Kick-boxing

	Vos an lenga piemontèisa
	Për amprende a dovré 'l sistema dle parlà locaj ch'a varda sì.

La Kick-boxing o kick-bòcs a l'é në spòrt ëd combatiment derivà da l'union dël karate giaponèis con la bòcs ossidental, visadì che a combin-a técniche ëd càuss caraterìstiche dj'art marsiaj orientaj con ij pugn tìpich dlë spòrt ossidental.

La paròla kick-boxing a l'é motobin genérica, soens impropriaman atribuìa mach al contat pien; nopà a-i son dë specialità diferente ëd cost ëspòrt:

bòcs american-a o karate a contat pien - a son consentì pugn e càuss al tronch e a la testa (cupiss comprèis), braje longhe. J'arprèise a son sensa antërussion e a l'é admetùa la vitòria për fòra combatiment dl'aversari. Parèj dla bòcs a l'é combatùa ansima a 'n ring.
contat leger - coma ël contat pien, mach ch'as combat pa ansima a 'n ring, ma ansima a un quadrà (tatami) e ël fòra combatiment a l'é pa consentì, pen-a dësqualìfica.
semi contat - coma ël contat leger, ma apress minca pont mnà a segn, l'àrbiter a fërma ël combatiment.
bòcs fransèisa o savate - consentì pugn a la part superior dël còrp e càuss a le gambe, tronch e moro, gavà coj ëd ponta. As buta un tòni complet, ciamà académich e dle scarpëtte da combatiment.
kick-boxing cinèisa o sanda - consentì pugn e càuss a gambe, tronch e moro e projession ëd lòta. Brajëtte curte, pé patanù.
shoot-boxing - consentì pugn e càuss a gambe, tronch e moro. Projession ëd lòta përmetùe e a tèra ël combatiment a va anans sensa colp ma mach con técniche ëd lòta, strangolament o imobilisassion. Brajëtte curte e pé patanù.
bòcs tailandèisa o muay thai - consentì pugn, càuss, colp ëd ginoj, gomità a gambe, tronch e moro. As peul gropesse e combate an tnisend-se an pé ("clinch") ma as peulo pa fé dle técniche ëd lòta. Brajëtte curte e pé patanù.
bòcs birman-a - an realtà as combat mach an Birmania, e a l'é parèj dla bòcs tailandèisa ma a man patanùe.
kick-boxing russa o Sambo contact - art marsial soviética che a comprend le técniche ëd lòta e judo an dzorpì dij pugn ansima a minca part dël còrp e ij colp ëd gamba. Ij competidor a pòrto na giaca ëd tèila gorëgna denominà samboji, sentura, brajëtte curte e dle vire ginojere, caschet protetiv e scarpëtte. Coma për ël sanda cinèis, a valo tuti ij colp ësportiv.
forma musical - a consist ant ël dovré técniche e coreografìe a temp ëd mùsica; a-i son le specialità a còrp lìber, e cole con j'arme.
àero kick-boxing - ginàstica aeròbica portà a temp ëd mùsica, antërvalà da 'd técniche ëd kick-boxing.

Stòria

La parola kick-boxing a l'é stàita anventà an Giapon ant j'agn 1980. An col perìod j'ùniche forme ëd combatiment a contat a j'ero ël karate a contat pien, la bòcs tailandèisa, ël Sambo russ e ël sanda cinèis. Ij promoter giaponèis, s-ciairand ël sucess dle competission ëd bòcs tailandèisa, a l'han decidù d'eliminé ij colp ëd ghëmmo, ginoj e le prèise. A l'é restà në spòrt ëd combatiment ant ël qual j'atleta a deuvro pugn e càuss a le gambe, al tronch e al moro. As deuvro le brajtëte curte coma ant la bòcs e ant la bòcs tailandèisa. Parèj a l'é naje la kick-boxing giaponèisa, peui abrevià an kick-boxing.

J'american prima a l'avìo ancaminà a fé 'd gare ëd kung fu e ëd karate a contat pien; arnomà precursor j'atleta e ator Bruce Lee e Chuck Norris. A l'han gionzù donca le técniche ëd bòcs a cole ëd karate e kung fu, e a l'é naje ël Full Contact Karate. Campion a son ëstait Bill Wallace e Joe Lewis, anserì ant la Hall of Fame dj'art marsiaj merican-e. Da ambelessì a l'é sautà fòra la confusion dij nom e djë stij, përchè an duvrand ëdcò ant ël Full Contact Karate ij pugn e càuss, a l'han ciamà ëdcò cola kick-boxing (kick-boxing merican-a).

