Lista tuneli na Islandii
Drążenie tuneli jest stosunkowo młodym zjawiskiem w islandzkiej infrastrukturze drogowej, co z początku zdarzało się w wyjątkowych potrzebach. Do końca XX w. powstało 6 tuneli, a w ciągu kolejnych 17 lat – 7. Do 2018 zbudowano i otworzono w sumie 13 tuneli, przy czym ruch przez Oddskarðsgöng został zastąpiony przez leżący w pobliżu Norðfjarðargöng. Najdłuższym jest Vestfjarðagöng (9,1 km), który według planów, ma zostać zdeklasowany przez Fjarðarheiðargöng (13,5 km). Tunel Hvalfjörður, wydrążony pod fiordem o tej samej nazwie, znajduje się pośród najdłuższych podwodnych tuneli na świecie, sięgając głębokości 165 m poniżej poziomu morza, a także będąc pierwszym wybudowany w młodej, bazaltowej skale w obszarze geotermalnym[1][2].
Tunele na Islandii
[edytuj | edytuj kod]Tunele na Islandii zwykle drąży się przez góry, aby[3]:
- zapobiec zimowej izolacji odległych osiedli, które w bez nich są uzależnione od wysoko położonych dróg, często zamkniętych z powodu zalegającego śniegu;
- zmniejszyć odległość między miejscowościami;
- zwiększyć bezpieczeństwa ruchu drogowego, poprzez ominięcie niebezpiecznych odcinków dróg.
Historia
[edytuj | edytuj kod]Pierwszy, niewielki tunel o długości 30 m został otworzony w 1948 w ramach drogi nr 61 w Vestfirðir[4][5].
W 1967 roku na północy wyspy wybudowano pierwszy długi, liczący 800 metrów tunel, zapewniając miasteczku Siglufjörður całoroczne połączenie drogowe z resztą kraju[5].
Drugi tunel, otworzony w 1977 roku, zastąpił trudną drogę przez przełęcz Oddsskarð do miasteczka Neskaupstaður, położoną we wschodniej części Islandii, którą można było użytkować tylko podczas krótkiego lata[5][6].
Trzeci tunel został otworzony na północy, w 1992 roku, zastępując bardzo niebezpieczną górską drogę do miasta Ólafsfjörður[5].
W 1996 roku, w Vestfirðir otworzono tunel Vestfjarðagöng, kończąc zimową izolację trzech osad, łącząc je w miasteczkiem Ísafjörður. Wszystkie te tunele zostały zbudowane w jako jeden pas, z regularnie rozmieszczonymi mijankami, umożliwiającymi ruch w obie strony[5].
Gdy technologia została udoskonalona i stała się tańsza, a Islandia bardziej dostatnia w latach 90., drążenie tuneli stało się realną opcją do stworzenia w miejscach, które nie były wcześniej uwzględniane[7].
W 1998 roku otworzono podwodny tunel Hvalfjörður, zmniejszając odległość między Reykjavikiem miasteczkiem Akranes o 60 kilometrów. W rezultacie zniknęła linia promowa między nimi. Odległość między Reykjavikiem i innych miejscami po północnej stronie Hvalfjörður została zmniejszona o 45 kilometrów. Jest to jedyny tunel w Islandii, sfinansowany, wybudowany i zarządzany przez podmiot prywatny, a równocześnie jest to również jedyny tunel, w którym pobierane są opłaty. Pierwotne założenia sugerowały, że inwestycja zwróci się po 20 latach (do 2018 roku), po czym przejdzie na własność państwa. Ruch aut był wyższy niż uwzględniono w projekcie, więc operator tunelu zaproponował wybudowanie drugiego, równoległego tunelu, zważywszy na to, że natężenie zbliżało się do progu 10 000 pojazdów na dobę, powyżej którego zaleca się odseparować ruch w przeciwnych kierunkach[2][8][9][5].
W 2005 roku otworzono dwa tunele – Fáskrúðsfjarðargöng, łączący miasteczka Fáskrúðsfjörður i Reyðarfjörður, oraz Almannaskarðsgöng, na wschód od miasteczka Höfn. Oba w ramach drogi 1, przebiegającej przez Austurland[5].
