Przejdź do zawartości

Rozłupnia

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Rozłupnia ślazu zaniedbanego
Rozłupki kminku zwyczajnego

Rozłupnia (łac. schizocarpium, ang. schizocarp[1]) – owoc pojedynczy, dwu- lub wielonasienny, zamknięty, suchy i rozpadający się. Rozpada się zwykle na jednonasienne, zamknięte i niepękające rozłupki (często nazywane też owockami), w których elementy owocni pozostają zrośnięte z nasieniem[2][3]. Rozłupnie powstają ze słupka zrosłoowockowego (synkarpicznego)[1], przy czym z pojedynczych owocolistków powstają albo poszczególne rozłupki, albo z jednego owocolistka powstają dwie jednonasienne rozłupki (np. u ogórecznikowatych i jasnotowatych). Poszczególne owocki nierzadko połączone są znajdującym się między nimi organem zwanym karpoforem[4]. Dwunasienne rozłupnie występują u roślin z rodziny selerowatych i marzanowatych, czteronasienne u ogórecznikowatych i jasnotowatych, wielonasienne u ślazowatych i wilczomleczowatych[3].

Niektóre rozłupki zaliczane mogą być ze względu na specyficzną budowę do innych typów owoców. Przykładowo wyposażone w skrzydełka rozłupki klonówskrzydlakami[4].

Zobacz też

[edytuj | edytuj kod]

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. a b Andrew Sugden: Ilustrowany słownik botaniczny. Wrocław, Warszawa, Kraków: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, 1992, s. 84. ISBN 83-04-03964-8.
  2. Szweykowska Alicja, Szweykowski Jerzy: Botanika t.1 Morfologia. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2003, s. 306-307. ISBN 83-01-13953-6.
  3. a b Bolesław Hryniewiecki: Owoce i nasiona. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1952, s. 48.
  4. a b Strasburger E., Noll F., Schenck H., Schimper A. F. W.: Botanika. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Rolnicze i Leśne, 1972, s. 830.