Waterboarding
Waterboarding – tortura polegająca na wywołaniu wrażenia tonięcia i duszenia się u ofiary. Jest ona zabroniona przez prawo międzynarodowe[1].
Skrępowanego więźnia przywiązuje się do ławki przechylonej pod kątem 10–20 stopni. Jego głowę umieszcza się poniżej poziomu stóp, twarz przykrywa się celofanem, mokrą lub suchą szmatą, a następnie polewa się wodą. Więzień zaczyna się dławić i kopać. Poddany tej torturze odnosi wrażenie, że tonie i dusi się[2]. Utonięcie nie następuje dlatego, że dzięki przechylonej sylwetce woda nie spływa do płuc, pozostając cały czas w gardle, ustach i zatokach.
W zależności od sprawności przesłuchujących więzień wytrzymuje od kilku do kilkunastu sekund. U ofiar tego rodzaju tortur mogą występować zaburzenia psychiczne. Wiele osób po takim przeżyciu ma np. lęk przed prysznicem.
Wykorzystywanie waterboardingu
[edytuj | edytuj kod]Tortury takie miały miejsce w tajnych więzieniach CIA rozsianych na całym świecie[3][4], przy przesłuchiwaniu osób podejrzanych o terroryzm lub przynależność do Al-Ka’idy. Sprawę tę ujawniła amerykańska sieć telewizyjna ABC, wywołując tym samym skandal w USA. Prasa oskarżała prezydenta George’a W. Busha o przyzwolenie na używanie tej brutalnej metody w walce z terroryzmem[5]. Atmosferę podgrzała wypowiedź wiceprezydenta USA Dicka Cheneya, w której stwierdził, że „nie wierzy, aby maczanie w wodzie mogło być formą tortury”.
Waterboarding ma w Stanach Zjednoczonych długą historię, jednak niektóre przypadki stosowania tej metody były przykładnie karane. W czasie wojny amerykańsko-hiszpańskiej, pod koniec XIX wieku, sąd w Stanach Zjednoczonych skazał żołnierza stosującego tę torturę na 10 lat ciężkich robót[2]. W 1968 r. w Wietnamie inny żołnierz został w ciągu miesiąca od ujawnienia jego udziału w waterboardingu osądzony przez sąd wojskowy i wydalony z armii. Amerykańscy generałowie biorący udział w wojnie uznawali waterboarding za nielegalny w obliczu prawa Stanów Zjednoczonych[2]. George W. Bush wyjawił, że osobiście rozkazał stosowanie tej tortury wobec trzech podejrzanych[6]. Za stosowanie odgórnie inspirowanych tortur skazano żołnierzy armii, której był naczelnym dowódcą.
Opinie na temat waterboardingu
[edytuj | edytuj kod]Amerykański dziennikarz radiowy Mancow Muller, który kwestionował waterboarding jako torturę, zaliczając ją do zaawansowanych form przesłuchań, postanowił sprawdzić jej działanie. Podczas swojej audycji radiowej z 22 maja 2009 roku poddał się waterboardingowi, wytrzymując kilka sekund. Po doświadczeniu opisał tę metodę jako „prawdziwą torturę”. Przebieg doświadczenia został sfilmowany i opublikowany[7]. Dziennikarz i pisarz Christopher Hitchens również poddał się waterboardingowi i stwierdził, że denerwuje go teraz, kiedy czyta lub słyszy, że waterboarding symuluje topienie, według niego nie symuluje, lecz rzeczywiście jest się powoli topionym[8].
Obecność w kulturze masowej
[edytuj | edytuj kod]- Tortura ta została zaprezentowana w amerykańskim serialu Prison Break (w odcinku 9. trzeciej serii „Boxed In”). Panamski generał w ten sposób torturował Gretchen Morgan (graną przez Jodi Lyn O’Keefe), chcąc wymusić na niej przyznanie się do zarzutów wysuwanych przez głównego bohatera Michaela Scofielda.
- W telewizyjnym filmie Krwawy ring (Ring of Death, 2008) w ten sposób (jak i szereg innych) torturowany jest główny bohater, Burke Wyatt (grany przez Johnny’ego Messnera).
- W 20. odcinku 2. sezonu serialu Chuck pułkownik John Casey wspomina o tej metodzie „Odkąd nowa administracja zakazała nam Waterboardingu, agenci nie chcą gadać”.
- W drugim sezonie serialu Lie to me pojawia się ten rodzaj tortury (odcinek 11). Torturowana jest młoda dziewczyna.
- Wzmiankę na ten temat można również usłyszeć w piosence Paris Hilton, mającej na celu zabawny odwet za wybory prezydenckie w USA (śpiewa między innymi: „waterboarding is a torture...”).
- W filmie Jerzego Skolimowskiego Essential Killing również można ujrzeć tę metodę tortur.
- Stephen King wspomina waterboarding w powieści Pod kopułą – Dale Barbara, aresztowany pod zarzutem domniemanego czterokrotnego morderstwa jest wypytywany o stosowanie tej metody w Iraku przez Jamesa Renniego.
- Waterboarding został wykorzystany w teledysku Botox grupy My Riot, w trakcie której aktor Jarosław Boberek torturuje tą metodą lidera zespołu Glacę, oraz w teledysku Asylum zespołu Disturbed.
- Waterboarding został również przedstawiony w jednym z filmów z Denzelem Washingtonem (w filmie Tobin Frost) Safe House, kiedy to on sam zostaje poddany tej formie tortur przez ekipę specjalną CIA.
- Metoda waterboardingu została także przedstawiona w filmie Wróg nr 1 (ang. Zero Dark Thirty) podczas sceny, gdzie agenci CIA przesłuchują wspólnika Osamy bin Ladena w celu uzyskania informacji o aktualnym miejscu pobytu terrorysty.
- W grze Grand Theft Auto V Trevor poddaje pewnego mężczyznę torturom, w tym waterboardingowi, aby uzyskać informacje o lokalizacji i wyglądzie poszukiwanego Azera.
- Waterboarding pojawia się również w filmie Droga do zapomnienia.
- W serialu Quantico (sezon 2, odcinek 7) adepci szkolący się na agentów CIA poddają waterboardingowi córkę swojego nauczyciela, aby zmusić go do zeznań.
- W serialu Taboo Janes Delaney poddawany jest waterboardingowi w celu wymuszeniu zeznań dot. Amerykanów i ludzi, którzy brali udział w spisku (sezon 1, odcinek 7).
Zobacz też
[edytuj | edytuj kod]- Więzienie Abu Ghraib
- Michał Bierzyński – w PUBP w Łomży wieszano go do góry nogami na drążku i wlewano mu do nosa wodę.
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ III i IV Konwencja Genewska
- ↑ a b c Michał Pietniczka Waterboarding – tak przesłuchiwało CIA, Gazeta Wyborcza, 2006-11-17
- ↑ Helsińska Fundacja Praw Człowieka. [dostęp 2014-01-25]. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-02-01)].
- ↑ Podtapiano tylko najważniejszych terrorystów, w: Gazeta Wyborcza z 21-04-2009; on-line: [1]
- ↑ Podtapiano tylko najważniejszych terrorystów [online], wyborcza.pl, 21 kwietnia 2009 [dostęp 2016-07-14] .
- ↑ Bush's Waterboarding Admission Prompts Calls For Criminal Probe.
- ↑ Waterboarding- film
- ↑ YouTube [online], www.youtube.com [dostęp 2017-11-27] (fr.).
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]- Więcej o torturze Waterboarding
- Czerwony Krzyż potwierdza tortury CIA
- Raport Międzynarodowego Czerwonego Krzyża (jęz. angielski)