Przejdź do zawartości

Bertha von Suttner

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Bertha von Suttner
Ilustracja
Data i miejsce urodzenia

9 czerwca 1843
Praga

Data i miejsce śmierci

21 czerwca 1914
Wiedeń

Narodowość

austriacka

Język

niemiecki

Dziedzina sztuki

literatura

Gatunek

powieść

Ważne dzieła

Die Waffen nieder

podpis
Nagrody

Pokojowa Nagroda Nobla

Bertha Sophie Felicitas Freifrau von Suttner[1] z domu hrabianka[2] Kinsky von Wchinitz und Tettau (ur. 9 czerwca 1843 w Pradze, zm. 21 czerwca 1914 w Wiedniu)[1] – austriacka pisarka i dziennikarka. W 1905 roku jako pierwsza kobieta została wyróżniona Pokojową Nagrodą Nobla[3].

Życiorys

[edytuj | edytuj kod]

Bertha była córką zubożałego generała lejtnanta (niem. Feldmarschalleutnant) i guwernantki. W 1873 roku, gdy zaręczyła się z baronem Arthurem Gundaccarem von Suttner, jej rodzina sprzeciwiła się temu. Trzy lata później odpowiedziała na ogłoszenie Alfreda Nobla, który szukał sekretarki i gospodyni do swojej paryskiej rezydencji. Pracowała tylko tydzień, po czym wróciła do Wiednia i potajemnie poślubiła Arthura Suttnera.

Stała się jedną z wiodących postaci ruchu pacyfistycznego, gdy w 1889 roku opublikowano jej powieść Die Waffen nieder (Precz z orężem, pierwsze wyd. polskie 1898) i gdy dwa lata później przyłączyła się do organizacji austriackich pacyfistów. Tam zyskała międzynarodową sławę jako redaktorka międzynarodowego dziennika pacyfistycznego „Die Waffen nieder”, który nazwano jak jej książkę. Pracowała nad nim w latach 1892–1899.

W 1891 roku założyła Austriackie Towarzystwo Pokoju[2][4]. Pełniła funkcję wiceprzewodniczącej Międzynarodowego Kongresu Pokoju w Hadze[4].

Na jej życie wpłynęły prace Henry'ego Thomasa Buckle, Herberta Spencera i Karola Darwina.

Korespondowała z zaprzyjaźnionym Alfredem Noblem przez 20 lat[3] do jego śmierci w 1896 r. Według Norweskiego Komitetu Noblowskiego przyjaźń wynalazcy dynamitu z austriacką pisarką przyczyniła się do decyzji o ustanowieniu Pokojowej Nagrody Nobla pośród pozostałych dziedzin[5].

Portret Berthy von Suttner został umieszczony na austriackim banknocie o nominale 1000 szylingów z 1966 roku[6] oraz monecie 2 euro[7], gdy kraj ten przystąpił do strefy euro.

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. a b Deutsche Biographie, Suttner, Bertha von - Deutsche Biographie [online], www.deutsche-biographie.de [dostęp 2023-01-09] (niem.).
  2. a b The Nobel Peace Prize 1905 [online], NobelPrize.org [dostęp 2023-01-09] (ang.).
  3. a b Małgorzata Brzezińska, Bertha von Suttner – pacyfistka i przyjaciółka „króla dynamitu” [online], kobieta.wp.pl, 10 grudnia 2015 [dostęp 2023-01-09] (pol.).
  4. a b Jan Chodyra, Mieczysław Urbanowicz (red.), Mały Słownik Pisarzy Niemieckich, Austriackich i Szwajcarskich, Warszawa: Wiedza Powszechna, 1973, s. 351.
  5. Pokojowa Nagroda Nobla – najważniejsze międzynarodowe wyróżnienie [online], dzieje.pl [dostęp 2023-01-09] (pol.).
  6. 1966 * Banknote Austria 1000 Schilling "Bertha Von Suttner" (p147a) UNC - Mynumi [online], www.mynumi.net [dostęp 2023-01-09].
  7. Moneta rara Da 2 Euro Austria ritratto scrittrice Bertha Von Suttner, Anno 2002 [online], eBay [dostęp 2023-01-09] (pol.).

Bibliografia

[edytuj | edytuj kod]

Linki zewnętrzne

[edytuj | edytuj kod]