przeżyć

przeżyć (język polski)

wymowa:

​, IPA: [ˈpʃɛʒɨt͡ɕ], AS: [pšežyć], zjawiska fonetyczne: utr. dźw.

znaczenia:

czasownik dokonany (ndk. przeżywać)

(1.1) pozostać przy życiu

(1.2) doświadczyć czegoś

(1.3) żyć dłużej od kogoś

odmiana:

(1.1-2) koniugacja Xa

 

forma		liczba pojedyncza			liczba mnoga
		1. os.	2. os.	3. os.	1. os.	2. os.	3. os.
bezokolicznik		przeżyć
czas przyszły prosty		przeżyję	przeżyjesz	przeżyje	przeżyjemy	przeżyjecie	przeżyją
czas przeszły	m	przeżyłem	przeżyłeś	przeżył	przeżyliśmy	przeżyliście	przeżyli
	ż	przeżyłam	przeżyłaś	przeżyła	przeżyłyśmy	przeżyłyście	przeżyły
	n	przeżyłom	przeżyłoś	przeżyło
tryb rozkazujący		niech przeżyję	przeżyj	niech przeżyje	przeżyjmy	przeżyjcie	niech przeżyją
pozostałe formy czas zaprzeszły m przeżyłem był przeżyłeś był przeżył był przeżyliśmy byli przeżyliście byli przeżyli byli ż przeżyłam była przeżyłaś była przeżyła była przeżyłyśmy były przeżyłyście były przeżyły były n przeżyłom było przeżyłoś było przeżyło było forma bezosobowa czasu przeszłego przeżyto tryb przypuszczający m przeżyłbym, byłbym przeżył przeżyłbyś, byłbyś przeżył przeżyłby, byłby przeżył przeżylibyśmy, bylibyśmy przeżyli przeżylibyście, bylibyście przeżyli przeżyliby, byliby przeżyli ż przeżyłabym, byłabym przeżyła przeżyłabyś, byłabyś przeżyła przeżyłaby, byłaby przeżyła przeżyłybyśmy, byłybyśmy przeżyły przeżyłybyście, byłybyście przeżyły przeżyłyby, byłyby przeżyły n przeżyłobym, byłobym przeżyło przeżyłobyś, byłobyś przeżyło przeżyłoby, byłoby przeżyło imiesłów przymiotnikowy przeszły m przeżyty, nieprzeżyty przeżyci, nieprzeżyci ż przeżyta, nieprzeżyta przeżyte, nieprzeżyte n przeżyte, nieprzeżyte imiesłów przysłówkowy uprzedni przeżywszy rzeczownik odczasownikowy przeżycie, nieprzeżycie

przykłady:

(1.1) - A skąd ty wiesz, że przeżyjesz jeszcze trzy dni, jeśli nam nie wskażesz Wolfa?

(1.2) Tuż przed imprezą Iwonka przeżyła ogromny kryzys odzieżowy – dosłownie nie miała co na siebie włożyć!

składnia:

kolokacje:

(1.1) przeżyć katastrofę / wojnę / wypadek / zawał serca

(1.2) przeżyć miłe chwile / wielką miłość

synonimy:

(1.1) przetrwać, reg. śl. obstoć

(1.2) doświadczyć, zaznać

antonimy:

hiperonimy:

hiponimy:

(1.1) nie zginąć, nie umrzeć, nie zostać zgładzonym / zamordowanym, ujść z życiem

holonimy:

meronimy:

wyrazy pokrewne:

rzecz. przeżywanie n, przeżycie n, przeżytek m, życie n

czas. przeżywać ndk., żyć

przym. przeżyty, żywy, życiowy

przysł. życiowo

związki frazeologiczne:

etymologia:

pol. prze- + żyć < prasł. *prěžiti < prasł. *prě- + *žiti < prasł. *per- + *žiti

uwagi:

tłumaczenia:

• angielski: (1.1) survive; (1.2) experience
• duński: (1.1) overleve; (1.2) opleve; (1.3) overleve
• francuski: (1.1) survivre; (1.2) vivre, expérimenter
• hiszpański: (1.1) sobrevivir; (1.2) vivir, experimentar
• niderlandzki: (1.1) overleven; (1.2) beleven
• niemiecki: (1.1) überleben; (1.2) verleben, erleben
• norweski (bokmål): (1.1) overleve; (1.2) oppleve
• norweski (nynorsk): (1.1) overleve, overleva; (1.2) oppleve, oppleva
• nowogrecki: (1.1) επιβιώνω, επιζώ; (1.2) βιώνω, ζω
• polski język migowy:
  (w zapisie SignWriting)

  (1.1-2)
• rosyjski: (1.1) пережить, прожить; (1.2) пережить
• rumuński: (1.1) trăi
• tuvalu: (1.1) hao
• ukraiński: (1.1) пережити, прожити; (1.2) пережити
• wilamowski: (1.1) yjwerława, əjverłāva, ejwerłaowa; (1.2) fyrława

źródła: