila Soldatića.
| Berkovići | ||||||
| godina popisa | 1991. | 1981. | 1971. | |||
| Srbi | 155 | |||||
| Muslimani | 4 | |||||
| Hrvati | 0 | |||||
| Jugosloveni | 0 | |||||
| ostali | 0 | |||||
| style="background: bgcolor="#F5DEB3" | Ukupno | 159 | ||||
- Dimitrije Mitrinović, srpski avangardni kritičar, teoretičar, filozof, esejist, pjesnik, prevodilac i otac ujedinjene Evrope.
- Aleksandra Samardžić, poznata sportistkinja i džudistkinja
- Savo Belović, narodni heroj
- Danilo Soldatić, narodni heroj
- Gordan Mihić, srpski scenarista i dramski pisac
|
- Knjiga: "Nacionalni sastav stanovništva - Rezultati za Republiku po opštinama i naseljenim mjestima 1991.", statistički bilten br. 234, Izdanje Državnog zavoda za statistiku Republike Bosne i Hercegovine, Sarajevo.
- internet - izvor, "Popis po mjesnim zajednicama" - http://www.fzs.ba/Podaci/nacion%20po%20mjesnim.pdf Arhivirano 2016-02-26 na Wayback Machine-u
