Przejdź do zawartości

Vuelta a España

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Vuelta a España
Szczegóły wyścigu
DyscyplinaKolarstwo szosowe
Data powstania1935
Liczba edycji79 (in 2024)
Częstotliwośćco roku (sie)
TypWielki Tour
PaństwoESP Hiszpania
OrganizatorUnipublic
Kategorie2.PT (2005-2010)
2.UWT (2011-)
CyklUCI World Tour
Zwycięzcy
Ostatni zwycięzcaSLO Primož Roglič
Najwięcej zwycięstwESP Roberto Heras
SLO Primož Roglič
(4 zwycięstwa)
Aktualne wyścigi
Ostatnia edycja :
Vuelta a España 2024
Dokumentacja

La Vuelta a España (wym. ['la bwelta a espaɲa], Wyścig dookoła Hiszpanii) – kolarski wyścig zaliczany do wielkich tourów, po Tour de France i Giro d’Italia. Należy do cyklu World Tour Międzynarodowej Unii Kolarskiej (UCI).

Historia

[edytuj | edytuj kod]

Po raz pierwszy wyścig ten zorganizowano w roku 1935, a nieprzerwanie jest on obecny w świecie kolarskim od 1955 roku. Impreza trwa trzy tygodnie i prowadzi po trasach Hiszpanii, jak i krajów ościennych. Przez wiele lat rozgrywano ten wyścig w okresie wiosennym, ale w latach 90. przeniesiono go na termin jesienny (początek września), aby Vuelta nie kolidowała z Giro d’Italia.

Pierwsza Vuelta gościła 50 kolarzy, którzy musieli pokonać 3411 km podzielonych na 14 etapów, średnio po 240 km na etap. Organizatorzy inspirowali się sukcesem Tour de France i Giro d’Italia oraz wzrostem obrotów wydawców gazet, którzy byli organizatorami tychże imprez (L’Auto oraz La Gazzetta dello Sport). Juan Pujol z dziennika Informaciones spowodował, że wyścig przyniósł wzrost obrotów jego gazety.

Trasa składa się zawsze z kilku płaskich etapów, faworyzujących umiejętności sprinterskie, kilku etapów średniej trudności, sprzyjających rozrywaniu grupy zasadniczej (peletonu) przez indywidualne lub grupowe ucieczki, oraz etapów górskich, na których rozstrzygają się zazwyczaj losy wyścigu. Ponadto mają jeszcze miejsce dwie czasówki. Ogólny profil trasy nie należy do najłatwiejszych i jest bardzo pofałdowany, co sprawia, że wyścig ten wygrywali przeważnie specjaliści od rowerowej wspinaczki. Meta Vuelty jest tradycyjnie umiejscowiona w centrum Madrytu.

W roku 1999 po raz pierwszy poprowadzono trasę wyścigu przez podjazd na Alto del Angliru w Asturii. Z powodu nachylenia sięgającego nawet 24% oraz często niesprzyjającej jesiennej pogody, należy on do najcięższych podjazdów w świecie kolarskim i staje się jednym z symboli Vuelty i jej miejsc kultowych, na podobieństwo Mont Ventoux w Tour de France.

Zasady

[edytuj | edytuj kod]

Prowadzący w klasyfikacji generalnej (lider wyścigu) nosi od 2010 roku czerwoną koszulkę – hiszpański odpowiednik maillot jaune z Tour de France. Kolejnymi koszulkami nagradzani są: lider klasyfikacji górskiej (biała koszulka w niebieskie kropki) oraz prowadzący w klasyfikacji punktowej (zielona koszulka). Inaczej niż maillot vert na Tour de France, która trafia głównie do sprinterów, w tym wyścigu również kolarze innych specjalności mają szanse na jej uzyskanie z powodu profilu trasy, generalnie niesprzyjającego sprinterom.

