Smicrips
| Smicrips | |||
| LeConte, 1878 | |||
| Okres istnienia: eocen–dziś | |||
 Inkluzja Smicrips europaeus, widok grzbietowy | |||
 Inkluzja Smicrips europaeus, widok boczny | |||
| Systematyka | |||
| Domena | |||
|---|---|---|---|
| Królestwo | |||
| Typ | |||
| Gromada | |||
| Rząd | |||
| Podrząd | |||
| Infrarząd | |||
| Nadrodzina | |||
| Rodzina | |||
| Rodzaj |
Smicrips | ||
| Typ nomenklatoryczny | |||
|
Cercus exilis Murray, 1864 | |||
| Synonimy | |||
| |||
Smicrips – rodzaj chrząszczy z podrzędu wielożernych i rodziny Smicripidae. Obejmuje 9 opisanych gatunków. Współczesne zamieszkują strefy tropikalną i subtropikalną obu Ameryk, natomiast wymarłe znane są z Europy, z eocenu. Postacie dorosłe odżywiają się kwiatostanami.
Morfologia
[edytuj | edytuj kod]Owad dorosły
[edytuj | edytuj kod]Chrząszcze o ciele długości od 1 do 1,9 mm, umiarkowanie[1] grzbietobrzusznie spłaszczonym, wydłużonym z równoległymi w zarysie bokami[1][2]. Cechują się ubarwieniem pomarańczowobrązowym do ciemnobrunatnego[1], a najczęściej rudobrązowym[2]. Wierzch ciała skąpo porasta delikatne, krótkie i jasne owłosienie[1][2].
Głowa jest prognatyczna[1][2], trójkątnawa w zarysie[3], nieprzewężona za oczami, o głęboko wciśniętym i wyraźnie łukowatym szwie epistomalnym[1][2], bardzo słabo wciśniętych i zredukowanych rowkach podczułkowych[1], zaopatrzona w małe, wyłupiaste, okrągłe oczy[1][2] pozbawione szczecinek[1]. Czułki buduje 11 członów, z których trzy ostatnie[1][2] formują luźno zestawioną, często niesymetryczną buławkę[1]. Szerszy niż dłuższy nadustek ma boczne krawędzie równoległe[2], a przednią krawędź ściętą, szeroko wklęśniętą lub wykrojoną. Wyraźnie od niego odgraniczona łukowatym szwem, wolna, poprzeczna warga górna ma wąsko zaokrągloną, ściętą lub szeroko wykrojoną krawędź przednią. Krótkie, szeroko trójkątne, zakrzywione żuwaczki mają dwu- lub wielozębne wierzchołki, zaopatrzone w dwa lub więcej ząbków krawędzie tnące, dobrze wykształcone mole i prosteki[2][1]. Szczęki mają wykształcone żuwki wewnętrzne i niewykształcone żuwki zewnętrzne[1]. Ostatni człon głaszczków szczękowych bywa walcowaty do wrzecionowatego[2][1]. Warga dolna ma wydatny[2], co najwyżej lekko wcięty[1] języczek, dwuczłonowe głaszczki wargowe, a bródkę dwukrotnie szerszą niż dłuższą, lekko na przedzie zwężoną i na odsiebnej krawędzi wykrojoną[2]. Na szyi obecne są skleryty szyjne[1].
Długość przedplecza wynosi około 0,8 jego szerokości[1], która to z kolei jest równa lub nieco większa od szerokości głowy[2]. Jest ono najszersze w pobliżu środka, ma rozwarte i zaokrąglone kąty przednie i tylne, lekko łukowate i nierozpłaszczone krawędzie boczne, pełne i niezmodyfikowane listewki boczne[1] oraz niezmodyfikowaną, prawie prostą do równomiernie zaokrąglonej krawędź tylną[2]. Tarczka jest dobrze wykształcona[1]. Nieznacznie szersze od przedplecza[2] pokrywy są od 1¼ do około 1,4 raza dłuższe niż razem szerokie, skrócone tak, że odsłaniają pygidium, a czasem i część propygidium, na szczycie ścięte do osobno zaokrąglonych, pozbawione rządka przytarczkowego i o co najwyżej u szczytu słabo widocznym rządku przyszwowym, punktowane bezładnie i niewyraźnie. Epipleury bywają od niemal niewidocznych do niekompletnych[1]. Tylne skrzydła mają zredukowane użyłkowanie bez komórki klinowej i z co najwyżej szczątkową komórką radialną; płat analny nie występuje, a tylny brzeg skrzydeł jest skąpo porośnięty szczecinkami[2][1].