W 2010 otworzono kolejne trzy – Bolungarvíkurgöng na drodze nr 61, pomiędzy Hnifsdalur i Bolungarvik, zastępując odcinek, na którym często zdarzały się lawiny i obrywy skalne, oraz Héðinsfjarðargöng nyrðri i Héðinsfjarðargöng syðri na trasie nr 76, w Norðurland eystra, pomiędzy miasteczkami Ólafsfjörður i Siglufjörður, zmniejszyć odległość je dzielącą do 15 km[5].
Rok 2017 przyniósł otwarcie tunelu Húsavíkurhöfðagöng w Húsavík, łączący port z obszarem przemysłowym, oraz Norðfjarðargöng pomiędzy miasteczkami Neskaupstaður i Eskifjörður, ułatwiając ruch drogą 92, do tej pory prowadzącą przez tunel Oddsskarðsgöng.
W 2018 roku otwarto (przesunięcie z 2016 roku) tunel Vaðlaheiðargöng, skracający przebieg drogi 1 między Akureyri i Húsavík o 16 km[10].
Tunele
[edytuj | edytuj kod]Lp. | Nazwa | Rozpoczęcie budowy | Planowane otwarcie | Data otwarcia | Wycofany | Długość | Pasy | Położenie | Numer drogi | ||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
1 | Arnardalshamar[11][12] | 1948 | 30 m | 2 | Vestfirðir | 61 | |||||
2 | Strákagöng[13] | 1965 | 1967.11.10 | 800 m | 1a | Norðurland vestra (na zachód od Siglufjörður) | 76 | ||||
3 | Oddskarðsgöng[6] | 1972 | 1977 | 2017 | 640 m | 1a | Austurland (na zachód od Neskaupstaður) | 92 | |||
4 | Múlagöng (Ólafsfjardarmúli)[14][15] | 1988.09 | 1990 (pod koniec roku) | 1991.03.01 | 3400 m | 1a | Norðurland eystra (Dalvík – Ólafsfjörður) | 82 | |||
5 | Vestfjarðagöng[16] | 1991 (lato) | 1995.12 | 1996.09.14 | 9160 ogółem Breiðadalur – 4150 m Botnsdalur – 2907 m Tungudalur – 2103 m Trzy tunele łączą się na trójstronnym skrzyżowaniu |
1a (Breiðadalur i Botnsdalur) 2 (Tungudalur) |
Vestfirðir (Ísafjörður – Suðureyri – Breiðadalur) | 60 i 65 | |||
6 | Hvalfjarðargöng[2] | 1996 | 1997.12 | 1998.07.11 | 5770 m | 2b | Höfuðborgarsvæðið – Vesturland | 1 | |||
7 | Almannaskarðsgöng[17][18][19] | 2004.03 | 2005.06 | 2005.06.24 | 1300 m | 2 | Austurland (na wschód od of Höfn) | 1 | |||
8 | Fáskrúðsfjarðargöng[20][21] | 2003.03.17 | 2005 (jesień) | 2005.09.09 | 5900 m | 2 | Austurland (Fáskrúðsfjörður – Reyðarfjörður) | 96 | |||
9 | Bolungarvíkurgöng[22][23] | 2008.05 | 2010.07.15 | 2010.09.25 | 5400 m | 2 | Vestfirðir (Bolungarvík – Hnífsdal) | 61 | |||
10 | Héðinsfjarðargöng nyrðri[24][25][26] | 2006.09 | 2009.12 | 2010.10.02 | 7100 m | 2 | Norðurland eystra (Ólafsfjörður – Héðinsfjörður) | 76 | |||
11 | Héðinsfjarðargöng syðri[24][25][26] | 2006.09 | 2009.12 | 2010.10.02 | 3900 m | 2 | Northeastern Region (Héðinsfjörður – Siglufjörður) | 76 | |||
12 | Húsavíkurhöfðagöng[27][28] | 2015 | 2017.08 | 2017.11.04 | 992 m | 2 | Austurland (Húsavík) | 61 | |||
13 | Norðfjarðargöng[29][30][31][32] | 2013.11 | 2017.09.01 | 2017.11.11 | 7908 m | 2 | Austurland (Eskifjörður – Norðfjörður) | 92 | |||
14 | Vaðlaheiðargöng[3][33] | 2013.07 | 2016 (koniec roku); 2018.12.01 | 2018.12.21 | 7400 m | 2 | Norðurland eystra (Eyjafjörður – Fnjóskadalur) | 1 | |||