Vuelta ma także białą koszulkę (do 2006 roku zielono-złotą koszulkę), którą dostaje najlepszy w klasyfikacji kombinowanej. W tej klasyfikacji bierze się pod uwagę sumę miejsc w klasyfikacji generalnej, górskiej i punktowej.

Rekordziści

[edytuj | edytuj kod]

Czterema zwycięstwami w klasyfikacji generalnej może poszczycić się jedynie dwóch kolarzy: Hiszpan Roberto Heras (2000, 2003, 2004, 2005) oraz Słoweniec Primož Roglič (2019, 2020, 2021, 2024). Impreza zawsze była zdominowana przez kolarzy hiszpańskich, którzy wygrali 32 z 79 edycji Vuelty.

Zwycięzcy

[edytuj | edytuj kod]
Julián Berrendero
Bernard Hinault
Raymond Poulidor
Pedro Delgado
Alex Zülle
Tony Rominger
Dienis Mieńszow
Alberto Contador
Vincenzo Nibali
Alejandro Valverde
Primož Roglič

Opracowano na podstawie:[1]

RokPierwszeDrugieTrzecie
1935BEL Gustaaf DeloorESP Mariano CañardoBEL Antoine Dignef
1936BEL Gustaaf DeloorBEL Alfons DeloorITA Antonio Bertola
1941ESP Julián BerrenderoESP Fermín TruebaESP José Jabardo
1942ESP Julián BerrenderoESP Diego ChaferESP Francisco Antonio Andrés
1945ESP Delio RodríguezESP Julián BerrenderoESP Juan Gimeno
1946ESP Dalmacio LangaricaESP Julián BerrenderoNED Jan Lambrichs
1947BEL Édouard Van DyckESP Manuel CostaESP Delio Rodríguez
1948ESP Bernardo RuizESP Emilio RodríguezESP Bernardo Capó
1950ESP Emilio RodríguezESP Manuel Rodríguez BarrosESP José Serra Gil
1955FRA Jean DottoESP Antonio Jiménez QuilesFRA Raphaël Géminiani
1956ITA Angelo ConternoESP Jesús LoroñoBEL Raymond Impanis
1957ESP Jesús LoroñoESP Federico BahamontesESP Bernardo Ruiz
1958FRA Jean StablinskiITA Pasquale FornaraESP Fernando Manzaneque
1959ESP Antonio SuárezESP José SegúBEL Rik Van Looy
1960BEL Franz De MulderBEL Armand DesmetESP Miguel Pacheco
1961ESP Angelino SolerFRA François MahéESP José Pérez Francés
1962GER Rudi AltigESP José Pérez FrancésIRL Seamus Elliott
1963FRA Jacques AnquetilESP José Martín ColmenarejoESP Miguel Pacheco
1964FRA Raymond PoulidorESP Luís OtañoESP José Pérez Francés
1965GER Rolf WolfshohlFRA Raymond PoulidorBEL Rik Van Looy
1966ESP Francisco GabicaESP Eusebio VélezESP Carlos Echeverría
1967NED Jan JanssenFRA Jean-Pierre DucasseESP Aurelio González Puente
1968ITA Felice GimondiESP José Pérez FrancésESP Eusebio Vélez
1969FRA Roger PingeonESP Luis OcañaNED Marinus Wagtmans
1970ESP Luis OcañaESP Agustín TamamesBEL Herman Van Springel
1971BEL Ferdinand BrackeBEL Wilfried DavidESP Luis Ocaña
1972ESP José Manuel FuenteESP Miguel María LasaESP Agustín Tamames
1973BEL Eddy MerckxESP Luis OcañaFRA Bernard Thévenet
1974ESP José Manuel FuentePOR Joaquim AgostinhoESP Miguel María Lasa
1975ESP Agustín TamamesESP Domingo PerurenaESP Miguel María Lasa
1976ESP José PesarrodonaESP Luis OcañaESP José Nazabal
1977BEL Freddy MaertensESP Miguel María LasaGER Klaus-Peter Thaler