Przedpiersie jest lekko wypukłe przed poprzecznymi i szeroko od zewnątrz otwartymi panewkami bioder przednich[2][1]. Krótki, stosunkowo szeroki wyrostek międzybiodrowy przedpiersia ma równoległe boki i trochę zachodzi na śródpiersie, które pośrodku przedniej krawędzi ma podtrzymującą go wypustkę[1]. Panewki bioder środkowych są bocznie otwarte[2][1], okrągławe do lekko poprzecznych[2]. Płaskie do lekko sklepionego zapiersie pobawione jest szwu poprzecznego i linii zabiodrowych. Metendosternit ma przeciętnych długości ramiona i wyrostek przedni. Poprzeczne panewki bioder tylnych rozstawione są od trzech do czterech razy szerszej niż środkowych[1]. Odnóża są krótkie[2], o wąskich goleniach. Cztero- lub pięcioczłonowe stopy mają przedostatni człon zdrobniały, a ostatni wydłużony, co najmniej tak długi jak poprzednie razem wzięte, zaopatrzony w niezmodyfikowane pazurki[2][1].
Na spodzie odwłoka widocznych jest pięć sternitów[2][1], z których pierwszy pozbawiony jest linii zabiodrowych i wypuszcza ku przodowi szeroki, ścięty na szczycie wyrostek międzybiodrowy[1], a ostatni jest tak długi jak cztery pozostałe razem wzięte[2]. Funkcjonalne przetchlinki umieszczone są w parach na segmentach od pierwszego do szóstego[2][1]. Samiec ma częściowo odsłonięty ósmy tergit, a edeagus o symetrycznych, częściowo ze sobą, jak i z fallobazą zlanych paramerach oraz słabo zesklerotyzowanym płacie środkowym (prąciu). Pokładełko samicy ma częściowo zrośnięte ze sobą gonokoksyty i dobrze rozwinięte, przedwierzchołkowo umiejscowione styliki[1].
Larwa
[edytuj | edytuj kod]Larwa przypomina tę u pleszakowatych, łyszczynkowatych czy Laemophloeidae[2]. Ciało ma grzbietobrzusznie spłaszczone[1], wydłużone[2] z równoległymi w zarysie bokami[1], długości poniżej 3 mm[2]. Oskórek bywa jasny do umiarkowanie pigmentowanego, zawsze pozbawiony jest guzków, a wszystkie szczecinki na jego powierzchni są niezmodyfikowane[2][1].
Głowa jest prognatyczna[2][1] do lekko hipognatycznej[1], o V-kształtnych[2][1] lub U-kształtnych[2] szwach czołowych, zaopatrzona w jedną parę oczek larwalnych i trójczłonowe czułki, na tylnej krawędzi wyraźnie wykrojona[2][1]. Warga górna jest duża[1] i wolna. Symetryczne żuwaczki mają dwuzębne wierzchołki, jeden lub dwa zęby przedwierzchołkowe na krawędziach tnących oraz wyraźne mole, natomiast pozbawione są prostek. Szczęki mają wyraźnie wykształcone male o niezmodyfikowanych wierzchołkach ze szczecinkami lub kolcami oraz dwuczłonowe głaszczki[2][1], pozbawione są zaś kotwiczek[2]. Warga dolna ma wyodrębnione przedbródek i zabródek oraz jednoczłonowe głaszczki[2][1], pozbawiona jest zaś języczka[2]. Gula jest dłuższa niż szersza[2][1], a szwy gularne nie stykają się ze sobą[1].
Tułów ma zesklerotyzowane przedplecze oraz pozbawione sklerotyzacji śródplecze i zaplecze. Przedtułów jest szerszy od głowy[2][1]. Pięcioczłonowe[2] odnóża mają uda i golenie dłuższe niż szersze, a przedstopia z pojedynczą szczecinką[1].
Odwłok buduje dziesięć segmentów[2][1], z których ostatni jest od góry niewidoczny[1]. Przetchlinki są pierścieniowate[2] i niewyniesione[1]. Na dziewiątym segmencie występują nieruchome, nieczłonowane, zagięte do góry urogomfy[2][1].