15 | Dýrafjarðargöng[34] | 2017 | 2020.09.14 | 2020 (w budowie) | 5600 m | 2 | Vestfirðir (Arnarfjörður – Dýrafjörður) | 60 | |||
16 | Fjarðarheiðargöng[35] | 2024+ (planowana) | 13 500 m | 2 | Austurland (Egilsstaðir – Seyðisfjörður) | 93 | |||||
17 | Dynjandisheiði | W planach | 10 800 m | 60 | |||||||
18 | Öxnadalsheiði | W planach | 10 700 m | 1 | |||||||
19 | Tröllatunguheiði | W planach | 9400 m | 60 i 61 | |||||||
20 | Hellisheiði | W planach | 8400 m | 1 | |||||||
21 | Mjóifjörður – Slenjudalur | W planach | 6800 m | 92 i 953 | |||||||
22 | Vopnafjörður – Hérað | W planach | 6300 m | 917 | |||||||
23 | Seyðisfjörður – Mjóifjörður | W planach | 5300 m | 93 i 953 | |||||||
24 | Arnarfjörður – Dýrafjörður | 2020.10.25[36] | 5100 m | 60 | |||||||
25 | Fáskrúðfjörður – Stöðvarfjörður | W planach | 4800 m | 96 | |||||||
26 | Staðarsveit Kolgrafafjörður | W planach | 4500 m | 54 | |||||||
27 | Eyrarfjall í Djúpi | W planach | 4100 m | 61 | |||||||
28 | Mjóifjörður – Norðfjörður | W planach | 3900 m | 92 i 953 | |||||||
29 | Klettsháls | W planach | 3800 m | 60 | |||||||
30 | Stöðvarfjörður – Breiðdalsvík | W planach | 3800 m | 96 | |||||||
31 | Ísafjörður – Súðavík | W planach | 2700 m | 61 | |||||||
32 | Brattabrekka | W planach | 1800 m | 60 | |||||||
33 | Reynisfjall | W planach | 1700 m | 1 | |||||||
Źródła[5][37][38]: |
a Pojedynczy pas z mijankami.
b Po wznoszącej stronie, przy północnym krańcu tunelu, znajduje się trzeci pas do wyprzedzania.
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Eugenio A. Merzagora , Road Tunnels in Iceland [online], www.lotsberg.net [dostęp 2019-06-28] .
- ↑ a b c Hvalfjarðargöng – Spölur – About the Tunnel [online], spolur.is [dostęp 2018-12-06] [zarchiwizowane z adresu 2018-12-07] .
- ↑ a b Mountain road between Akureyri and Mývatn soon a thing of the past [online], Iceland Monitor [dostęp 2018-12-06] .
- ↑ Landsbókasafn Íslands- Háskólabókasafn , Timarit.is [online], timarit.is [dostęp 2019-06-28] (isl.).
- ↑ a b c d e f g h i Jarðgöng á vegakerfinu [online], Vegagerðin [dostęp 2018-12-02] (isl.).
- ↑ a b Norðfjarðargöng [online], www.vegagerdin.is [dostęp 2018-12-06] .
- ↑ Independent Review of a Tunnel Connection to Vestmannaeyjar [online], www.vegagerdin.is [dostęp 2018-12-06] .
- ↑ Publications Office of the European Union , Dyrektywa 2004/54/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 29 kwietnia 2004 r. w sprawie minimalnych wymagań bezpieczeństwa dla tuneli w transeuropejskiej sieci drogowej, CELEX1 [online], publications.europa.eu, 29 kwietnia 2004 [dostęp 2018-12-06] (ang.).
- ↑ Mariash, Stóraukin umferð um göngin [online], RÚV, 6 czerwca 2016 [dostęp 2018-12-06] (ang.).
- ↑ Toll Introduced in Vaðlaheiðargöng Tunnel – Iceland Review [online], www.icelandreview.com [dostęp 2019-01-09] (ang.).