1978FRA Bernard HinaultESP José PesarrodonaFRA Jean-René Bernaudeau
1979NED Joop ZoetemelkESP Francisco GaldósBEL Michel Pollentier
1980ESP Faustino RupérezESP Pedro TorresBEL Claude Criquielion
1981ITA Giovanni BattaglinESP Pedro MuñozESP Vicente Belda
1982ESP Marino LejarretaBEL Michel PollentierSWE Sven-Åke Nilsson
1983FRA Bernard HinaultESP Marino LejarretaESP Alberto Fernández Blanco
1984FRA Éric CaritouxESP Alberto Fernández BlancoGER Reimund Dietzen
1985ESP Pedro DelgadoGBR Robert MillarCOL Francisco Rodríguez
1986ESP Álvaro PinoGBR Robert MillarIRL Sean Kelly
1987COL Luis Herrera GER Reimund DietzenFRA Laurent Fignon
1988IRL Sean KellyGER Reimund DietzenESP Anselmo Fuerte
1989ESP Pedro DelgadoCOL Fabio ParraCOL Óscar Vargas
1990ITA Marco GiovannettiESP Pedro DelgadoESP Anselmo Fuerte
1991ESP Melchor MauriESP Miguel IndurainESP Marino Lejarreta
1992SUI Tony RomingerESP Jesús MontoyaESP Pedro Delgado
1993SUI Tony RomingerSUI Alex ZülleESP Laudelino Cubino
1994SUI Tony RomingerESP Mikel ZarrabeitiaESP Pedro Delgado
1995FRA Laurent JalabertESP Abraham OlanoBEL Johan Bruyneel
1996SUI Alex ZülleSUI Laurent DufauxSUI Tony Rominger
1997SUI Alex ZülleESP Fernando EscartínSUI Laurent Dufaux
1998ESP Abraham OlanoESP Fernando EscartínESP José María Jiménez
1999GER Jan UllrichESP Igor González de GaldeanoESP Roberto Heras
2000ESP Roberto HerasESP Ángel CaseroRUS Pawieł Tonkow
2001ESP Ángel CaseroESP Óscar Sevilla
2002ESP Aitor GonzálezESP Roberto HerasESP Joseba Beloki
2003ESP Roberto HerasESP Isidro NozalESP Alejandro Valverde
2004ESP Roberto HerasESP Santiago Pérez FernándezESP Francisco Mancebo
2005ESP Roberto HerasRUS Dienis MieńszowESP Carlos Sastre
2006KAZ Aleksandr WinokurowESP Alejandro ValverdeKAZ Andriej Kaszeczkin
2007RUS Dienis MieńszowESP Carlos SastreESP Samuel Sánchez
2008ESP Alberto ContadorUSA Levi LeipheimerESP Carlos Sastre
2009ESP Alejandro ValverdeESP Samuel SánchezAUS Cadel Evans
2010ITA Vincenzo NibaliSVK Peter VelitsESP Joaquim Rodríguez
2011GBR Chris Froome[2]GBR Bradley WigginsNED Bauke Mollema
2012ESP Alberto ContadorESP Alejandro ValverdeESP Joaquim Rodríguez
2013USA Chris HornerITA Vincenzo NibaliESP Alejandro Valverde
2014ESP Alberto ContadorGBR Chris FroomeESP Alejandro Valverde
2015ITA Fabio AruESP Joaquim RodríguezPOL Rafał Majka
2016COL Nairo QuintanaGBR Chris FroomeCOL Esteban Chaves
2017GBR Chris FroomeITA Vincenzo NibaliRUS Ilnur Zakarin
2018GBR Simon YatesESP Enric MasCOL Miguel Ángel López
2019SLO Primož RogličESP Alejandro ValverdeSLO Tadej Pogačar
2020SLO Primož RogličECU Richard CarapazGBR Hugh Carthy
2021SLO Primož RogličESP Enric MasAUS Jack Haig
2022BEL Remco EvenepoelESP Enric MasESP Juan Ayuso
2023USA Sepp KussDEN Jonas VingegaardSLO Primož Roglič
2024SLO Primož RogličAUS Ben O’Connor ESP Enric Mas
2025

