Wojna japońsko-koreańska
Wojna japońsko-koreańska – wojna toczona pod koniec XVI wieku pomiędzy koreańskim królestwem Joseon, wspieranym przez chińską dynastię Ming, a Japonią rządzoną przez Hideyoshiego Toyotomiego; znana też jako wojna Imjin (kor. 임진왜란, Imjin waeran). Inwazja na Koreę miała być pierwszym krokiem w podboju Chin i wschodniej Azji przez Japonię[3].
Przebieg
[edytuj | edytuj kod]Hideyoshi – dowódca wojskowy i faktyczny władca Japonii (chociaż nie był ani członkiem rodziny cesarskiej, ani siogunem), po spacyfikowaniu kraju i pokonaniu wszystkich wrogów wewnętrznych, dążył do utworzenia japońskiego imperium w Azji. Podbój Korei miał być pierwszym krokiem do wojny z Chinami[3][4].
Wojna zaczęła się od ataku 200-tysięcznych japońskich wojsk na portowe miasto Pusan, co nastąpiło 13 kwietnia[5] lub 25 maja[4] 1592 roku. Początkowo najeźdźcy odnosili znaczne sukcesy na lądzie, zdobywając kolejno Pusan, Seul (16 czerwca[4]) i Pjongjang. Król Sŏnjo uciekł ze stolicy i zwrócił się o pomoc do Chin[3].
Inwazja została zatrzymana dzięki działaniom admirała Yi Sun-sina, któremu udało się kilkukrotnie zniszczyć japońską flotę. Ponadto na obszarach okupowanych Koreańczycy zorganizowali ludowe oddziały partyzanckie Ŭibyŏng[4]. Wobec znacznych strat we flocie Japończyków zawodziła łączność z krajem macierzystym. Ponadto, w roku 1593 z odsieczą Korei przybyły wojska chińskiej dynastii Ming (cesarz chiński uważał Koreę za swoją strefę wpływów). W bitwie pod Pjongjangiem, 6–8 lutego 1593, wojska chińsko-koreańskie pokonały Japończyków i zaczęły ich stopniowo wypierać z Półwyspu[3].
Już późną wiosną 1593 roku podjęto negocjacje, ale zuchwałe żądania Toyotomiego (między innymi oddanie cesarskiej córki za żonę) uniemożliwiły trwałe porozumienie. Mimo to trwał rozejm: Chińczycy wycofali większość swych armii z Korei, a Japończycy utrzymywali się wówczas tylko w niewielkiej części południowej Korei. Po nieudanych pertraktacjach wojna została wznowiona w 1597 roku. Dopiero całkowita klęska Japonii na morzu w bitwach pod Myŏngyang i Noryang sprawiła, że wojska japońskie zostały zmuszone do opuszczenia Korei w 1598 roku. Admirał Yi Sun-sin zginął w ostatniej zwycięskiej bitwie.
Śmierć Hideyoshiego w tymże 1598 roku i wybuch kolejnej wojny domowej w Japonii zakończyły dążenia Japończyków do panowania nad Koreą. Następnej inwazji na Koreę Japonia (tym razem z powodzeniem) dokonała dopiero w XIX wieku, w czasie wojny chińsko-japońskiej 1894–1895.
Znaczenie
[edytuj | edytuj kod]W czasie inwazji wojska japońskie popełniały liczne mordy, gwałty i grabieże[3]. Japończycy odcinali zabitym Koreańczykom uszy, jako trofea, za które byli nagradzani. Część z tych trofeów (38 tysięcy zapeklowanych uszu) wysłano do Kioto, gdzie złożono je i usypano nad nimi kopiec zwany Mimizuka (Wzgórze Uszu)[6].
Do sukcesu Koreańczyków przyczyniło się wykorzystanie okrętów kŏbuksŏn, znanych także jako „żółwie łodzie”. Były to silnie uzbrojone okręty z pancerzem w kształcie przypominającym skorupę żółwia. W konflikcie tym zastosowano także broń palną – muszkiety zakupione od holenderskich i portugalskich kupców[5].
Wojna wpłynęła na ukształtowanie się świadomości narodowej Koreańczyków, a także potwierdziła polityczne i kulturowe związki Korei z Chinami[4].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Lee 1997 ↓, s. 108.
- ↑ Turnbull 2002 ↓, s. 227.
- ↑ a b c d e Zbigniew Wójcik, Historia powszechna XVI–XVII wieku, wyd. czwarte, Warszawa: PWN, 1991, s. 87, ISBN 83-01-08912-1.
- ↑ a b c d e Асмолов 2008 ↓.
- ↑ a b Ли 1953 ↓, s. 12.
- ↑ Jolanta Tubielewicz, Historia Japonii, Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, 1984, ISBN 83-04-01486-6, OCLC 42296983 [dostęp 2019-10-09].
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Iain Dickie, Martin J. Dougherty, Phyllis G. Jestice, Christen Jörgensen, Rob S. Rice: Fighting Techniques of Naval Warfare 1190 BC − Present. New York: Metro Books, 2009. ISBN 978-1-4351-4533-7.
- Joanna Rurarz: Historia Korei. Warszawa: Wydawnictwo Akademickie Dialog, 2005, s. 286–289. ISBN 83-89899-28-0.
- Zygmunt Ryniewicz: Bitwy świata: Leksykon. Warszawa: Almapress, 1995. ISBN 83-214-1046-4.
- К.В. Асмолов, Имчжи́нская война́ 1592–98, [w:] Большая российская энциклопедия, t. 11, Москва 2008, s. 169 [dostęp 2023-01-09] (ros.).
- Ли Чен ВонЧ.В., Имдинская отечественная война 1592–98, Сон Дин ФаД.Ф. (tłum.), 1953 [dostęp 2023-01-09] (ros.).