Biologia i ekologia
[edytuj | edytuj kod]Postacie dorosłe są antofagiczne i odżywiają się kwiatostanami okrytonasiennych. Do ich poznanych roślin żywicielskich należą bucja, kokosowiec i Sabal z rodziny arekowatych, opuncja z rodziny kaktusowatych, Havardia i Inga z rodziny bobowatych oraz męczennica z rodziny męczennicowatych. Poza tym postacie dorosłe spotyka się wśród listowia drzew i krzewów, w szczelinach kory, na trawach i roślinach zielnych, a nawet w gniazdach pszczół bezżądłowych z rodzaju Melipona[1].
Larwy są głównie mykofagiczne[4]. Spotykane są wśród gnijącej materii roślinnej i w ściółce, zwykle w pobliżu roślin pokarmowych postaci dorosłych[1].
Rozprzestrzenienie
[edytuj | edytuj kod]Współcześnie przedstawiciele rodzaju występują w strefie podzwrotnikowej i międzyzwrotnikowej obu Ameryk. Na północy dochodzą do południowej Kalifornii, południowo-wschodnich Stanów Zjednoczonych i Bahamów. Obecni są w Meksyku, krajach Ameryki Centralnej, Wielkich Antylach, Małych Antylach oraz północnej i środkowej części Ameryki Południowej. Na południe sięgają do Boliwii i Argentyny[1]. W eocenie występowali także w Europie. Jako że chrząszcze te są wyraźnie kriofobowe (unikają chłodnych środowisk), przypuszcza się, że do migracji między kontynentami europejskim i amerykańskim doszło w czasie jednego z eoceńskich optimów termicznych[5][4].
Taksonomia i ewolucja
[edytuj | edytuj kod]Pierwszy gatunek tych chrząszczy opisał w 1864 roku Andrew D. Murray pod nazwą Cercus exilis[6]. W 1876 roku Edmund Reitter opisał nowy gatunek Tisophone hypocoproides, wprowadzając dla omawianego taksonu nazwę rodzajową Tisiphone[7], która jednak okazała się młodszym homonimem[1][2]. Nazwę Smicrips wprowadził w 1878 roku John L. LeConte[8], a w 1879 roku George H. Horn utworzył od niej plemię Smicripini[9][10]. David Sharp opisując w 1900 roku kilka gatunków wciąż używał nazwy Tisiphone i od niej utworzył podrodzinę Tisiphoninae[11]. Rangę osobnej rodziny, Smicripidae, jako pierwsi nadali taksonowi obejmującemu rodzaj Smicrips Adam G. Böving i Frank C. Craighead w 1931 roku[12][1].
Do rodzaju tego zalicza się 9 opisanych gatunków[2][1]:
- Smicrips chontalena (Sharp, 1900),
- Smicrips distans (Sharp, 1900),
- ✝Smicrips europeus Kirejtshuk et Nel, 2008[13],
- Smicrips exilis (Murray, 1864),
- ✝Smicrips fudalai Kupryjanowicz, Lyubarsky et Perkovsky, 2019[14],
- ✝Smicrips gorskii Bukejs et Kirejtshuk, 2015[15],
- Smicrips mexicana (Sharp, 1900),
- Smicrips palmicola LeConte, 1878,
- Smicrips texana (Casey, 1916).
Wiadomo jednak, że liczba gatunków współczesnych jest większa, obejmując zarówno te już odkryte i oczekujące formalnego opisu, jak i taksony jeszcze nieodkryte[1].
Zapis kopalny rodzaju pochodzi z eocenu z Europy. Inkluzje tych chrząszczy znajdywane są w bursztynie bałtyckim, rówieńskim oraz pochodzącym z francuskiego Oise[15][14][13]. Najbliżej spokrewnionym z Smicrips znanym rodzajem jest Mesosmicrips, którego dwa gatunki odnaleziono wśród inkluzji w burmicie[16][5].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b c d e f g h i j k l m n o p q r s t u v w x y z aa ab ac ad ae af ag ah ai aj ak al am an ao ap aq ar as at au av aw ax ay az ba bb bc Andrew Richard Cline, Smicripidae Horn, 1879, [w:] Richard A.B. Leschen, Rolf G. Beutel, John F. Lawrence (red.), Handbook of zoology. Volume IV. Arthropoda: Insecta. Part 38. Coleoptera, beetles. Volume 2: Morphology and Systematics (Elateroidea, Bostrichiformia, Cucujiformia partim), Berlin, New York: Walter de Gruyter, s. 407-411, ISBN 978-3-11-019075-5.