Zwycięzcy pozostałych klasyfikacji

[edytuj | edytuj kod]
Rok Górska Punktowa Kombinowana Sprinterska Drużynowa Młodzieżowa
2024 Australia Jay Vine Australia Kaden Groves Zjednoczone Emiraty Arabskie UAE Team Emirates Dania Mattias Skjelmose
2023 Belgia Remco Evenepoel Australia Kaden Groves Holandia Team Jumbo-Visma Hiszpania Juan Ayuso
2022 Ekwador Richard Carapaz Dania Mads Pedersen Zjednoczone Emiraty Arabskie UAE Team Emirates Belgia Remco Evenepoel
2021 Australia Michael Storer Holandia Fabio Jakobsen Bahrajn Bahrain Victorious Szwajcaria Gino Mäder
2020 Francja Guillaume Martin Słowenia Primož Roglič Hiszpania Movistar Team Hiszpania Enric Mas
2019 Francja Geoffrey Bouchard Słowenia Primož Roglič Hiszpania Movistar Team Słowenia Tadej Pogačar
2018 Belgia Thomas De Gendt Hiszpania Alejandro Valverde Wielka Brytania Simon Yates Hiszpania Movistar Team Hiszpania Enric Mas
2017 Włochy Davide Villella Wielka Brytania Chris Froome Wielka Brytania Chris Froome Kazachstan Astana Pro Team
2016 Hiszpania Omar Fraile Włochy Fabio Felline Kolumbia Nairo Quintana Stany Zjednoczone BMC Racing Team
2015 Hiszpania Omar Fraile Hiszpania Alejandro Valverde Hiszpania Joaquim Rodríguez Hiszpania Movistar Team
2014 Hiszpania Luis León Sánchez Niemcy John Degenkolb Hiszpania Alberto Contador Rosja Team Katusha
2013 Francja Nicolas Edet Hiszpania Alejandro Valverde Stany Zjednoczone Chris Horner Hiszpania Euskaltel-Euskadi
2012 Australia Simon Clarke Hiszpania Alejandro Valverde Hiszpania Alejandro Valverde Hiszpania Movistar Team
2011 Francja David Moncoutié Holandia Bauke Mollema Hiszpania Geox-TMC
2010 Francja David Moncoutié Wielka Brytania Mark Cavendish Włochy Vincenzo Nibali Rosja Katusha Team
2009 Francja David Moncoutié Niemcy André Greipel Hiszpania Alejandro Valverde Hiszpania Xacobeo-Galicia
2008 Francja David Moncoutié Belgia Greg Van Avermaet Hiszpania Alberto Contador Hiszpania Caisse d’Épargne
2007 Rosja Dienis Mieńszow Włochy Daniele Bennati Rosja Dienis Mieńszow Hiszpania Caisse d’Épargne
2006 Hiszpania Egoi Martínez Norwegia Thor Hushovd Włochy Aleksandr Winokurow Stany Zjednoczone Discovery Channel
2005 Hiszpania Joaquim Rodríguez Włochy Alessandro Petacchi Rosja Dienis Mieńszow Włochy Comunitat Valenciana
2004 Kolumbia Félix Cárdenas Niemcy Erik Zabel Hiszpania Roberto Heras Włochy Valenciana-Kelme
2003 Kolumbia Félix Cárdenas Niemcy Erik Zabel Hiszpania Alejandro Valverde Hiszpania iBanesto.com
2002 Hiszpania Aitor Osa Niemcy Erik Zabel Hiszpania Roberto Heras Hiszpania Kelme-Costa Blanca
2001 Hiszpania José María Jiménez Hiszpania José María Jiménez Hiszpania César García Hiszpania iBanesto.com
2000 Hiszpania Carlos Sastre Hiszpania Roberto Heras Włochy Gianni Faresin Hiszpania Kelme-Costa Blanca
1999 Hiszpania José María Jiménez Belgia Frank Vandenbroucke Południowa Afryka Robert Hunter Hiszpania Banesto
1998 Hiszpania José María Jiménez Włochy Fabrizio Guidi Włochy Giancarlo Raimondi Hiszpania Banesto
1997 Hiszpania José María Jiménez Francja Laurent Jalabert Włochy Mauro Radaelli Hiszpania Kelme-Costa Blanca
1996 Szwajcaria Tony Rominger Francja Laurent Jalabert Niemcy Jürgen Werner Włochy Team Polti
1995 Francja Laurent Jalabert Francja Laurent Jalabert Niemcy Steffen Wesemann Hiszpania ONCE
1994 Francja Luc Leblanc Francja Laurent Jalabert Włochy Mauro Radaelli Hiszpania Banesto
1993 Szwajcaria Tony Rominger Szwajcaria Tony Rominger Hiszpania Jesús Montoya Belgia Hendrik Redan Hiszpania Amaya Seguros
1992 Hiszpania Carlos Hernández Uzbekistan Dżamolidin Abdużaparow Szwajcaria Tony Rominger Hiszpania Antonio Esparza Hiszpania Amaya Seguros
