Citius-Altius-Fortius

Citius-Altius-Fortius (łac., „szybciej, wyżej, silniej” lub „szybciej, wyżej, mocniej”^[1]) – motto olimpijskie, dewiza igrzysk olimpijskich i Międzynarodowego Komitetu Olimpijskiego. Autorem motta był pedagog, kaznodzieja zakonu dominikanów Henri Didon (1840-1900)^[2], a Pierre de Coubertin w trakcie Kongresu Olimpijskiego w Paryżu w roku 1894, uczynił te słowa dewizą Międzynarodowego Komitetu Olimpijskiego. Motto nawiązuje do tradycji antycznej i jednocześnie wyraża aspiracje nowożytnego ruchu olimpijskiego^[3].

Historia

Henri Didon (1840-1900), dyrektor École Albert le-Grand w Arcueil w pobliżu Paryża, użył słów „citius altius fortius” na apelu szkolnym podczas wręczania nagród zwycięzcom szkolnych zawodów sportowych w marcu 1891 roku, zachęcając w ten sposób uczniów do sportowej rywalizacji. Słowa te były wyhaftowane na fladze, która towarzyszyła tym pierwszym zawodom szkolnym w klasztornej szkole oraz tymi samymi słowami w języku francuskim: „Plus vite, plus haut, plus fort” rozpoczynał się też hymn tej szkoły. Na zawodach był obecny baron Pierre de Coubertin, który dwa tygodnie później napisał krótkie sprawozdanie w biuletynie „Les Sports Athlétiques”, gdzie zacytował hasło Henri Didona^[4]^[5]. Hasło zostało umieszczone w nagłówku pierwszego numeru Biuletynu MKOl (Bulletin du Comité International des Jeux Olympiques) w roku 1894 oraz na dyplomach pamiątkowych uczestników kongresu, ale w kolejności Citius-Fortius-Altius. Na II Kongresie Olimpijskim w Hawrze w roku 1897 przyjęto hasło „Citius-Altius-Fortius” jako dewizę Kongresu. Od Igrzysk w Antwerpii (1920) słowa te zostały oficjalnie uznane za motto międzynarodowego ruchu olimpijskiego^[6].

20 lipca 2021 roku do hasła dodano słowo Together – razem^[7].

Wykorzystanie słów Citius, Altius, Fortius

Pierre’a de Coubertin wpisał te słowa w koła symbolu olimpijskiego z gałązką oliwną i umieścił na pierwszej fladze olimpijskiej
Słowa wykorzystano na medalach olimpijskich
Fundacja CITIUS ALTIUS FORTIUS w Olsztynie^[8]
Książka „Citius Altius Fortius: Lokalny wymiar wielkiej idei sportu (Gdańsk)” (2012), której autorem jest Janusz Trupinda
Książka „CITIUS, ALTIUS, FORTIUS czyli rzecz o przywództwie” (2005), której autorami są Robert Krool i Ewa Wróbel.

Zobacz też

All games-all nations

Linki zewnętrzne

Symbole i Maskotki Olimpijskie, Maria Rotkiewicz [2]

Przypisy

[1] Obcy język polski (Poradnia językowa)

[2] Gość:Szybciej, wyżej… uczciwiej?25.04.2008

[3] Olimpijski.pl: Motto olimpijskie,s.11-12

[4] Dominikanie: Olimpijskie hasło wymyślił dominikanin.2014.02.06

[5] Maria Rotkiewicz:Motto olimpijskie s.11

[6] Maria Rotkiewicz:Motto olimpijskie s.12

[7] [1]

[8] Fundacja

[9] Odbyły się w 2021

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[1]

Letnie igrzyska olimpijskie	Ateny 1896 Paryż 1900 St. Louis 1904 Londyn 1908 Sztokholm 1912 Berlin 1916 (odwołane) Antwerpia 1920 Paryż 1924 Amsterdam 1928 Los Angeles 1932 Berlin 1936 Helsinki 1940 (odwołane) Londyn 1944 (odwołane) Londyn 1948 Helsinki 1952 Melbourne 1956 Rzym 1960 Tokio 1964 Meksyk 1968 Monachium 1972 Montreal 1976 Moskwa 1980 Los Angeles 1984 Seul 1988 Barcelona 1992 Atlanta 1996 Sydney 2000 Ateny 2004 Pekin 2008 Londyn 2012 Rio de Janeiro 2016 Tokio 2020^[1] Paryż 2024 Los Angeles 2028 Brisbane 2032
Zimowe igrzyska olimpijskie	Chamonix 1924 St. Moritz 1928 Lake Placid 1932 Garmisch-Partenkirchen 1936 Garmisch-Partenkirchen 1940 (odwołane) Cortina d'Ampezzo 1944 (odwołane) St. Moritz 1948 Oslo 1952 Cortina d'Ampezzo 1956 Squaw Valley 1960 Innsbruck 1964 Grenoble 1968 Sapporo 1972 Innsbruck 1976 Lake Placid 1980 Sarajewo 1984 Calgary 1988 Albertville 1992 Lillehammer 1994 Nagano 1998 Salt Lake City 2002 Turyn 2006 Vancouver 2010 Soczi 2014 Pjongczang 2018 Pekin 2022 Mediolan/Cortina d'Ampezzo 2026 Alpy Francuskie 2030 Salt Lake City 2034
Alternatywne	Olimpiada Letnia 1906 Olimpiada Ludowa GANEFO Przyjaźń-84 Olympic Boycott Games Igrzyska dobrej woli