Czarny realizm poetycki
 Jean Gabin w Brzasku (1939) Marcela Carné, jako postać desperacko odbierająca sobie życie w trakcie obławy policyjnej | |
| Lata istnienia |
lata 30. XX wieku |
|---|---|
| Kraj | |
| Najważniejsi twórcy | |
| Spadkobiercze nurty |
amerykański film noir |
Czarny realizm poetycki (fr. réalisme poétique) – datowany na lata 30. XX wieku nurt we francuskiej kinematografii. Obejmował filmy, których akcja toczyła się w środowisku proletariackim, opowiadające historie kryminalno-romantyczne, w których manifestowało się przeczucie nieuchronnej klęski[1].
Termin został spopularyzowany przez Thomasa Pillarda w odniesieniu do takich filmów, jak Zbrodnia i kara (1935) oraz La dernier tournant (1939) Pierre’a Chenala; Jenny (1936), Ludzie za mgłą (1938), Hotel du Nord (1938) i Brzask (1939) Marcela Carné; Ludzie z zaułka (1936) i Bestia ludzka (1938) Jeana Renoira; Pépé le Moko (1937) Juliena Duviviera; Le Puritain (1938) Jeffa Musso; Dziwny pan Victor (1938) Jeana Grémillona; Quartier sans soleil (1939) Dimitra Kirsanoffa[1]. Niekiedy w poczet czarnego realizmu poetyckiego zalicza się też najwybitniejsze dzieło Renoira, Reguły gry (1939), a także Atalantę (1934) Jeana Vigo[2]. Ważna dla rozwoju realizmu poetyckiego stała się postać aktora Jeana Gabina, który pojawiał się w większości filmów nurtu jako odtwórca ról melancholijnego, rozgoryczonego proletariusza[3].
Kres nurtu przypadł na wybuch II wojny światowej, lecz wywarł on fundamentalny wpływ na amerykańskie kino noir[4]. Na poetyce przyjętej przez takich twórców jak Renoir i Carné wzorował się Jean-Pierre Melville; elementy czarnego realizmu poetyckiego można też odnaleźć we francuskiej Nowej Fali[5].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b Kamila Żyto, Świat we mgle i świat za mgłą. Egzystencjalizm, realizm poetycki i amerykański film noir, „Przegląd Kulturoznawczy”, 35 (1), 2018, s. 86, ISSN 1895-975X [dostęp 2021-12-08].
- ↑ Rémi Fournier-Lanzoni, French Cinema: From its Beginnings to the Present, New York: Continuum, 2002, s. 92–95, ISBN 0-8264-1399-4.
- ↑ Kamila Żyto, Świat we mgle i świat za mgłą. Egzystencjalizm, realizm poetycki i amerykański film noir, „Przegląd Kulturoznawczy”, 35 (1), 2018, s. 92, ISSN 1895-975X [dostęp 2021-12-08].
- ↑ Kamila Żyto, Świat we mgle i świat za mgłą. Egzystencjalizm, realizm poetycki i amerykański film noir, „Przegląd Kulturoznawczy”, 35 (1), 2018, s. 87, ISSN 1895-975X [dostęp 2021-12-08].
- ↑ Richard John Neupert, A History of the French New Wave Cinema, Madison: University of Wisconsin Press, 2007, s. 70, ISBN 978-0-299-21703-7 [dostęp 2021-12-08].