1991 Kolumbia Luis Herrera Niemcy Uwe Raab Hiszpania Federico Echave Hiszpania Miguel Ángel Iglesias Hiszpania ONCE
1990 Kolumbia Martín Farfán Uwe Raab Hiszpania Federico Echave Hiszpania Miguel Ángel Iglesias Hiszpania ONCE
1989 Kolumbia Óscar de Jesús Vargas Wielka Brytania Malcolm Elliott Kolumbia Óscar de Jesús Vargas Hiszpania Miguel Ángel Iglesias Hiszpania Kelme
1988 Hiszpania Álvaro Pino Irlandia Sean Kelly Irlandia Sean Kelly Hiszpania Miguel Ángel Iglesias Hiszpania BH
1987 Kolumbia Luis Herrera Hiszpania Alfonso Gutiérrez Francja Laurent Fignon Hiszpania Miguel Ángel Iglesias Kolumbia Ryalcao-Manzana
1986 Hiszpania José Luis Laguía Irlandia Sean Kelly Irlandia Sean Kelly Belgia Benny Van Brabant Hiszpania Zor-BH
1985 Hiszpania José Luis Laguía Irlandia Sean Kelly Holandia Ronny van Holen Hiszpania Zor-Gemeaz
1984 Hiszpania Felipe Yañez Belgia Guido Van Calster Belgia Jozef Lieckens Hiszpania Teka
1983 Hiszpania José Luis Laguía Hiszpania Marino Lejarreta Hiszpania Sabino Angoitia Hiszpania Zor
1982 Hiszpania José Luis Laguía Szwajcaria Steffan Mutter Belgia Benny Schepmans Hiszpania Kelme
1981 Hiszpania José Luis Laguía Hiszpania Francisco Javier Cedena Francja Hugues Grodin Hiszpania Zor-Helios-Novostil
1980 Hiszpania Juan Fernández Irlandia Sean Kelly Irlandia Sean Kelly Belgia Splendor
1979 Hiszpania Felipe Yañez Belgia Alfons De Wolf Belgia Roger De Cnijf Hiszpania Kas
1978 Hiszpania Andrés Oliva Belgia Ferdi Van Den Haute Francja Bernard Hinault Hiszpania Kas
1977 Hiszpania Pedro Torres Belgia Freddy Maertens Belgia Freddy Maertens Hiszpania Teka
1976 Andrés Oliva Francja Dietrich Thurau Belgia Daniel Verplancke Kas-Campagnolo
1975 Andrés Oliva Miguel María Lasa Portugalia Fernando Mendes Kas
1974 José Luis Abilleira Domingo Perurena José Luis Abilleira Javier Elorriaga Kas
1973 José Luis Abilleira Belgia Eddy Merckx Belgia Eddy Merckx Belgia Eddy Merckx La Casera
1972 Domingo Perurena José Manuel Fuente José Manuel Fuente Ventura Díaz Kas
1971 Holandia Joop Zoetemelk Francja Cyrille Guimard Francja Cyrille Guimard Francja Cyrille Guimard Werner
1970 Agustín Tamames Belgia Guido Reybrouck Belgia Guido Reybrouck Miguel María Lasa Werner
1969 Luis Ocaña Belgia Raymond Steegmans Belgia Raymond Steegmans Bic
1968 Belgia Francisco Gabica Holandia Jan Janssen Carlos Echeverría Kas
1967 Mariano Díaz Holandia Jan Janssen José Manuel López Kas
1966 Gregorio San Miguel Holandia Jos van der Vleuten Domingo Perurena Kas
1965 Julio Jiménez Belgia Rik Van Looy José Segú Francja Mercier BP
1964 Julio Jiménez José Pérez-Francés Antonio Bertrán Kas
1963 Julio Jiménez Holandia Bas Maliepaard José Segú Francja Saint Raphael
1962 Antonio Karmany Rudi Altig José Segú Francja Helyett-Saint Raphael
1961 Antonio Karmany Antonio Suárez Vicente Iturat Faema
1960 Antonio Karmany Belgia Arthur De Cabooter Belgia Groene Leeuw
1959 Antonio Suárez Belgia Rik Van Looy Belgia Faema
1958 Federico Bahamontes Salvador Botella  Belgia
1957 Federico Bahamontes Vicente Iturat Pirenaico
1956 Włochy Nino Defilippis Belgia Rik Van Steenbergen  Hiszpania
1955 Włochy Giusepe Buratti Włochy Fiorenzo Magni  Francja
1951-1954 Wyścig nie odbywał się
1950 Emilio Rodríguez  Hiszpania
1949 Wyścig nie odbył się
1948 Bernardo Ruiz  Hiszpania
1947 Emilio Rodríguez Delio Rodríguez  Hiszpania
1946 Emilio Rodríguez  Hiszpania
1945 Julián Berrendero Delio Rodríguez D. Cic. Manresano
1943–1944 II wojna światowa
1942 Julián Berrendero F.C. Barcelona
1941 Fermín Trueba  Hiszpania
1937-1940 Hiszpańska wojna domowa
1936 Salvador Molina  Belgia
1935 Włochy Edoardo Molinar  Belgia