Ancheuj a son prevëdùe quatr specialità:

Contat leger, ch'a preved në scambi ëd colp a impat limità con l'obietiv ëd toché ël pì possìbil l'aversari.
Semi contat ch'a preved lë scambi lest ëd colp e anté che a vagna chi a colpiss për prim l'aversari, ij combatiment a jë smijo motobin a le gare ëd karate, l'andi a facìlita ij colp d'ancontr.
Contat pien "impat pien": ij colp a son portà a fond e sò but prinsipal a l'é l'arserca dël fòra combatiment, a son obligatòrie le protession për testa e gambe.
Combatiment a càuss bass a impat pien, ch'a preved ëdcò ij càuss bass sota al bacin.

An Giapon a l'é stàit peui creà un torneo ciamà K-1, andoa K a sta për karate, kempo e kick-boxing. An cost torneo le régole a son cole dla kick-boxing, ma a son vàlid ëdcò ij colp ëd ginoj ma sensa prèisa. Ël but a l'era campé an sl'istess ring atleta d'art marsiaj diferente, con un regolament ësportiv ch'a-j përmetìa ëd confrontesse. A rason dle borse bin riche e dl'entusiasm ëstragròss dij giaponèis për costi avenimenti, ël K 1 (nòm coret K 1 GRAND PRIX) a l'é dventà ël pì amportant torneo al mond, anté ch'ij mej atleta as confronto a Tokyo për la final. Ël regolament dël torneo a l'é ciamà K-1 Style, e a l'é a soa vira na forma ëd kick-boxing.

Técniche

Coma già acenà, la kick-bòcs a preved l'usage ëd técniche sia ëd pugn che ëd càuss. Le prinsipaj a son riportà sì-sota:

Técniche ëd pugn

Le técniche ëd pugn dovrà ant la kick-bòcs a son sostansialman j'istesse dla bòcs clàssica: diret, gancio, montant e combinassion dij tre:

diret: colp tirà an ëstendend dël tut ël brass anans, për colpì ël moro o ël bust dl'aversari. A l'é un pugn fondamental, e a l'é mnà an sfrutand la torsion dla gamba d'apogg, dla schin-a e dle spale
gancio: pugn tirà an mantnend ël brass piegà, a ciò rampin, an girand la spala
montant: colp tirà dal bass vers l'àut, a sërché ëd sòlit ël menton dl'aversari, bele ch'a peul esse dirigiù ëdcò al bust o a la pansa.

Diret
Gancio
Montant

Técniche ëd càuss

A esisto vàire técniche ëd càuss ant la kick-bòcs; ëd coste, cheidun-e a son considerà fondamentaj, d'àutre a son ëd variante o técniche speciaj ch'a peulo esse dovrà an combatiment. Comsëssìa, le técniche fondamentaj ëd gamba dovrà ant la kick-boxing a coato ël càuss frontal, ël càuss lateral e ij càuss sircolar:

càuss frontal: tirà an portand la gamba al pet e peui stendendla anans, për dé 'd colp con la pianta dël pé, ël talon o, da ràir, la ponta
càuss lateral: parèj dël càuss frontal ma tirà da posission lateral, an girand la gamba d'apogg ëd 45° e an dasend ëd colp con l'àutra an dovrand la pianta o ël talon
càuss sircolar o rotant: tirà an bogiand la gamba con na trajetòria -an efet- circolar, colpend con la tibia o con ël còl dël pé. A l'é realisà an tordend tut ël còrp, a partì dal pé d'apògg che, ant l'esecussion, a vira ëd 45° anans ant la diression dël moviment. A peul esse diret a le gambe dl'aversari, e as parla an cost cas ëd càuss bass (low kick), al fianch (càuss mesan o middle kick) o, për finì, al moro (càuss àut o high kick)

D'àutre tipologìe ëd càuss a coato, antra j'àutri, ël càuss chërsent (crescent kick), andoa la gamba a fa un moviment lateral assendent a dé 'd colp ël moro, o ël càuss robatant (axe kick), ant ël qual ël moviment a l'é opòst a col dël crescent kick e ël pé a robata da l'àut vers ël bass e lateralman, dovrà ëd sòlit për durbì la vardia aversaria.

Càuss frontal
Càuss lateral (ant la plancia an ancontr)
Càuss semi sircolar
Càuss sircolar

Associassion

Parèj dla bòcs, la kick-boxing a l'é caraterisà da na caterva d'associassion dont gnun-a a l'ha la preminensa ansima a j'àutre.