- ↑ Hannibal Valdimarsson , Vegargero, sem gengur seinl [online], timarit.is [dostęp 2018-12-06] (isl.).
- ↑ Hannibal Valdimarsson , Heyrði ég í hamrinum, hátt var þar látið [online], timarit.is [dostęp 2018-12-06] (isl.).
- ↑ Landsbókasafn Íslands- Háskólabókasafn , Timarit.is [online], timarit.is [dostęp 2019-06-28] (isl.).
- ↑ Siglfirðingur / Múlagöng fá andlitslyftingu [online], www.siglfirdingur.is [dostęp 2018-12-06] [zarchiwizowane z adresu 2018-12-07] .
- ↑ National and University Library of Iceland , Timarit.is [online], timarit.is [dostęp 2018-12-06] (ang.).
- ↑ National and University Library of Iceland , Timarit.is [online], timarit.is [dostęp 2018-12-06] (ang.).
- ↑ News from Iceland – Review Journal [online], www.news-from-iceland.com [dostęp 2018-12-06] [zarchiwizowane z adresu 2011-07-14] .
- ↑ Almannaskarð, vígsla jarðganga [online], www.vegagerdin.is [dostęp 2018-12-06] .
- ↑ National and University Library of Iceland , Timarit.is [online], timarit.is [dostęp 2018-12-06] (ang.).
- ↑ National and University Library of Iceland , Timarit.is [online], timarit.is [dostęp 2018-12-06] (ang.).
- ↑ National and University Library of Iceland , Timarit.is [online], timarit.is [dostęp 2018-12-06] (ang.).
- ↑ Bolungarvíkurgöng opnuð | Fréttir | Upplýsingar og útgáfa | Vegagerðin [online], 7 czerwca 2011 [dostęp 2018-12-01] [zarchiwizowane z adresu 2011-06-07] .
- ↑ Wayback Machine [online], web.archive.org, 14 października 2011 [dostęp 2018-12-06] [zarchiwizowane z adresu 2011-10-14] .
- ↑ a b Héðinsfjarðargöng nyrðri [online], www.vegagerdin.is [dostęp 2018-12-06] .
- ↑ a b Þóroddur Bjarnason , Samgöngur og byggðaþróun: Samfélagsleg áhrif Héðinsfjarðarganga [online], www.thjodfelagid.is [dostęp 2018-12-06] .
- ↑ a b Búið að opna Héðinsfjarðargöng [online], www.mbl.is [dostęp 2018-12-06] .
- ↑ Húsavíkurhöfðagöng opnuð í morgun [online] [dostęp 2018-12-01] .
- ↑ Fyrsta sprenging á Bakka [online], Vegagerðin [dostęp 2018-12-06] (isl.).
- ↑ Norðfjarðargöng [online], www.vegagerdin.is [dostęp 2019-06-28] [zarchiwizowane z adresu 2019-08-10] .
- ↑ Gunnar Gunnarsson , Norðfjarðargöng: Læti frá sprengingum fyrstu mánuðina [online], Austurfrétt.is, 22 sierpnia 2013 [dostęp 2018-12-06] (isl.).
- ↑ Um göngin [online], Austurfrétt.is, 19 sierpnia 2013 [dostęp 2018-12-06] (isl.).
- ↑ Norðfjarðargöngin opnuð – Vísir, „visir.is” [dostęp 2018-12-01] .
- ↑ Skýrsla: Vaðlaheiðargöng geta ekki talist einkaframkvæmd [online], Kjarninn, 18 sierpnia 2017 [dostęp 2018-12-06] (isl.).
- ↑ Hátíðarsprenging Dýrafjarðarganga [online], Vegagerðin [dostęp 2018-12-06] (isl.).
- ↑ o, Rannsaka jarðgangaleið undir Fjarðarheiði [online], RÚV, 17 sierpnia 2016 [dostęp 2018-12-06] (ang.).
- ↑ Tunel Dýrafjarður otwarty dla ruchu. 2020-10-27. [dostęp 2020-10-27].
- ↑ The Road System 2012, Icelandic Road Administration, maj 2012 .
- ↑ http://www.lotsberg.net/data/iceland/list.html.