یوہانس کپلر
| یوہانس کپلر | |
| |
| جمیا: | 27 دسمبر 1571، بادنورتمبرگ، جرمنی |
| مریا : | 15 نومبر 1630، ریگنزبرگ، جرمنی |
| گن: | فلاسفی، فلکیات تے میتھمیٹکس |
| دسخط: | 
|
یوہانس کپلر ( 27 دسمبر 1571 - 15 نومبر 1630) اک جرمن ریاضی گرو تے تارہ گرو سی۔ او کپلر پاندھی حرکت دے قنون دین باجوں مشہور سی۔ ایہناں قنوناں نے بعد اچ آئیزک نیوٹن دی کائناتی کھچ دی تھیوری دی نیو رکھی۔
کپلر، گراز آسٹریا وچ میتھمیٹکس دااستاد سی۔ اوہنے اک تارہ گرو ٹائیکو براہے نال وی کم کیتا، تے شہنشاہ روڈولف 2 دے ویلے چ مقدس رومی سلطنت دا شاہی میتھمیٹکس گرو بن گیا۔او لنز وچ وی میتھمیٹکس دا استاد ریا۔ ایس توں علاوہ اوہنے آپٹکس اچ وی کم کیتا تے اک انعطافی دورویکھی بنائی۔ اوہنے گلیلیو گلیلی دی کھوجاں بارے وی جانکاری دتی۔
اوہدے ویلے چ تارہ پڑھت تے فزکس چ فاصلہ سی۔ کپلر نے دسیا کہ تارہ پڑھت اصل اچ میتھمیٹکل فزکس دا ای اک انگ اے۔
جم پل
[سودھو]یوہانس کپلر 27 دسمبر 1571 نوں جرمنی دے صوبے بادنورتمبرگ دے شہر "ازاد ایمپیریل شہر" وچ جمیا. کپلر دا دادا سیبالڈ کپلر علاقے دا میئر سی۔ کپلر دا باپ ہینرک کپلر فوج وچ سی، تے کنبے نوں چھڈ گیا سی جدوں کپلر پنج وریاں دا سی۔ کپلر دی ماں کیتھرینا گلڈیمان جڑی بوٹیاں آلی حکیم سی۔
کپلر نوں بچپن توں ای تارہ پڑھت دا شوق سی۔ او چھے وریاں دا سی جدوں اوہنے "1577 دا وڈا دم دار ستارہ" ویکھیا۔ نو وریاں دی عمر چ اوہنے 1580 دا چن گرہن ویکھیا۔
گرامر سکول، لاطینی سکول، تے ہائی سکول دی پڑھائی پوری کرن توں بعد، 1589 وچ کپلر نے ٹوبنگن یونیورسٹی وچ داخلہ لیا۔ اوتھے اوہنے وٹس ملر توں فلاسفی پڑھی تے جیکب ہیربرینڈ توں دینیات سکھی۔ اوہنے اپنے آپ نو اک ودیا میتھمیٹکس گرو ثابت کیتا تے اپنے آپ نوں اک ماہر جنم پتر ثابت کیتا۔ اوہنے پاندھی حرکت بارے "وچکار زمینی ماڈل" تے "کاپریکن وچکار سورجی ماڈل" نوں پڑھیا تے "کاپریکن وچکار سورجی ماڈل" نوں صحیح منیا کہ سورج ای کائنات دا مرکز اے۔ 1594 چ، 23 وریاں دی عمر چ او گراز سکول وچ میتھمیٹکس تے تارہ پڑھت دا استاد لگ گیا۔
1597 وچ کپلر نے باربرا ملر نال ویاہ کیتا۔ اوہدے نال اک تعی تے دو پتر ہوئے۔
تارہ پڑھت چ کم
[سودھو]گراز (1594-1600)
کپلر نے اپنا پہلاں تارہ پڑھتی کم "مسٹیریم کاسمو گرافیکم" (سورجی پربندھ دی بجھارت) لکھیا جیہڑا "کاپریکن وچکار سورجی ماڈل" دے حق چ سی۔ گراز وچ پڑھان ویلے کپلر نوں انوکھی سوچ آئی تے اوہنے 19 جولائی 1595 نوں مشتری تے زحل دی اکو جئی اسمانی کھڑی لیک باجوں اک ماڈل سوچیا کہ اے پاندھی سورج دے آلے دوالے کائنات اچ اک خاص جیومیٹری نال پولیگان راستے تے پھردے نے۔ اوہنے بہت سارے ٹھوس ماڈل بنا کے ثابت کرن دی کوشش کیتی۔
اپنے استاد مائکل میسٹلن دی مدد نال اوہنے ٹوبنگن یونیورسٹی توں اپنا کم چھاپن دی اجازت لئی۔ 1596 اچ "سورجی پربندھ دی بجھارت" دی پہلی چھپائی ہوئی۔ کپلر نے کافی نا کمایا۔ 1621 اچ ایس پستک دی دوجی چھپائی ہوئی۔
بجھارت دی چھپائی نال تے گراز دے استاداں باجوں کپلر نے اپنے کم نون اگے ودھایا تے چار ہور پستکاں لکھیاں۔ اک پستک کائنات دے ساکن وکھالاں (سورج تے کھڑے تارے) لئی لکھی، دوجی پستک پاندھی تے اوہناں دئ حرکت بارے، تیجی پستک پاندھی تے زمین دے طنعی وکھالے بارے تے چوتھے پستک زمین تے اناں اسمانی وکھالاں دے اثر بارے لکھی۔
پراگ (1600-1612)- ٹائیکو براہے نال کم
4 فروری 1600 وچ کپلر دی ملاقات ٹائیکو براہے تے اوہدے ساتھیاں فرانز ٹینگنیگل تے لوگنومونٹینس نال ہوئی اوس تھان تے جتھے براہے دی "خلائی غور ویکھی تھاں" بن رئی سی۔ اوتھے کپلر نے براہے نوں مریخ تے کھوج کردے ویکھیا۔ براہے ،کپلر دی سوچاں توں بہت متاثر ہویا۔
تریخی تے ثقافتی ورثہ
[سودھو]کپلر نوں تارہ پڑھت توں علاوہ فلاسفی ناجوں وی یاد رکھیا جاندا اے.
کپلر تے نا تے اعزاز
[سودھو]
- تارہ پڑھتی حساب لئی کپلر دے پاندھی حرکت دے قنون
- کپلر مشن: 6 مارچ 2009 نوں ناسا ولوں بنایازمین جئے پاندھی لبن لئی، اک خلائی فوٹو میٹر۔
- نیوزی لینڈ وچ کپلر پہاڑیاں تے کپلر راستے
- چن تے "کپلر ٹکری سوراخ"
- لنز وچ یوہانس کپلر یونیورسٹی
ہور ویکھو
[سودھو] |
وکیمیڈیا کامنز چ مورتاں: یوہانس کپلر |