- ↑ a b c d e f g h i j k l m n o p q r s t u v w x y z aa ab ac ad ae af ag ah ai aj ak al am an ao ap aq ar Michele B. Price, 78. Smicripidae Horn, 1879, [w:] Ross H. Arnett jr. i inni red., American Beetles, Volume II: Polyphaga: Scarabaeoidea through Curculionoidea, CRC Press, Taylor & Francis Group, 2002, s. 316-318.
- ↑ Alexander Georgiyevich Kirejtshuk. Taxonomic notes on fossil beetles (Insecta: Coleoptera). „Russian Entomological Journal”. 26 (1), s. 35–36, 2017. DOI: 10.15298/rusentj.26.1.03.
- ↑ a b Alexander Georgievich Kirejtshuk, Josh Jenkins Shaw, Igor Sergeevich Smirnov. A New Subgenus of the Genus Phenolia (Coleoptera, Nitidulidae) from Myanmar Cretaceous Amber with Taxonomic, Phylogenetic and Bionomic Notes on the ‘Nitidulid’ Group of Families. „Insects”. 14 (7). s. 647. DOI: 10.3390/insects14070647.
- ↑ a b Georgy Lyubarsky, Josh Jenkins Shaw, Dmitry V. Vasilenko, Evgeny Perkovsky. A second species of Mesosmicrips Kirejtshuk, 2017 (Coleoptera: Smicripidae) from Kachin amber. „Ecologica Montenegrina”. 70, s. 94-100, 2023. DOI: 10.37828/em.2023.70.11.
- ↑ Andrew Murray. Monograph of the family of Nitidulariae. „Transactions of the Linnean Society of London”. 24 (13), s. 211-414, 1864.
- ↑ Edmund Reitter. Revision der Monotomidae (sensu LeConte). „Deutsche Entomologische Zeitschrift”. 20, s. 295-301, 1876.
- ↑ John Lawrence LeConte, Additional descriptions of new species, [w:] Eugene Amandus Schwarz, The Coleoptera of Florida, „Proceedings of the American Philosophical Society”, 17, American Philosophical Society, 1878, s. 373–434.
- ↑ George Henry Horn. Revision of the Nitidulidae of the United States. „Transactions of the American Entomological Society”. 7, s. 267-336, 1879. American Entomological Society.
- ↑ Patrice Bouchard i inni, Family-group names in Coleoptera (Insecta), „ZooKeys”, 88, 2011, s. 1–972, DOI: 10.3897/zookeys.88.807.
- ↑ David Sharp, Monotomidae, [w:] F.D. Godman, O. Salvin (red.), Biologia Centrali-Americana. Insecta, Coleoptera. Vol II. Part 1., London: Porter, s. 563-579.
- ↑ Adam Giede Böving, Frank Cooper Craighead. An illustrated synopsis of the principal larval forms of the order Coleoptera. „Entomologica Americana (New Series)”. 11. s. 1–351.
- ↑ a b Alexander G. Kirejtshuk, Andre Nel.. New beetles of the suborder Polyphaga from the lowermost Eocene French amber (Insecta: Coleoptera). „Annales de la Société Entomologique de France”. 44, s. 419-442, 2008. Société Entomologique de France.
- ↑ a b J. Kupryjanowicz, G. Y. Lyubarsky, E. E. Perkovsky. A new species of the family Smicripidae (Coleoptera: Cucujoidea) from Rovno amber. „Paleontological Journal”. 53, s. 165-171, 2019.
- ↑ a b A. Bukejs, A. G. Kirejtshuk.. A new species of the genus Smicrips Le Conte (Coleoptera: Smicripidae) from Baltic amber. „Paleontological Journal”. 49, s. 1417-1419, 2015.
- ↑ Chenyang Cai, Diying Huang. The first Mesozoic palmetto beetle (Coleoptera: Smicripidae) in Upper Cretaceous Burmese amber. „Cretaceous Research”. 64 (1), s. 45–49, 2016. DOI: 10.1016/j.cretres.2016.04.001.