Doping

[edytuj | edytuj kod]

Zwycięzca z roku 2005 Roberto Heras został zdyskwalifikowany na dwa lata i stracił tytuł zwycięzcy za stosowanie erytropoetyny. Test został przeprowadzony po 20. etapie, którym była jazda indywidualna na czas z Guadalajary do Alcala de Henares, która miała miejsce 17 września. 8 listopada został zawieszony przez kierownictwo grupy Liberty Seguros po pozytywnym wyniku pobranych próbek. 25 listopada kontrekspertyza potwierdziła stosowanie dopingu. Hiszpańska Federacja Kolarska zawiesiła na dwa lata prawa Roberto Herasa do startów w zawodowym peletonie. Kolarz odwoływał się do zawieszenia na drodze procesów cywilnych. W czerwcu 2011 sąd w Valladolid unieważnił karę, uzasadniając swoją decyzję tym, że próbki były niewłaściwie przechowywane oraz ich badanie nie odbywało się w sposób anonimowy[3]. Hiszpańska Federacja Kolarska odwołała się do hiszpańskiego Sądu Najwyższego, lecz ten podtrzymał wyrok sądu w Valladolid[4]. Po podtrzymaniu wyroku sądu unieważniającego karę, Heras został ostatecznie pierwszym kolarzem, który wygrał wyścig czterokrotnie.

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]

Linki zewnętrzne

[edytuj | edytuj kod]